Dư luận đang xôn xao trước sự việc Công an tỉnh Đắk Lắk phát hiện Công ty TNHH sản xuất – thương mại - dịch vụ Phát Hải (trụ sở chính TP HCM, chi nhánh tại Bình Dương) sản xuất cà phê với thành phần 70% đậu nành, 20% vỏ cà phê, 10% hạt cà phê cùng phụ gia.
Sổ sách thu giữ được cho thấy chỉ trong 11 tháng đầu năm 2024, Chi nhánh Công ty Phát Hải đã sản xuất và bán ra thị trường 7 loại cà phê bột không đảm bảo chất lượng về hàm lượng caffeine (từ 0,39% đến 0,41% trong khi bao bì công bố từ 1% trở lên) với tổng cộng 344 tấn, giá trị khoảng 20 tỉ đồng.
Phụ gia chế biến cà phê tại nơi sản xuất cà phê Hải Phát - ảnh: NLĐO
Như vậy, giá cà phê bột công ty này bán ra chưa đến 60.000 đồng/kg trong khi giá cà phê nguyên liệu vào tháng 11-2024 là 120.000 đồng/kg và thường 1,3 kg cà phê nguyên liệu rang xay được 1 kg cà phê bột. Tính ra, chỉ riêng tiền nguyên liệu cà phê bột là 156.000 đồng/kg, chưa kể công rang, bao bì, quản lý doanh nghiệp, thuế…
Hiện tại, các cơ sở rang xay cà phê nguyên chất báo giá từ 220.000 trở lên, giá bản lẻ cà phê hạt đã rang từ 350.000 đồng/kg trở lên.
Cà phê hạt đã rang, giá bán 480.000 - 580.000 đồng/kg, tùy loại bán tại quận 3, TP HCM - Ảnh: NGỌC ÁNH
Theo PGS-TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ và Thực phẩm - Đại học Bách khoa Hà Nội, đây là hành vi gian lận thương mại đến mức giả mạo, "treo đầu dê bán thịt chó" khi chỉ sử dụng 10% nguyên liệu là hạt cà phê.
"Thông thường, nhiều cơ sở sản xuất cà phê bột có sử dụng các loại ngũ cốc, phổ biến là đậu nành và bắp độn vào cà phê với mục đích giảm hàm lượng caffeine (nhưng vẫn cao hơn 1%-PV) và hạ giá thành. Nếu kiểm soát nguyên liệu đậu nành, bắp và sử dụng phụ gia thực phẩm dưới ngưỡng cho phép thì vẫn bảo đảm an toàn thực phẩm" - PGS-TS Nguyễn Duy Thịnh cho hay.
Tuy nhiên, theo PGS-TS Nguyễn Duy Thịnh, tỉ lệ độn bắp và đậu nành thường trong khoảng 20%-30%, còn công ty trên sử dụng đến 70% đậu nành, 20% vỏ cà phê – thật sự quá đáng. Đâ là một hình thức lừa đảo người tiêu dùng.
Người tiêu dùng uống cà phê vỉa hè, giá rẻ rất dễ gặp cà phê dỏm - Ảnh: NGỌC ÁNH
Ông Nguyễn Đức Hưng, Giám đốc Công ty CP Sản xuất Thương mại Xuất nhập khẩu Cà phê Napoli (chuỗi Napoli), cho biết công ty sản xuất cà phê từ 100% hạt cà phê nên rất khó bán ở thị trường trong nước. Ông phải thường xuyên đi nước ngoài tìm kiếm khách hàng.
"Vụ việc trên được công an phát hiện hy vọng sẽ cảnh tỉnh người tiêu dùng cảnh giác các loại cà phê rẻ tiền. Tôi được biết hiện có nhiều thương hiệu cà phê sử dụng thành phần đậu nành, bắp rất nhiều nhưng không công bố tỉ lệ trên bao bì mà chỉ ghi có đậu nành. Điều này khiến người tiêu dùng nhầm lẫn và cạnh tranh không công bằng với các doanh nghiệp sử dụng cà phê nguyên chất" – ông Hưng nhìn nhận.
Hiện tại, giá sỉ mua đậu nành chỉ khoảng 21.000 đồng/kg, bắp gần 8.000 đồng/kg trong khi cà phê nguyên liệu là 134.000 đồng/kg. Chỉ cần nhìn vào giá đã thấy sự chênh lệch thế nào. Chưa kể, các cơ sở sử dụng phụ gia, hương liệu không bảo đảm thì rất nguy hiểm cho sức khỏe người tiêu dùng.
Cà phê dỏm lên sàn?
Theo ghi nhận, trên một số sàn thương mại điện tử vẫn còn đang bán sản phẩm cà phê của Phát Hải. Chẳng hạn, trên sàn S., nhà bán PHAT HAI COFFEE (Công ty TNHH SX-TM-DV Phát Hải là tổ chức chịu trách nhiệm hàng hóa) đang bán túi cà phê bột thương hiệu Phát Hải Coffee "Chồn 500" với giá 57.000 đồng/bịch, được giới thiệu có thành phần gồm cà phê, bơ, muối, caramel, vani, cacao và hương liệu tổng hợp.
Tương tự, trên sàn L., nhà bán này giới thiệu nhiều loại khác nhau, gồm cà phê chồn 500, 95% hạt hoặc Vinaaroma…giá giao động từ 46.000 đồng – 132.000 đồng/bịch. Trên T., ở phần cửa hàng không ghi nhận đang kinh doanh mặt hàng này nhưng các clip giới thiệu quảng bá sản phẩm chất lượng cao, bán giá tại nhà máy nên rẻ tràn lan.
Trên các sàn, nhiều thương hiệu khác cũng đang bán xấp xỉ với Phát Hải, từ 50.000 – 140.000 đồng/bịch, trong đó giới thiệu là cà phê thương hạng, truyền thống, đậm đà.
Phát Hải Coffee được bán online
Ngọc Ánh - Lê Tỉnh