Cá ngừ Việt Nam 'lấn sân' thị trường Halal - cơ hội trong tầm tay doanh nghiệp. (Nguồn: Halal in corp)
Cá ngừ thường được coi là thực phẩm Halal trong tiêu chuẩn Hồi giáo. Đây là một loại cá có vảy và sống trong nước biển, thuộc nhóm hải sản được phép ăn đối với cộng đồng người theo đạo Hồi.
Trang thông tin của Tổ chức cung cấp dịch vụ tư vấn và nghiên cứu về nền kinh tế Hồi giáo halalincorp.co.uk cho biết,Hồi giáo, cũng như các trường phái tôn giáo quan niệm các sinh vật biển như cá không cần phải xử lý theo cùng cách mà động vật trên cạn bị giết mổ. Điều này khiến cá ngừ ngay cả khi tươi, đóng hộp hoặc đông lạnh đều là lựa chọn tốt cho những người theo chế độ ăn Halal. Tất nhiên, vẫn có một số cách chế biến cá ngừ không đúng chuẩn sẽ không được công nhận là thực phẩm Halal, chẳng hạn, cá được đóng hộp trong hương liệu có cồn hoặc trộn với các thành phần không phải Halal, thì người Hồi giáo có thể không được phép sử dụng.
Theo số liệu thống kê của Hải quan, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang các thị trường Halal như Trung Đông, Malaysia, Brunei… ngày càng tăng trong 4 năm trở lại đây. Kim ngạch xuất khẩu sang khối thị trường này đã tăng 83 triệu USD năm 2021 lên 113 triệu USD vào năm 2024, tăng 35%.
Mặc dù những bất ổn về địa chính trị đã tác động đến xuất khẩu cá ngừ sang thị trường này trong thời gian qua, nhưng khối thị trường Trung Đông vẫn được đánh giá cao về tiềm năng tiêu thụ.
Bên cạnh đó, các thị trường Halal khác như tại Đông Nam Á cũng ghi nhận mức tăng trưởng đáng chú ý. Năm 2024, xuất khẩu cá ngừ sang Malaysia tăng 36%, trong khi Brunei ghi nhận mức tăng 24%. Những con số này phản ánh xu hướng tiêu dùng thực phẩm Halal ngày càng gia tăng, đồng thời mở ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam tại các thị trường khu vực có đông dân số Hồi giáo.
Trong khi đó, theo số liệu từ Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), năm 2024, kim ngạch xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam tăng trưởng 17% so với năm 2023 và gần cán mốc kim ngạch xuất khẩu xấp xỉ 1 tỷ USD (989 triệu USD).
VASEP cho hay, trong những năm gần đây, cá ngừ luôn chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng kim ngạch xuất khẩu hải sản và đây là nhóm mặt hàng có giá trị lớn thứ 3 trong tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam, sau tôm và cá tra. Năm 2024, tỷ trọng giá trị xuất khẩu cá ngừ chiếm 9,9% trong tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam.
Hiện nay, hơn 2 tỷ người Hồi giáo sinh sống tại 112 quốc gia và vũng lãnh thổ, chiếm 25% dân số thế giới, tập trung đông ở khu vực châu Á (62%), đặc biệt trong khối ASEAN. Khu vực châu Á - Thái Bình Dương, nơi có dân số Hồi giáo lớn nhất thế giới, tiêu thụ hơn 63% sản phẩm Halal toàn cầu, trở thành trung tâm của thị trường năng động này.
Hơn nữa, sản phẩm Halal hiện nay cũng được nhiều người tiêu dùng quan tâm chứ không chỉ cộng đồng Hồi giáo. Một số thị trường thông thường vẫn tích cực mua vì tính chất lượng, an toàn, bền vững của chứng nhận này. Ngược lại, doanh nghiệp có năng lực sản xuất được sản phẩm Halal cũng sẽ dễ tiếp cận được các thị trường khó tính.
Với vị trí chiến lược, Việt Nam được đánh giá là cửa ngõ quan trọng để thâm nhập thị trường rộng lớn này. Tiềm năng mở rộng xuất khẩu thực phẩm Halal của Việt Nam càng được thể hiện rõ hơn khi Việt Nam đã nằm trong top 20 nước xuất khẩu thực phẩm hàng đầu thế giới và là một trong 15 nước xuất khẩu nông sản lớn nhất thế giới, đồng thời là mắt xích quan trọng trong các chuỗi cung ứng toàn cầu với 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) được ký kết trong đó có nhiều FTA thế hệ mới, khu vực và liên khu vực đã được ký kết…
Chu Văn