Ca sĩ Tùng Dương biểu diễn tại Chương trình “Vĩ tuyến 17 - Khát vọng hòa bình” do Báo Nhân Dân phối hợp với tỉnh Quảng Trị tổ chức vào tháng 8/2024 - Ảnh: HỒ THANH THỌ
Quê hương “thanh bình như một khúc ca”
Ấn tượng về ca sĩ Tùng Dương trong những ngày anh về Quảng Trị quay MV ca nhạc Khát vọng Quảng Trị, sáng tác của nhạc sĩ Võ Thế Hùng, là một thái độ làm việc chuyên nghiệp, chỉn chu, “chịu khó, chịu khổ”.
Để thực hiện MV ca nhạc này, hầu hết các cảnh quay đều ngoài trời, điều kiện thời tiết tháng 8 của Quảng Trị khá oi bức, ekip phải di chuyển liên tục giữa các địa điểm như cầu Hiền Lương, mũi Trèo (Vĩnh Linh), công viên Lê Duẩn, TP. Đông Hà..., Tùng Dương vẫn không nề hà. Tùng Dương bộc bạch: “Dương vẫn nhớ những cảm xúc tự hào khi cất lên lời hát: Quảng Trị quê hương yêu dấu/Thanh bình như một khúc ca... Dân quê tôi kiên trung bất khuất/Từ sâu thẳm cháy lên khát vọng/ Khát vọng vươn lên/Quảng Trị vươn lên/Vượt sóng Biển Đông, mở đường xuyên Á/Quảng Trị đi lên cùng đất nước xây tương lai đẹp giàu...”.
Và khi Dương biểu diễn ca khúc này trong Chương trình nghệ thuật khai mạc Lễ hội Vì Hòa bình, một lần nữa lại ùa về cảm giác lâng lâng khó tả, xúc động khi nhận được những tràng pháo tay nồng nhiệt. Qua bài hát, Dương muốn thể hiện sự tri ân của mình tới quê hương Quảng Trị”.
Nhạc sĩ Võ Thế Hùng chia sẻ: “Từ lâu, tôi đã thích giọng hát của Tùng Dương. Đó là một giọng hát đầy nội lực và cách thể hiện đầy cảm xúc thăng hoa, cháy hết mình trong từng giai điệu. Khi tỉnh Quảng Trị tổ chức cuộc thi sáng tác ca khúc “Quảng Trị niềm tin và khát vọng” vào năm 2023, tôi viết bài “Khát vọng Quảng Trị”, tìm mọi cách để mời Tùng Dương thể hiện tác phẩm. Chủ đích của tôi viết bài này là để dành cho giọng hát của Tùng Dương nên đã dụng công viết với âm vực rộng và những nốt cao cần phải có kỹ thuật thanh nhạc điêu luyện mới xử lý tròn vành rõ chữ.
Đây là dạng ca khúc nhạc nhẹ nhưng lại mang hơi hướng bán cổ điển (semi classic), có nhiều sắc thái biểu cảm và thật tuyệt vời khi Tùng Dương đã xử lý rất hoàn hảo. Cho dù đến nay Tùng Dương đã hát bài này bằng hai phiên bản khác nhau nhưng phiên bản nào cũng thành công, gây ấn tượng mạnh với người nghe. Khi Tùng Dương thể hiện bài hát này, có thể thấy anh hát với tâm thế một người con quê hương hát lên khát vọng của mảnh đất và con người quê cha đất tổ.
Tùng Dương là một ca sĩ làm việc rất văn minh, khoa học. Đó là phong cách làm việc của một nghệ sĩ lớn, chỉn chu, đúng hẹn. Một người luôn giới thiệu với công chúng rằng: Tôi là một người Quảng Trị. Chỉ cần thế thôi cũng đủ cho ta cảm nhận về một người nghệ sĩ thành danh vẫn luôn nặng lòng với quê hương”.
Ca sĩ Tùng Dương - Ảnh: NVCC
Ca sĩ Tùng Dương sinh ra ở quê ngoại Bắc Ninh nhưng quê gốc ở xã Hải Tân (nay là xã Hải Phong), Hải Lăng, Quảng Trị. Duyên nợ với quê hương, Tùng Dương nhiều lần trở về Quảng Trị để biểu diễn trong các chương trình nghệ thuật gắn liền với sự kiện trọng đại của tỉnh. Lần trở về đầu tiên của anh trong năm 2024 là tham gia Chương trình nghệ thuật đặc biệt mừng Đảng, mừng Xuân với chủ đề “Khát vọng Quảng Trị” chào năm mới Giáp Thìn. Tùng Dương mang đến chương trình những cảm xúc tự hào, sâu lắng với ca khúc “Linh thiêng Quảng Trị” của nhạc sĩ Phú Nhuận phổ thơ Bùi Thanh Hà.
Ấn tượng sâu sắc với Tùng Dương chính là những lần vinh dự được hát trong các chương trình nghệ thuật đặc biệt như “Vĩ tuyến 17 - Khát vọng hòa bình” do Báo Nhân Dân phối hợp tỉnh Quảng Trị tổ chức vào tháng 8/2024, “Bản hùng ca bất diệt” nhân kỷ niệm 77 năm ngày Thương binh - Liệt sĩ và 70 năm ký Hiệp định Giơ-ne-vơ về đình chỉ chiến sự ở Việt Nam, nằm trong khuôn khổ Lễ hội Vì Hòa bình năm 2024. Mỗi chương trình đều để lại những cảm xúc đặc biệt đối với Dương, nhất là khi được hát những ca khúc cách mạng, ngợi ca quê hương, đất nước, những ca khúc viết về Quảng Trị trên chính quê hương mình.
