Theo báo cáo của Viện tội phạm học Australia, trong năm tài chính 2023-2024, các hành vi buôn bán thuốc lá lậu khiến cho nền kinh tế nước này thiệt hại 4 tỷ AUD, gấp 4 lần so với năm 3 năm trước đó, đưa thuốc lá trở thành mặt hàng buôn bán trái phép phát triển nhanh nhất tại nước này và cũng là mặt hàng được buôn bán lậu nhiều thứ hai tại nước này, chỉ sau ma túy.
Hải quan Australia bắt giữ thuốc lá lậu. Nguồn: Hải quan Australia.
Việc Australia thắt chặt việc kiểm soát thuốc lá và thuốc lá điện tử, thu hẹp đối tượng sử dụng thuốc lá điện tử chỉ là những người có chỉ định của bác sỹ và thuốc lá điện tử chỉ được bán ở các quầy thuốc đã làm cho nguồn cung của thuốc lá điện tử ra thị trường giảm mạnh, tạo điều kiện để việc buôn bán thuốc lá lậu gia tăng, chiếm tới 50% nguồn cung thuốc lá cho thị trường Australia.
Thuốc lá lậu phát triển mạnh tại Australia một phần là do giá thuốc lá hợp pháp được bán tại nước này đang trở nên quá đắt đỏ, lên tới 70 AUD cho một bao thuốc lá có 20 điếu. Sở dĩ giá bán thuốc lá tại Australia tăng cao là do trong 1 thập qua, thuế tiêu thụ đặc biệt áp dụng với thuốc lá đã tăng gấp 3 lần.
Tất nhiên, không chỉ thuốc lá điện tử được bán lậu tại Australia mà thuốc lá điếu cũng đang được bán bất hợp pháp ở nhiều nơi tại nước này. Theo dự báo, đến cuối năm nay, thị trường thuốc lá lậu tại nước này sẽ lên tới 6.6 tỷ AUD. Và thị trường này sẽ tiếp tục phát triển mạnh hơn khi thị trường chính thức bị thu hẹp. Các nhà quan sát dự báo, thị trường thuốc lá lậu tại Australia tăng thêm 1.9 tỷ AUD vào năm 2026.
Không chỉ thị trường thuốc lá lậu được mở rộng mà số lượng người sử dụng thuốc lá điện tử tại Australia không thay đổi nhiều so với năm 2014 song tỷ lệ người sử dụng thuốc lá lại tăng, đặc biệt là ở nhóm tuổi là từ 18 đến 24 tuổi tăng từ 4.8% vào năm 2020 lên đến 9.1% vào năm nay.
Trước thực trạng này, các chuyên gia tại Australia đang yêu cầu chính phủ đưa ra chính sách phù hợp để có thể giảm tỷ lệ người sử dụng thuốc lá song cũng phải thu hẹp được thị trường thuốc lá lậu.
Việt Nga/VOV-Australia