Công trình thủy điện vẫn đảm bảo an toàn
Văn phòng thường trực Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự, phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn Bộ Công Thương vừa có báo cáo nhanh về đợt lũ lớn trên lưu vực sông Mã khu vực tỉnh Sơn La, tỉnh Điện Biên (tính đến thời điểm 15h00 ngày 3/8/2025).
Về tình hình vận hành các hồ thủy điện trên lưu vực sông Mã, khu vực tỉnh Sơn La, tỉnh Điện Biên, hiện tại, mưa ngớt và nước đang rút, lưu lượng về hồ giảm. Mực nước hồ hiện tại vẫn ở mức cao: 517.93m. Lưu lượng về hồ 122,24m, lưu lượng Q xả 127,8 m3/s. Nhà máy đang vận hành đảm bảo an toàn công trình, tuy nhiên hạ du mực nước đang cao vì vậy nhà máy vận hành giảm với lưu lượng xấp xỉ lưu lượng về hồ.
Tại khu nhà ban ở và điều hành bị bùn đất sa lầy bao quanh khoảng 1,3m và tài sản thiết bị trong kho chứa cạnh ban bị nước cuốn trôi, nhiều xe máy của cán bộ, công nhân viên bị cuốn trôi. Trạm OPY 110kV bùn đất sa lầy bao quanh khoảng 0,8m.
Hiện, đơn vị sử dụng máy phát diesel nguồn dự phòng để vận hành cửa van đập tràn. Nhà máy đang gấp rút khắc phục để sớm nhất có thể phát điện trở lại, đảm bảo an toàn.
Các công trình thủy điện phía sau thủy điện Sông Mã 3 (công suất lắp máy 29,5 MW) phía hạ lưu Sông Mã 3 là 2 thủy điện Mường Luân 1, Mường Luân 2 cũng phối hợp xả lũ với thủy điện Sông Mã 3.
Thủy điện Mường Luân 1: Lưu lượng về hồ 100m3/s và lưu lượng xả 1000 m3/s, Mực nước hồ: 459m/459,74m (MNDBT). Lưu lượng về hồ giảm. Thủy điện Mường Luân 2: Lưu lượng về hồ và lưu lượng xả 100 m3/s, Mực nước hồ: 442,5 /443m (MNDBT). Lưu lượng về hồ giảm.
Tính đến thời điểm báo cáo Nhà máy Thủy điện Mường Luân 1, 2 không thiệt hại về người và tài sản, thiết bị. Nhưng hiện tại, đang mất lưới 110kV nên các nhà máy chưa khôi phục phát điện trở lại. Đơn vị sử dụng máy phát diesel nguồn dự phòng để vận hành cửa van đập tràn. Về phía thượng lưu và hạ lưu các nhà máy, công ty đang cử cán bộ, công nhân đi kiểm tra nhưng do đường bị sạt lở nên công tác kiểm tra rất khó khăn.
Hạ lưu Mường Luân 1, Mường Luân 2 có 3 thủy điện đang thi công là Chiềng Sơ 2 tỉnh Điện Biên, Bó Sinh, và Thủy điện Mường Lầm, trên địa bàn tỉnh Sơn La. Dự án thủy điện Bó Sinh và thủy điện Mường Lầm đều đã đưa các thiết bị thi công lên khu điều hành phía cao, không có thiệt hại về tài sản, con người. Công ty đang gấp rút khắc phục để thi công trở lại.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long kiểm tra tình hình mưa lũ.
Riêng thủy điện Chiềng Sơ 2, lũ cuốn trôi: 1 máy đào PC200-6; 1 đầu nổ bơm nước 1100; 1 máy uốn thép, 1 máy cắt thép; 10 tấm cốp pha loại 2x4m. Nhà máy thủy điện hiện đang huy động toàn bộ nhân lực, phương tiện hiện có để chống lũ, khắc phục hậu quả.
Dưới cùng là thủy điện Mường Hung, tỉnh Sơn La. Mực nước hồ là 306/306m (MNDBT). Lưu lượng về hồ: 500m3/s; Q xả 503,5m3/s. Lưu lượng về hồ đã giảm, lưu lượng xả giảm, mực nước hồ đang cao, hồ vận hành giảm lũ cho hạ du. Thủy điện Mường Hung đã cung cấp điện trở lại sang ngày 2/8/2025, do không ảnh hưởng của đường dây 110kV khu vực Sông Mã 3, Mường Luân 1, 2.
