Cao huyết áp là một tình trạng phổ biến và có nguy cơ gây ra đột quỵ và các bệnh tim mạch. Việc kiểm soát cao huyết áp là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ này.
Vì sao cao huyết áp lại gây tai biến mạch máu não?
Tăng huyết áp làm tăng áp lực liên tục của dòng máu đối với thành mạch, dẫn đến sự giãn nở của thành mạch và gây tổn thương. Sự tổn thương này ngày càng gia tăng trong các mạch máu não, có thể dẫn đến việc phình mạch nhỏ trong não, tạo điều kiện cho sự xuất hiện của chảy máu não hoặc tạo điều kiện thuận lợi cho sự hình thành của các cục xơ vữa, gây chắn mạch và cản trở dòng máu cung cấp dưỡng chất cho tế bào não.
Việc kiểm soát cao huyết áp là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ đột quỵ và các bệnh tim mạch. Ảnh minh họa
Nếu áp lực dòng máu tăng đột ngột có thể gây ra vỡ mạch máu não. Với những tổn thương nhỏ, hệ thống tiểu cầu và các sợi fibrin sẽ đến để vá lại vết thương và hình thành các cục máu đông, cộng với tình trạng tăng cường mỡ máu và cholesterol thừa thường xảy ra ở những người có huyết áp cao, dẫn đến việc làm dày thành mạch máu, từ đó cản trở sự lưu thông của dòng máu đến não và cung cấp dinh dưỡng cho tế bào não.
Tình trạng vỡ hoặc tắc nghẽn các mạch máu não đều làm ngừng trệ việc cung cấp máu, gây ra tình trạng thiếu máu cục bộ tại não và dẫn đến xuất hiện các triệu chứng lâm sàng tai biến mạch máu não.
Các biện pháp kiểm soát cao huyết áp
Thay đổi lối sống, sử dụng thuốc điều trị, kiểm tra định kỳ và điều chỉnh liều thuốc là những lời khuyên để kiểm soát cao huyết áp. Cụ thể:
Thay đổi lối sống, cách sinh hoạt khoa học
Thay đổi lối sống là một trong những cách quan trọng để kiểm soát cao huyết áp. Việc tập thể dục thường xuyên, ăn uống lành mạnh, giảm cân nếu bạn đang bị thừa cân hoặc béo phì, hạn chế uống rượu và thuốc lá... sẽ giúp kiểm soát cao huyết áp.
Hoạt động thể chất thường xuyên như 150 phút một tuần, hoặc khoảng 30 phút hầu hết các ngày trong tuần - có thể làm giảm huyết áp của bạn khoảng 5 – 8 mm Hg nếu bạn bị huyết áp cao. Hãy áp dụng các bài thể dục nhịp điệu, đi bộ, chạy bộ, đạp xe, bơi lội và khiêu vũ. Có thể luyện tập với cường độ cao ngắt quãng, bao gồm xen kẽ các đợt ngắn của hoạt động cường độ cao với các thời gian phục hồi sau đó của hoạt động nhẹ hơn.
Một chế độ ăn uống lành mạnh mang lại lợi ích theo nhiều cách khác nhau, nó có thể làm giảm cholesterol, giúp kiểm soát cân nặng của bạn và cung cấp nhiều vitamin, chất xơ và các chất dinh dưỡng khác giúp ngăn ngừa một số bệnh.
Quản lý bệnh tật và thuốc điều trị
Có nhiều loại thuốc khác nhau để kiểm soát cao huyết áp, bao gồm các loại ức chế men chuyển angiotensin (ACE inhibitors), các loại thuốc giãn mạch (calcium channel blockers), các loại thiazide và các loại tương tự.
Nếu bạn đang dùng thuốc điều trị cho cao huyết áp, bạn cần thường xuyên kiểm tra huyết áp của mình để đảm bảo rằng liều thuốc đang hoạt động hiệu quả. Nếu huyết áp của bạn không được kiểm soát tốt, bác sĩ có thể điều chỉnh liều thuốc của bạn hoặc chuyển sang loại thuốc khác.
Nếu mắc các bệnh lý liên quan đến cao huyết áp như tiểu đường, suy tim... bạn cần điều trị kịp thời để giảm thiểu nguy cơ phát triển các biến chứng nguy hiểm.
Theo dõi huyết áp tại nhà và đi khám bác sĩ thường xuyên
Theo dõi tại nhà có thể giúp bạn theo dõi huyết áp của mình để kịp thời thông báo đến bác sĩ của bạn về các biến chứng sức khỏe tiềm ẩn. Thăm khám thường xuyên với bác sĩ cũng là chìa khóa để kiểm soát huyết áp của bạn. Nếu bạn đang thực hiện bất kỳ thay đổi nào về thuốc hoặc các phương pháp điều trị khác, bác sĩ có thể khuyên bạn nên kiểm tra huyết áp bắt đầu từ hai tuần sau khi thay đổi điều trị và một tuần trước cuộc hẹn tiếp theo.
Môi trường sống ô nhiễm cũng như nhiệt độ lạnh cũng làm huyết áp dễ tăng lên.
Hạn chế tiếp xúc với ô nhiễm không khí và nhiệt độ lạnh
Môi trường sống ô nhiễm cũng như nhiệt độ lạnh cũng làm huyết áp dễ tăng lên. Nên vệ sinh môi trường sống xung quanh, tránh khói bụi, giữ ấm cơ thể, hạn chế tiếp xúc đột ngột với thời tiết lạnh. Đặc biệt, người lớn tuổi nên khời động và làm ấm cơ thể vào mỗi buổi sáng trước khi thức dậy để tránh tăng huyết áp đột ngột.
Bs. Trần Thu Phương