Liên tiếp xảy ra sạt lở đất bờ sông
Cà Mau là địa phương có địa hình thấp nên thường xuyên bị ngập nước do ảnh hưởng bởi dòng chảy, triều cường diễn ra quanh năm, cả biển Đông lẫn biển Tây. Những năm qua, dưới tác động của biến đổi khí hậu, nước biển dâng làm cho tình trạng sạt lở ngày càng phức tạp. Sạt lở xảy ra nhiều nơi đe dọa trực tiếp đến tính mạng, tài sản, đất sản xuất của người dân và sự phát triển bền vững, ổn định lâu dài của cư dân khu vực ven biển, ven sông, kênh rạch.
Sạt lở làm nhiều ngôi nhà ở phường Giá Rai bị sụp xuống sông
Theo ngành chức năng địa phương, trên địa bàn tỉnh hiện có nhiều vị trí có nguy cơ sạt lở cao, như khu vực ven sông Cửa Lớn thuộc khóm Sa Phô, xã Đất Mới với khoảng 700m; cửa biển Bồ Đề, xã Tam Giang có 200m bị sạt lở làm hư hỏng đường giao thông và đe dọa diện tích sản xuất nuôi trồng thủy sản của người dân, tổng chiều dài khu vực nguy hiểm khoảng 750m; đoạn từ cửa biển ấp Hạp đến cửa biển Giá Cao, xã Tân Thuận có 5km bờ đang sạt lở phức tạp, có nơi sạt lở ăn sâu vào rừng phòng hộ 30 - 40m.
Vào mùa mưa, tình trạng sạt lở đất ven sông càng trở nên phức tạp, khó lường. Tại xã Tân Tiến, tối 27.6, sạt lở đất đã làm sụt một đoạn đường giao thông nông thôn dài khoảng 30m, sâu vào bờ 3,5m, sụp chìm 8 căn nhà, ảnh hưởng nhà 3 hộ khác nằm dọc tuyến sông Đầm Dơi, ước thiệt hại về tài sản hơn 2,1 tỉ đồng.
Vẫn còn bàng hoàng khi nhớ lại cảnh tượng sạt lở, ông Thái Phước Sái ngụ xã Tân Tiến kể: “Đêm đó, tôi đang ngồi trong tiệm tạp hóa, thấy căn nhà đối diện rung lắc, kèm tiếng động, tôi cứ nghĩ rằng đó chỉ là hiện tượng như các năm trước. Nhưng không ngờ, ngay sau đó căn nhà lại sụp đổ nhanh đến vậy. Khu vực này đã từng xảy ra sạt lở cách đây 40 năm, giờ tái diễn”.
Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn Cà Mau xảy ra hơn 50 vụ sạt lở, thiệt hại khoảng 16 tỉ đồng
Khu vực huyện Đầm Dơi (cũ) của tỉnh Cà Mau trong những năm gần đây là “điểm nóng” về sạt lở đất ven sông trong vào mùa mưa bão. Vào ngày 30.6 vừa qua, tại xã Quách Phẩm đã xảy ra 2 vụ sạt lở đất (mỗi lần cách nhau 2 tuần), lần đầu diễn ra vào ngày 15.6, vụ sạt lở đã làm ảnh hưởng tới đường giao thông nông thôn, với chiều dài hơn 130m, trong đó lở hơn 30m mặt đường. Đáng chú ý, tuyến đường này đang được thi công, mới hoàn thành 85%, tổng vốn hơn 1,5 tỉ đồng.
Khẩn cấp ứng phó với thiên tai
Bờ biển Đông tỉnh Cà Mau đang chịu tác động lớn của thủy triều, hằng năm khu vực này có nhiều diện tích đất nuôi tôm của người dân bị ảnh hưởng bởi triều cường, gây thiệt hại nặng nề cho nông dân. Dự báo biến đổi khí hậu, nước biển dâng cao làm thay đổi chế độ ngập sâu đối với rừng ngập mặn sẽ gây tổn thương, thiệt hại về sinh thái, tính đa dạng sinh học ở địa phương này.
Ngoài ra, nước biển dâng sẽ gây nên tình trạng sạt lở ven biển, các cửa sông lớn, nhấn chìm phần lớn hệ thống các cơ sở hạ tầng như: đường giao thông, khu dân cư, khu đô thị, khu công nghiệp, đất sản xuất... Trong khi đó, việc đầu tư hệ thống đê biển Đông còn hạn chế.