Hồ Trung Sơn trên sông Mã, tỉnh Thanh Hóa, đỉnh lũ xuất hiện lúc 2h ngày 2/8/2025, lưu lượng đỉnh lũ: 3038 m3/s. Lưu lượng xả bao gồm qua phát điện lớn nhất 2.400m3/s, mực nước hồ 150.24m.
Hiện tại, mực nước hồ, lưu lượng về, lưu lượng xả giảm so với hôm qua. Mực nước hồ/MNDBT: 150.4/160m; MNHL: 93.7 m. Lưu lượng về Qve: 920m3/s. Lưu lượng phát điện Qcm: 500 m3/s. Lưu lượng xả tràn: Q xả tràn 448m3/s. Tổng lưu lượng xả Qxa: 948 m3/s; công trình vận hành bình thường.
Đối với công trình thủy điện Na Sơn (công suất lắp máy 3 MW), vào hồi 02h00 ngày 01/08/2025, nước về hồ lớn, nước lên nhanh bất ngờ, lưu lượng nước về hồ đạt khoảng 32,4 m³/s, mực nước là 713.96m xấp xỉ ngưỡng tràn tự do là 714m.
Vào lúc 03h00 ngày 01/08/2025 lưu lượng về hồ bắt đầu tăng nhanh đột biến, lưu lượng đạt khoảng 45m²/s mực nước 714,52m (nhà máy đã kéo tràn cửa van).
Vào khoảng thời gian 03h30 - 04h00 xảy ra lũ ống, lưu lượng nước về hồ tăng nhanh bất thường, tổng lưu lượng về hồ khoảng 377,68 m³/s, mực nước hồ khi đó giao động từ 715,92m~716,1m (Nhà máy đã kéo toàn bộ tràn cửa van) tương đương với mực nước lũ thiết kế (lũ 1,5%).
Đỉnh lũ trong khoảng thời gian từ 7h15~8h15 ngày 01/8/2025. Thời điểm đỉnh lũ, cao độ mực nước không 717.8m cao hơn đỉnh đập khoảng 30cm (cao độ đỉnh đập 717.5). Vượt ngưỡng lũ kiểm tra (lū 0.5% -716.76). Lưu lượng nước về hồ ước tính 850~900 m3/s.
Thiệt hại gây ra là điều hành và sinh hoạt của công nhân bị lũ cuốn. Hệ thống đường dây điện cấp tự dùng từ nhà máy lên đập bị lũ cuốn trôi. Sạt lở tuyến năng lượng (ta luy âm và taluy dương).
Khu vực nhà máy: Đối với nhà máy bị nước tràn từ ngoài vào khoảng 3cm. Tường chắn hạ lưu và sân sau nhà máy bị sạt lở. Sân tiêu năng bị đất cát lấp 3.
Đến thời điểm hiện tại, lũ đã rút, hiện trạng đập đánh giá bình thường. Mực nước hồ 707m (ngưỡng tràn xả sâu). Lưu lượng về 10 m3/s.
Về tình hình thiệt hại, tại Sơn La, không có thiệt hại về người nhưng có 2 nhà máy thủy điện bị thiệt hại. Cụ thể, Nhà máy thủy điện Kéo Bắc dừng vận hành (lâu dài) do bị gãy 1 cột trung thế và bị vùi đường kênh dẫn nước khoảng 80m; bùn tràn vào nhà máy, đập đấu mối, lòng hồ bị lấp do ảnh hưởng của cơn bão số 3 ngày 25 - 26/7/2025.
Nhà máy thủy Nậm Công 3 (8,0 MW) cầu bê tông dẫn vào khu vực nhà máy bị nước lũ cuốn trôi vào chiều ngày 1/8/2025 (không có thiệt hại về người).
Tại tỉnh Điện Biên, lưới điện trung áp 3 vị trí thuộc địa bàn xã Xa Dung, xã Na Son do mưa to kéo dài, nước lũ, lũ quét làm sạt lở đất móng cột, làm gãy đổ cột. Lưới điện hạ áp tại 8 vị trí thuộc địa bàn xã Mường Luân, xã Na Son do mưa to kéo dài nước lũ, lũ quét làm gãy đổ cột. Đối với các đơn vị khai thác khoáng sản hiện không có thiệt hại.
Theo báo cáo nhanh của Sở Công Thương tỉnh Điện Biên, Sơn La cho tới thời điểm báo cáo (15h00 ngày 3/8/2025), các công trình thủy điện trên địa bàn tỉnh vẫn đảm bảo an toàn, vận hành xả lũ theo đúng quy trình, chỉ xảy ra một số sự cố nhỏ như báo cáo đã nêu trên.
