Mặc dù Mỹ và Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận tạm hoãn những mức thuế quan cao ngất ngưởng trong thời hạn 90 ngày, nhưng xuất khẩu tấm pin mặt trời từ Trung Quốc và Đông Nam Á sang Mỹ vẫn phải chịu mức thuế lên tới 3.521%, trong đó Mỹ đã viện dẫn các hoạt động thương mại không công bằng như trợ cấp và bán phá giá để áp mức thuế cao.
"Ngành công nghiệp này từng nói rằng cần phải ra nước ngoài hoặc rời khỏi cuộc chơi…Bây giờ, do thuế quan, chỉ xuất khẩu thôi là không đủ, mà cần phải nội địa hóa sản xuất ở nước ngoài", Gao Jifan, Chủ tịch của Trina Solar, một trong những nhà sản xuất tấm pin mặt trời lớn nhất thế giới cho biết.
Các công ty Trung Quốc đang ngày càng đa dạng hóa cơ sở sản xuất để ứng phó với căng thẳng thương mại. Theo dữ liệu từ S&P Global Commodity Insights, hiện tại, khoảng 80% công suất ở nước ngoài của các nhà sản xuất năng lượng mặt trời Trung Quốc - tấm wafer, tế bào quang điện và mođun quang điện - nằm ở Đông Nam Á.
Tuy nhiên, gần 80% kế hoạch mở rộng công suất ở nước ngoài của các nhà sản xuất là ở Trung Đông và châu Phi, tiếp theo là Mỹ và châu Âu.
"Không có dấu hiệu rõ ràng nào cho thấy thuế quan sẽ tăng hay giảm sau thời hạn tạm dừng 90 ngày… Tuy nhiên, nếu thuế quan tăng lên 200%, xuất khẩu sẽ là điều không thể", He Lipeng, Phó tổng giám đốc của Qingdao Haier Energy Technology, đơn vị năng lượng mặt trời và lưu trữ năng lượng của Tập đoàn Haier Group của Trung Quốc cho biết.
Haier Energy đang cân nhắc sử dụng các nhà máy tại Mỹ của công ty mẹ, được mua lại từ GE Appliances vào năm 2016, để sản xuất thiết bị quang điện mặt trời (PV) và lưu trữ năng lượng. Các cơ sở này hiện đang được sử dụng để sản xuất hàng tiêu dùng bền như tủ lạnh và máy giặt tiêu thụ tại Mỹ. Ông cho biết, vẫn chưa có quyết định nào được đưa ra về thời điểm chuyển sang sản xuất các sản phẩm năng lượng mặt trời.
Hội nghị và Triển lãm Quốc tế về Sản xuất Điện Quang điện và Năng lượng Thông minh được tổ chức ở Thượng Hải trong tuần này đã thu hút khoảng 3.000 công ty từ hơn 100 quốc gia. Các công ty điện mặt trời Trung Quốc, chiếm hơn 80% công suất sản xuất toàn cầu đã lên tiếng lo ngại về cuộc chiến giá kéo dài, dự kiến sẽ trở nên tồi tệ hơn trong năm nay, trong bối cảnh các điều kiện địa chính trị đầy thách thức.
You Xin, nhà phân tích tại S&P Global cho biết, công suất theo kế hoạch giảm mạnh ở Đông Nam Á là do thuế quan cao ngất ngưởng của Mỹ.
Vì Mỹ vẫn là thị trường hấp dẫn nhất do biên lợi nhuận cao và quy mô lớn, nên các hạn chế đã buộc các công ty Trung Quốc phải chuyển hướng công suất sang các khu vực khác với thuế quan của Mỹ thấp hơn. Trung Đông và châu Phi là những điểm đến thuận lợi do các chính sách thuận lợi của chính phủ và nhu cầu lớn.
Theo Wood Mackenzie, công suất điện mặt trời tích lũy của Trung Đông dự kiến sẽ đạt 160 gigawatt (GW) vào năm 2033, tăng gấp tám lần so với năm 2023. Tương tự như vậy, thị trường điện mặt trời PV của châu Phi cũng rất triển vọng, với 140GW công suất kết nối lưới điện mới dự kiến vào năm 2033, trong đó một phần ba trong số các cơ sở này dự kiến sẽ đến từ Ai Cập và Nam Phi.
“Trong ngành này, khi chúng tôi thiết lập năng lực sản xuất ở nhiều quốc gia khác nhau, thì năng lực đó không dành riêng cho những thị trường địa phương đó”, Zhang Haimeng, Phó chủ tịch kiêm giám đốc phát triển bền vững của Longi, nhà sản xuất mođun năng lượng mặt trời lớn thứ ba thế giới cho biết.
“Cho dù năng lực sản xuất ở Đông Nam Á, Ả Rập Xê Út, Oman hay Ethiopia, thì mục tiêu là bán cho Mỹ. Việc xây dựng năng lực dựa trên nhu cầu địa phương không có ý nghĩa về mặt kinh tế; tất cả đều hướng đến thị trường Mỹ”, ông nói thêm.
Hạc Hiên / Theo báo chí nước ngoài