Địa phương gia cố 1 đoạn sạt lở
Khu vực tỉnh Bạc Liêu (cũ), nay là tỉnh Cà Mau, nguy cơ sạt lở hiện hữu ở nhiều vị trí trọng yếu. Nơi đây đã xảy ra 4 đợt sạt lở đất ven sông với chiều dài 145m; thiệt hại, hư hỏng 18 căn nhà ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân trong khu vực.
Gần đây nhất là vụ sạt lở đất ven sông trên địa bàn phường Giá Rai làm 5 ngôi nhà của người dân trôi xuống sông, thiệt hại ước tính khoảng 400 triệu đồng. Đáng chú ý, quanh khu vực này còn xuất hiện nhiều vị trí có nguy cơ sạt lở cao. Do vậy, chính quyền địa phương đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp như đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân chú ý an toàn, sẵn sàng di dời khi có tình huống khẩn cấp xảy ra, lắp đặt biển cảnh báo khu vực sạt lở nguy hiểm để người dân biết…
Ông Nguyễn Văn Đồng (56 tuổi), ngụ phường Giá Rai cho biết: “Giữa đêm, khi mọi người trong nhà đang ngủ thì tôi nghe tiếng răng rắc lớn từ các căn nhà mé sông, chỉ ít phút sau thì những căn này bị sụp hoàn toàn xuống nước khiến nhiều người hoang mang”.
Không chỉ đối mặt với tình trạng sạt lở, tỉnh Cà Mau còn phải giải quyết khối lượng lớn các dự án kè chống sạt lở còn dang dở hoặc chưa được đầu tư như: kè G6 (xã Long Điền Tây); kè sông Cà Mau - Bạc Liêu (đoạn từ bến xe Hộ Phòng đến nhà thờ Tắc Sậy); kè hai bên bờ kênh 30.4 (từ cống Nhà Mát đến cầu Út Đen); hay dự án chống xói lở bờ biển Vĩnh Trạch Đông và Nhà Mát đều đang trong tình trạng “xếp hàng” chờ vốn.
Từ đầu năm đến nay, tình hình thiên tai trên địa bàn tỉnh Cà Mau diễn biến phức tạp, khó lường. Toàn tỉnh đã ghi nhận trên 50 vụ sạt lở, sụt lún đất, thiệt hại ước tổng hơn 16 tỉ đồng. Đặc biệt là các vụ sạt lở, sụt lún đất thường xuyên xảy ra trên địa tỉnh làm thiệt hại về tài sản, ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân trong khu vực.
Cụ thể, trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu (cũ) đã xảy ra 4 vụ sạt lở lở đất ven sông với chiều dài 145m; thiệt hại, hư hỏng 18 căn nhà ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân trong khu vực; trên địa bàn tỉnh Cà Mau (cũ) đã xảy ra 46 vụ sạt lở đất ven sông với chiều dài hơn 1.200m, thiệt hại 2 cống xổ vuông tôm, hư hỏng 26 căn nhà.
Do sạt lở, chỉ sau một đêm, nhiều hộ dân ở phường Giá Rai bị mất nhà
Trước tỉnh trạng sạt lở, sụt lún đất ven sông diễn biến phức tạp, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau đã có chỉ đạo khẩn với các sở ngành, đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh khẩn trương, chủ động triển khai giải pháp ứng phó với thiên tai.
Chủ tịch UBND tỉnh giao Sở Nông nghiệp - Môi trường Cà Mau làm cơ quan thường trực về phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, có trách nhiệm hướng dẫn chính quyền cấp xã rà soát, khoanh vùng khu vực sạt lở, thiết lập hành lang an toàn; theo dõi diễn biến hiện trường, kịp thời ứng cứu, xử lý.
Sở Xây dựng Cà Mau có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với các địa phương, đơn vị liên quan rà soát hệ thống công trình giao thông theo phân cấp; kịp thời phát hiện, cảnh báo các công trình có nguy cơ sạt lở, sụt lún; rà soát, thống kê các điểm sạt lở, có nguy cơ sạt lở, lắp biển cảnh báo, giăng dây cảnh giới khu vực nguy hiểm.
Trần Khải