Công tác khắc phục sau mưa lũ
Theo báo cáo, hiện tại, các lực lượng quân đội, công an và các lực lượng khác của tỉnh đã tiếp cận hiện trường và thành lập Sở Chỉ huy tiền phương tại xã Sông Mã để chỉ đạo phối hợp, hỗ trợ khắc phục hậu quả.
Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự các xã và chính quyền địa phương đã và đang tích cực, khẩn trưởng triển khai các biện pháp ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai: Huy động lực lượng tại chỗ tại giúp đỡ các hộ gia đình bị thiệt hại, di dời người và tài sản đến nơi an toàn. Tiếp tục theo dõi diễn biến thời tiết; tình hình các nhà máy thủy điện và có phương án đảm bảo cung ứng hàng hóa thiết yếu.
Các đơn vị trong ngành Công Thương đang tiếp tục, khẩn trương, phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương các cấp tập trung ứng phó sạt lở, lũ quét theo chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Công Thương tại Công điện số 5721/CĐ- BCT ngày 01/8/2025 và các chỉ đạo của cấp thẩm quyền liên quan.
Về điện lực, tại khu vực Sơn La, huyện Sông Mã cũ bao gồm các xã Mường Lầm, Huổi Một, Bó Sinh, Chiềng Sơ tỉnh Sơn La, hiện có 1.046 khách hàng bị mất điện (từ rạng sáng ngày 1/8, ngành điện chủ động cắt điện để đảm bảo an toàn phía hạ du Nhà máy thủy điện Mường Luân, tỉnh Điện Biên bị gây ngập úng). EVN đang khẩn trương khắc phục trên tinh thần cao nhất, nước rút đến đâu cấp điện trở đảm bảo an toàn trở lại đến đó.
Tại khu vực Điện Biên, tình hình cấp điện, khắc phục thiệt hại do thiên tai trên địa bàn các xã (thuộc Điện Biên Đông cũ): Đã cấp điện được 8.893/8.960 khách hàng; số TBA đã có điện 96/97 trạm, còn 1 TBA và 67 khách hàng. (Dự kiến, đến 21h00 ngày 3/8/2025, sẽ cấp điện cho tất cả khách hàng).
Về tình hình cung ứng hàng hóa tại tỉnh Sơn La, có thể cung ứng được đến người dân. Một số địa bàn thuộc xã Chiềng Sơ đi Nậm Ty bị sạt, xe chở hàng hóa không vào được; bản Lẹ, bản Pái Dìa bị đứt cầu treo, bà con đang thiếu điện, nước, hiện, cán bộ dân quân đi thuyền mang hàng hóa đến.
Khu vực tỉnh Điện Biên, tình hình cung ứng hàng hóa được chuẩn bị kỹ càng, đặc biệt cho mùa mưa bão. Các mặt hàng thiết yếu đã được dự trữ lớn, hệ thống phân phối và kênh cứu trợ sẵn sàng, tình hình ổn định.
Sở Công Thương liên tục có các văn bản chỉ đạo các cơ sở sản xuất, kinh doanh hàng hóa thiết yếu, thương nhân phân phối xăng dầu khắc phục mọi khó khăn để chuẩn bị đủ nguồn hàng kịp thời phục vụ nhân dân. Chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường, nghiêm cấm đầu cơ tăng giá, trục lợi từ việc khan hiếm hàng. Nhận định chung, cả hai tỉnh đều bảo đảm được nguồn hàng và tình hình cung ứng hàng hóa ổn định.
Theo thông tin của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, hiện nay (3/8), khu vực Điện Biên, Lai Châu và Sơn La có mưa rào và dông cục bộ.Chiều tối và đêm 3/8: Khu vực Điện Biên, Lai Châu và Sơn La có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to (10 - 30mm, cục bộ có nơi trên 60mm). Trong mưa dông, có thể xảy ra lốc, sét, mưa đá, gió giật mạnh.Mưa lớn cục bộ có khả năng gây ra: Lũ quét trên sông, suối nhỏ. Sạt lở đất ở sườn dốc. Ngập úng tại vùng trũng, thấp.Mực nước trên các sông, suối xuống chậm nên có nguy cơ cao xảy ra sạt lở đất, ngập lụt các vùng trũng thấp, ven sông, phá hủy cầu, cống, đường giao thông khu vực ven sông suối. Nguy cơ cao xảy ra sạt lở đất tại các khu vực sườn đồi dốc, taluy các tuyến đường giao thông; sụt lún đất tại các khu vực có kết cấu đất kém.
Phong Lâm