Bưởi Việt Nam đáp ứng toàn bộ tiêu chuẩn kiểm dịch khắt khe của Australia
Sau gần hai năm đàm phán kỹ thuật, ngày 9/10, tại Hà Nội, Việt Nam công bố chính thức xuất khẩu bưởi tươi sang Australia - một trong những thị trường khó tính bậc nhất thế giới; phát biểu tại Lễ công bố, ông Huỳnh Tấn Đạt, Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, bưởi tươi Việt Nam hiện đã có mặt tại 14 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có Mỹ, Hàn Quốc, New Zealand.
Diện tích trồng bưởi cả nước tăng từ 50.000ha năm 2015 lên hơn 100.000ha vào năm 2025, cho sản lượng gần một triệu tấn/năm; kim ngạch xuất khẩu bưởi tươi năm 2024 đạt khoảng 60 triệu USD. Với chi phí sản xuất hợp lý và khả năng thu hoạch quanh năm, bưởi Việt Nam đang có nhiều lợi thế cạnh tranh, được kỳ vọng còn dư địa lớn để mở rộng thị trường.
Tại Australia, từ giữa năm 2023, Bộ Nông nghiệp, Thủy sản và Lâm nghiệp nước này (DAFF) đã bắt đầu phân tích nguy cơ dịch hại đối với bưởi Việt Nam; sau gần hai năm trao đổi kỹ thuật, kiểm tra, lấy mẫu và đánh giá, hai bên thống nhất cho phép nhập khẩu. Bưởi trở thành loại trái cây thứ 6 của Việt Nam vào Australia, sau thanh long, vải, nhãn, xoài và chanh leo.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Hoàng Trung, Đại sứ Australia tại Việt Nam Gillian Bird và các đại biểu tại Lễ công bố xuất khẩu trái bưởi của Việt Nam sang Australia sáng 9/10. Ảnh: Bảo Thắng
Theo thỏa thuận, bưởi xuất khẩu sang Australia phải là quả tươi nguyên, không có hoặc chỉ giữ cuống ngắn. Các vùng trồng và cơ sở đóng gói đều phải được cấp mã số. Trái bưởi phải bảo đảm không bị nhiễm 19 loài sinh vật gây hại bị Australia cấm.
Các lô hàng cần tuân thủ quy định về đóng gói, dán nhãn và bảo quản. Ngoài ra, bưởi tươi xuất khẩu phải được chiếu xạ tại cơ sở được Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật phê duyệt. Trước khi xuất khẩu, các lô hàng phải làm thủ tục kiểm dịch thực vật, và khi đến cảng Australia sẽ tiếp tục kiểm tra theo quy định.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Hoàng Trung khẳng định và nhấn mạnh: “Việc bưởi Việt Nam đáp ứng được toàn bộ tiêu chuẩn kiểm dịch khắt khe của Australia không chỉ mở cửa thị trường mới mà còn nâng cấp toàn diện chuỗi sản xuất - từ giống cây, vùng trồng đến công nghệ sau thu hoạch.”
Nâng cấp chuỗi sản xuất và quản lý chất lượng
Để bảo đảm xuất khẩu ổn định, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật sẽ phối hợp với địa phương tập huấn, phổ biến quy định về kiểm dịch, hướng dẫn thiết lập mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói và quy trình chiếu xạ. Các thủ tục hành chính về đăng ký và cấp giấy chứng nhận xuất khẩu sẽ được đơn giản hóa nhằm rút ngắn thời gian, giúp doanh nghiệp thuận lợi hơn trong đưa hàng ra thị trường.
Trước khi xuất khẩu, các doanh nghiệp phải thực hiện các biện pháp kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt để phù hợp với tiêu chuẩn thị trường; do đặc điểm mùa vụ của sản phẩm như trái cây, rau quả, việc phối hợp chặt chẽ giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý là rất cần thiết để duy trì nguồn cung ổn định.
Theo đại diện UNIDO tại Việt Nam, bà Lê Thị Thanh Thảo, Việt Nam cần mở rộng hệ thống truy xuất nguồn gốc và quản lý mã số vùng trồng - nhà đóng gói, đồng thời đầu tư nâng cao năng lực kỹ thuật, hạ tầng bảo quản sau thu hoạch. “Không dừng lại ở việc tiếp cận thị trường, Việt Nam cần xây dựng thương hiệu quốc gia cho bưởi, thông qua các chiến dịch quảng bá hình ảnh và hướng dẫn người tiêu dùng tại những thị trường mới,” bà nói.
Ông Phan Quốc Nam, Giám đốc kinh doanh Công ty CP Xuất nhập khẩu Thương mại Blue Ocean cho biết, các doanh nghiệp xuất khẩu đã sẵn sàng đầu tư bền vững vào nguồn nguyên liệu đạt chuẩn quốc tế, ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất và kiểm soát chặt chẽ chất lượng. “Chúng tôi sẽ hợp tác chặt chẽ với các đối tác nhập khẩu, phân phối và bán lẻ tại Australia để xây dựng chuỗi cung ứng ổn định, minh bạch, đáp ứng các yêu cầu về kiểm dịch, an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc,” ông Nam khẳng định.
Để xuất khẩu trái bưởi thuận lợi, Thứ trưởng Hoàng Trung đề nghị các đơn vị, địa phương, doanh nghiệp và hiệp hội ngành hàng tập trung tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của Australia đối với quả bưởi tươi Việt Nam, đặc biệt về quy trình sản xuất, truy xuất nguồn gốc và phòng trừ sinh vật gây hại; đồng thời, tăng cường tập huấn, tuyên truyền để người dân hiểu rõ và thực hiện đúng quy định, bảo đảm chất lượng sản phẩm xuất khẩu và nâng cao hình ảnh nông sản Việt trên thị trường quốc tế, đặc biệt là Australia.
Ngoài ra, cơ quan kiểm dịch kỹ thuật Việt Nam cũng được yêu cầu nhanh chóng hoàn tất các thủ tục kỹ thuật cần thiết, tạo điều kiện thuận lợi cho việc nhập khẩu quả việt quất từ Australia vào Việt Nam.
Bên cạnh việc mở cửa cho bưởi Việt, Australia cũng đưa sản phẩm việt quất chất lượng cao vào Việt Nam. Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Hoàng Trung cho rằng, đây là bước tiến thể hiện quan hệ hợp tác chiến lược giữa hai nước, không chỉ trong thương mại nông sản mà còn trong chuyển giao tri thức, công nghệ và phát triển nguồn nhân lực.
“Người tiêu dùng Việt Nam sẽ có thêm lựa chọn với việt quất Australia, trong khi nông dân và doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam khẳng định được vị thế ở một thị trường khó tính; đây là chuỗi cung ứng hai chiều, bổ trợ lẫn nhau, góp phần gia tăng giá trị cho cả hai bên,” ông Trung nói.
Ngoài ra, cơ quan kiểm dịch Việt Nam cũng đang gấp rút hoàn thiện thủ tục kỹ thuật để tạo điều kiện thuận lợi cho nhập khẩu việt quất Australia.
Hạnh Nhung