Thời đại máy tính trong mỗi gia đình? Có thật vậy không?
Mức giá 397 đôla của Altair 8800 giúp bạn có phiên bản chưa lắp ráp, một kiện chứa hàng trăm bộ phận được giao đến tay bạn. Sau khi hàn và vặn chặt mọi thứ lại với nhau, bạn hy vọng nó sẽ hoạt động. Về bản chất, máy tính dựa vào việc thực hiện các phép tính nhị phân - các số một và số không.
Các bộ xử lý cực mạnh bên trong những cỗ máy ngày nay, từ điện thoại thông minh đến siêu máy tính, vẫn vậy. Nhưng nhiều lớp phấn mềm tinh vi khiến bạn không thấy được bản chất nhị phân cơ bản của điện toán.
Bạn không cần phải suy nghĩ theo các số một và số không để viết phần mềm, chứ đừng nói đến việc chạy nó.
Bill Gates luôn muốn được làm những việc vượt xa tuổi trẻ. Ảnh: Time Magazine.
Khía cạnh nhị phân của Altair được thể hiện đầy đủ. Nếu không kết nối nó với máy viễn ký hoặc bằng cách nào đó đưa chương trình vào, mọi thứ phỉa được nhập bằng cách sử dụng 16 (hoặc tổng cộng 25) công tắc lật ở mặ trước của máy. Mỗi công tắc có hai vị trí: lên biểu thị số 1 và xuống biểu thị số 0. Mỗi số 1 hoặc số 0 biểu thị một bit. Là một bộ xử lý 8-bit, con chip 8080 kết nối tám bit này thành một byte thông tin.
Để nhập một byte duy nhất vào Altair, bạn phải bấm ít nhất chín công tắc. Ngay cả nhập chương trình đơn giản nhất - ví dụ, chương trình thực hiện phép cộng 2+2 - cũng đòi hỏi hàng chục lần bấm. Bất kỳ chương trình nào, thực hiện một nhiệm vụ hữu ích phức tạp đều liên quan đến ít nhất hàng trăm lần bấm. Máy tính này cũng sử dụng hệ nhị phân để truyền đạt kết quả trở lại cho bạn, trên một hàng đèn LED nhỏ màu đỏ.
Ngay cả sau khi lắp ráp, Altair 8800 vẫn khó có thể là máy tính dành cho mọi gia đình.
Tuy nhiên, tôi chắc chắn ngoài tôi và Paul, rất nhiều người muốn sở hữu một chiếc. Với giá chỉ bằng bộ xử lý Intel 8080, MITS đang bán cả một bộ máy tính hoàn chỉnh. Đối với cộng đồng những người đam mê máy tính, đây sẽ là chén thánh. Quan trọng hơn, tôi và Paul cảm thấy sẽ có các ứng dụng kinh doanh và kỹ thuật nghiêm túc, vì ngay cả đã tính đến các tiện ích bổ sung, nó vẫn rất rẻ.
Bài báo Popular Electronics hầu như không đề cập đến phần mềm. Để mọi người có thể viết chương trình phần mềm trên Altair mà không cần bấm tất cả các công tắc đó, họ sẽ cần một ngôn ngữ lập trình như BASIC hoặc Fortran được thiết kế riêng cho chip 8080. Nhưng tác giả không nói gì về việc có ngôn ngữ nào khả dụng hay không.
Chúng tôi cá là họ chưa có ngôn ngữ nào cả.
Tuy nhiên, có một trở ngại lớn. Chúng tôi không có Altair 8800 hay thậm chí là chip 8080 của Tintel, bộ vi xử lý là bộ não của chiếc máy mới này. Chúng tôi sẽ kiểm tra mã của mình thế nào đây?
Paul đã suy nghĩ về điều đó, và trong kỳ nghỉ Giáng sinh, anh ấy gọi điện báo cho tôi một tin tuyệt vời. Năm ngoái, Paul đã tìm ra cách để chúng tôi có thể lập trình cho Traf-O-Data bằng cách sử dụng PDP-10 mô phỏng con chip 8008 của Intel- về cơ bản khiến một máy chủ lớn trị giá 500.000 đôla giả như nó là một bộ vi xử lý trị giá 360 đôla.
Giờ đây sau khi nghiền ngẫm cẩm nang hướng dẫn sử dụng PDP-10 của Harvard như thể nó là Altair.
Với bước đột phá đó, chúng tôi lên kế hoạch. Chúng tôi sẽ lấy cẩm nang hướng dẫn sử dụng 8080 của Intel và tìm hiểu bộ hướng dẫn của nó. Tôi sẽ thiết kế và viết BASIC bằng hợp ngữ sử dụng các hướng dẫn 8080 đó. Là một ngôn ngữ được hình thành ngay từ đầu để giúp lập trình trở nên dễ tiếp cận với người mới bắt đầu, nó sẽ có sức hấp dẫn rộng hơn đối với thị trường những người đam mê Altair so với một ngôn ngữ nâng cao như FORTRAN.