Ca khúc "Khát vọng Quảng Trị" của nhạc sĩ Võ Thế Hùng do ca sĩ Tùng Dương trình bày đã đoạt giải Nhất cuộc thi sáng tác ca khúc chủ đề Quảng Trị - Niềm tin và khát vọng năm 2023, giải B Giải thưởng âm nhạc năm 2024 của Hội Nhạc sĩ Việt Nam.
Tùng Dương cho rằng mình may mắn khi sinh ra trong dòng họ Nguyễn Tăng. Ông trẻ - nhạc sĩ Trần Hoàn chính là người đã định hướng cho Dương theo con đường ca hát chuyên nghiệp và trở thành sinh viên Nhạc viện quốc gia. “Dương biết ơn ông rất nhiều khi ngày bé ông đã dạy Dương những bài ca mà ông viết. Hai bài hát “Quảng Trị yêu thương” và “Em nghĩ gì khi mùa xuân đến”, ông đã hướng dẫn Dương hát sao cho cảm xúc nhất”, ca sĩ bộc bạch.
Tìm được sự cân bằng sau hơn 20 năm ca hát
Với “Tùng Dương - Người đàn ông hát”, đúng như tên gọi Live concert mà anh tổ chức thành công đánh dấu 22 năm ca hát trong những tháng cuối năm tại Hà Nội và TP. Đà Nẵng, năm 2024 dường như là giai đoạn sung sức và cuốn hút nhất về giọng hát. Chỉ cần được bước lên sân khấu là anh lại “cháy” hết mình. Câu chuyện với Dương về con đường âm nhạc 22 năm anh đã trải qua, hướng đi anh đang theo đuổi là những chiêm nghiệm thú vị và sâu sắc.
- Dù theo đuổi phong cách âm nhạc nào, khán giả vẫn nhìn nhận thấy Tùng Dương giữ hồn Việt mà không bị trộn lẫn, ngày càng cân bằng hơn trong biểu lộ cảm xúc, biết lắng nghe cảm xúc của khán giả nhiều hơn. Anh cũng từng chia sẻ, để mình không tụt hậu thì cần lắng nghe thị trường âm nhạc. Nhìn lại 22 năm ca hát, anh hài lòng điều gì nhất?
- Dương nghĩ mình đã được rất nhiều khi làm nghệ thuật. Dương đã nỗ lực, chăm chỉ, quyết liệt, quyết tâm lớn trong 22 năm qua để các dự án âm nhạc của mình luôn căng đầy năng lượng. Và thành công cứ tới với mình khi được khán giả, giới chuyên môn công nhận một cách thuyết phục. Dương cảm thấy giờ đây điều mình kiếm tìm bấy lâu là sự cân bằng, mình đã tìm thấy và làm được. Nếu như ta làm việc với “cái tôi” quá lớn chắc chắn sẽ dẫn tới kết quả là hạn chế chính bản thân mình. Một sự nhạy cảm đặc biệt khi Dương luôn biết lắng nghe, biết điều chỉnh và quan trọng là chưa bao giờ nghĩ mình đã đạt tới những đỉnh cao. Sẽ luôn có rất nhiều đỉnh mà mình phải vượt qua. Ở tuổi 41, âm nhạc của Dương không còn hướng đến thể hiện cá tính khác biệt hay thỏa mãn cái tôi cá nhân mà tìm kiếm những điều dung dị, nhân văn.
- Sau này, khi Tùng Dương tìm tòi, trải nghiệm bản thân với những bài hát trẻ, mới mẻ, bắt nhịp xu hướng thời đại, người yêu nhạc lại cảm nhận Tùng Dương là một nghệ sĩ đa phong cách bởi các dòng nhạc mà anh theo đuổi như pop, jazz, dân gian đương đại, New Age, electronic, world music và cả những sáng tác nhạc cách mạng, nhạc tiền chiến và tình khúc 1954-1975. Âm nhạc của anh rõ ràng đầy âm hưởng tinh thần đương đại giao thoa. Anh có cảm thấy rằng, mình đúng nghĩa là một “tắc kè hoa” trong âm nhạc?
- Dương nghĩ mình là một người vẽ nên những sắc màu cuộc sống bằng chính tiếng hát của mình, bằng những thông điệp âm nhạc rất cụ thể, với nhân sinh quan, triết lý, thế giới quan của mình cùng những cung bậc cảm xúc. Mỗi một concept âm nhạc sẽ cho mình sự khám phá mới, vượt qua chính mình và phải làm khác đi, luôn biến báo trên hành trình của riêng mình. Ca hát tới một thời điểm nào đó bạn sẽ nhận ra các giá trị cho chính mình.
13 lần sở hữu giải Cống hiến do các nhà báo bình chọn cho thấy Tùng Dương luôn làm nghệ thuật với tinh thần cởi mở, táo bạo và vận động không ngừng. Năm 2024 là một năm mà Dương và ekip đã thực hiện được rất nhiều dự án âm nhạc: 2 MV “Cánh chim phượng hoàng’’ và “Đàn ông không cần khóc’’ đã đạt triệu view, ra abum “Multiverse - Đa vũ trụ’’ với 12 bài hát mới và thực hiện concert “Người đàn ông hát” để đánh dấu một tâm thế mới - một người đàn ông trung niên, không còn quá trẻ nhưng năng lượng vẫn luôn như tuổi “bẻ gãy sừng trâu”.
Tùng Dương chia sẻ, anh đang ở độ chín của cảm xúc và giọng hát, vì thế, nguồn năng lượng trong anh vẫn tràn đầy để khai phá những không gian âm nhạc mới. Đó là sự kết nối nguồn mạch từ quá khứ đến hiện tại, để khán giả cảm nhận một Tùng Dương tươi mới trong dòng chảy của âm nhạc đương đại.
Thanh Trúc