Bước tiến vượt bậc của ghép tạng Việt Nam: Từ 'đi học' đến làm chủ kỹ thuật và chia sẻ kinh nghiệm quốc tế

14 giờ trướcBài gốc

Việt Nam 'đi sau' nhưng về trước lĩnh vực ghép tạng

Hôm nay (1/11) tại Hà Nội, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức tổ chức Hội nghị Khoa học Quốc tế năm 2025 với chủ đề "Vai trò của Ngoại khoa và Ghép tạng trong Kỷ nguyên Hội nhập toàn cầu" với sự tham dự của hơn 500 đại biểu là các chuyên gia, bác sĩ và nhà nghiên cứu hàng đầu trong và ngoài nước.

TS.BS Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, phát biểu tại hội nghị.

Hội nghị là diễn đàn khoa học quy mô lớn nhằm trao đổi, cập nhật và chia sẻ những tiến bộ mới nhất trong lĩnh vực Ngoại khoa và Ghép tạng, góp phần thúc đẩy hợp tác quốc tế và nâng cao chất lượng điều trị người bệnh tại Việt Nam, gồm bốn phiên báo cáo khoa học với khoảng 40 bài báo cáo chuyên sâu, tập trung vào các lĩnh vực mũi nhọn như: Ghép tạng, Phẫu thuật gan mật, Tim mạch – lồng ngực, Tiết niệu, tiêu hóa, sản phụ khoa, chấn thương chỉnh hình và liền thương.

Chia sẻ bên lề hội nghị, TS.BS Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, ghép tạng là một trong những kỹ thuật y khoa phức tạp nhất, đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng của nhiều chuyên khoa ở trình độ rất cao, từ hồi sức, gây mê, phẫu thuật, đến dược lý và chăm sóc sau ghép.

Nhìn lại hành trình hơn 20 năm, đặc biệt là 15 năm gần đây, TS Hùng nhận định y học Việt Nam đã tiến rất nhanh.

Theo ông Hùng, nếu trước đây, Việt Nam chỉ ở mức tiếp cận các nước đang phát triển, thì nay nhiều kỹ thuật, trong đó có ghép tạng, đã tiệm cận trình độ của các nước phát triển.

"Nếu tính từ mốc ca ghép tạng đầu tiên của Việt Nam thực hiện năm 1992 với sự hỗ trợ của chuyên gia nước ngoài, thời điểm đó, chúng ta là người đi học. Nhưng chỉ sau một thời gian, Việt Nam đã hoàn toàn làm chủ được kỹ thuật, thậm chí cải tiến quy trình cho phù hợp hơn với điều kiện thực tế"- ông Hùng nói và cho biết thêm: Các cải tiến về quy trình và kỹ thuật tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã giúp rút ngắn thời gian ghép gan từ 12 - 14 giờ xuống chỉ còn 6 -7 giờ, trong khi hiệu quả điều trị được nâng cao.

Một ca ghép tạng ở nước ta.

Đến nay Việt Nam đã thực hiện ghép được 6 bộ phận cơ thể người, với tổng số 9.805 ca ghép, trong đó chủ yếu là ghép thận với 8.904 ca, ghép gan là 754 ca, ghép tim là 126 ca, phổi là 13 ca, chi trên là 3, ruột là 2 và hàng trăm ca ghép mô (ghép giác mạc, ghép da, tế bào gốc..).

Bên cạnh đó hiện nay không chỉ các bệnh viện lớn như Việt Đức, Chợ Rẫy, Trung ương Huế hay 108 thực hiện ghép tạng, mà nhiều bệnh viện tỉnh, thậm chí vùng sâu vùng xa cũng đang được chuyển giao kỹ thuật.

Cần hoàn thiện hệ thống chính sách để nhiều người bệnh được cứu sống nhờ ghép tạng

Tuy nhiên theo ông Hùng, có một thực tế hiện nay trong hoạt động hiến ghép tạng ở nước ta gặp phải là rào cản lớn về thể chế. Theo đó Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến xác (ban hành năm 2007) đã lạc hậu so với thực tiễn, nhiều điều khoản đã trở thành rào cản cho phát triển.

"Đơn cử Luật hiện hành quy định trẻ em hiện không được phép hiến tạng, dù có những trường hợp bệnh lý đặc biệt mà cha mẹ đồng ý hiến để cứu người khác"- ông Hùng dẫn chứng và cho rằng, đã đến lúc cần sửa đổi luật để phù hợp với thực tế y học và đạo đức xã hội, tạo hành lang pháp lý đầy đủ và linh hoạt hơn cho hoạt động ghép tạng.

Bên cạnh đó, quy định về đồng thuận của gia đình dù người mất đã đăng ký hiến tạng khi còn sống, hiện pháp luật vẫn yêu cầu phải có sự đồng ý của thân nhân. Đây là rào cản lớn nhất khiến nhiều tạng quý bị chôn vùi thay vì cứu người.

Các đại biểu dự hội nghị.

Tại hội thảo, ông Hùng đề xuất Việt Nam nên học tập mô hình của các nước tiên tiến, khi một người đã đăng ký hiến tạng sẽ công nhận tuyệt đối, không cần sự đồng thuận của gia đình.

Chia sẻ tại hội nghị, TS.BS Nguyễn Trọng Khoa, Phó cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh, Bộ Y tế cũng cho hay, hiện nay Bộ Y tế đang xây dựng dự án Luật Hiến mô tạng sửa đổi nhằm tạo hành lang pháp lý, bổ sung các quy định để tăng nguồn tạng hiến, cứu sống thêm được nhiều người bệnh đang cần ghép tạng.

Ông Khoa thông tin, Luật cũng dự kiến ban hành các danh mục chi phí về hiến ghép, nguồn từ BHYT, ngân sách nhà nước và các nguồn tài trợ hợp pháp.

"Việc hoàn thiện luật sẽ giúp chuẩn hóa các quy trình, thúc đẩy ngành hiến tạng chuẩn quốc tế, phát triển"- ông Khoa nhấn mạnh.

Hội nghị Khoa học Quốc tế Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức 2025 là minh chứng cho tinh thần học hỏi, hợp tác và hội nhập của y học Việt Nam, đồng thời khẳng định vai trò tiên phong của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức – trung tâm ngoại khoa hàng đầu cả nước – trong việc kết nối tri thức, nâng tầm vị thế ngành ngoại khoa Việt Nam trên trường quốc tế.

Chuyên gia trong nước và quốc tế thảo luận.

Thái Bình/ Ảnh: BVCC

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/buoc-tien-vuot-bac-cua-ghep-tang-viet-nam-tu-di-hoc-den-lam-chu-ky-thuat-va-chia-se-kinh-nghiem-quoc-te-169251101150600077.htm