Tôi tự tin mình có thể nhanh chóng đưa nó vào hoạt động - có lẽ không phải là BASIC hoàn chỉnh, nhưng là ngôn ngữ đủ khả thi và hữu ích. Và mặc dù chưa hoàn thành BASIC mà tôi đã bắt đầu ở Lakeside (cho PDP-8), dự án đó giúp tôi khởi đầu thuận lợi với dự án này. Trong khi đó, Paul sẽ xây dựng một chương trình mô phỏng có thể khiến PDP-10 hoạt động giống như 8080 và chạy mã của tôi. Anh ấy cũng sẽ điều chỉnh các công cụ phần mềm mà chúng tôi có thể chạy trên PDP để theo dõi mã 8080 khi nó chạy và gỡ lỗi khi nó không hoạt động.
Chúng tôi chưa bao giờ nghe nói đến nhà sản xuất của Altair, công ty sản xuất máy tính và thiết bị điện tử cho mô hình tên lửa có tên là MITS Inc. Bài báo Popular Electronics đã liệt kê một địa chỉ ở Albuquerque, New Mexico và một số điện thoại. Vào đầu tháng giêng, Paul viết một lá thư ngắn gửi MITS nói rằng chúng tôi có phiên bản BASIC cho con chip 8080 của Intel. Trong thư, anh ấy nói chúng tôi sẽ tính phí 50 đôla cho mỗi bản, rồi đề xuất MITS có thể bán lại chúng cho những người đam mê với giá 75 - 100 đôla. Paul đã đánh máy lá thư này trên giấy tiêu đề của Traf-O-Data và ký tên là Paul G. Allen, chủ tịch.
Sau nhiều tuần trôi qua mà không nhận được phản hồi, chúng tôi quyết định gọi điện cho họ.
Chúng tôi sợ nếu người ta biết chúng tôi chỉ là một sinh viên đại học và một lập trình viên cấp thấp tại Honeywell, họ sẽ không bao giờ coi chúng tôi là nghiêm túc. Đó là lý do tại sao Paul lại dứt khoát đến như vậy trong thư - rằng chúng tôi đã có một phiên bản BASIC sẵn sàng để sử dụng - và đó là lý do tại sao tôi muốn Paul đảm nhận phần nói chuyện. Paul lớn tuổi hơn và có giọng trầm hơn, vì thế, có lẽ anh ấy là gương mặt đại diện tốt nhất cho bất kỳ công ty nào chúng tôi thành lập. Ngoài ra, anh ấy đã ký vào lá thư hồi tháng giêng. Nhưng Paul nghĩ tôi nên là người gọi điện. Tôi nhanh nhạy hơn và có nhiều kinh nghiệm bàn chuyện làm ăn hơn.
Chúng tôi đã thỏa hiệp. Vào một đêm tháng 2, từ phòng ký túc xá, tôi đã gọi đến số điện thoại được liệt kê trong bài báo Popular Electronics.
Khi người phụ nữ bắt máy kết nối tôi với Ed Roberts, chủ tịch MITS, tôi nghĩ: Công ty này lớn đến mức nào nếu mình có thể nói chuyện điện thoại với chủ tịch như thế này?
Tôi tự giới thiệu mình là Paul Allen đang gọi từ Traf-O-Data ở Boston. Tôi giải thích chúng tôi sắp viết xong một phiên bản BASIC cho Altair và muốn cho họ xem.
Roberts nói với tôi ông đã nhận được cuộc gọi từ những người tuyên bố cũng có phần mềm như chúng tôi. Ông nói MITS sẽ ký hợp đồng với người đầu tiên trình cho họ phiên bản có thể chạy tốt. Ông nói thêm Altair vẫn chưa sẵn sàng. Phải mất thêm một tháng nữa mới có thể chạy bất kỳ phiên bản BASIC nào mà chúng tôi có. Vài tháng sau, chúng tôi sẽ phát hiện ra rằng bất chấp những tuyên bố trong bài báo đầu tiên đó, Altair lúc ấy chỉ là một nguyên mẫu vụng về, một cỗ máy duy nhất thậm chí còn chưa hoàn thiện.
Đó là buổi bình minh của cuộc cách mạng máy tính cá nhân. Tất cả chúng tôi đều chỉ đang giả vờ có cái mình cần để thành công cho đến khi thực sự thành công.
Bill Gates/NXB Trẻ