Các điều kiện để được nhân nuôi loài hoang dã quý hiếm sau vụ án gà lôi trắng

5 giờ trướcBài gốc

Điều kiện để được nhân nuôi các loài hoang dã quý hiếm

Mới đây, vụ việc ông Thái Khắc Thành, trú tại xã Đô Lương (Nghệ An), bị Tòa án khu vực 5, tỉnh Hưng Yên tuyên phạt 6 năm tù vì tội "vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm" đã gây ra nhiều ý kiến trái chiều trong dư luận. Ông Thành bị kết tội vì đã nuôi, ấp nở và bán tổng cộng 13 cá thể gà lôi trắng, một loài chim nằm trong danh mục động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm.

Theo đó, gà lôi trắng (Lophura nycthemera) vốn thuộc Nhóm IB trong Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm ban hành kèm theo Nghị định 06/2019/NĐ-CP, sửa đổi bởi Nghị định 84/2021/NĐ-CP. Việc thuộc Nhóm IB đồng nghĩa loài này bị nghiêm cấm khai thác, sử dụng mẫu vật từ tự nhiên vì mục đích thương mại.

Gà lôi trắng là loài hoang dã cần bảo tồn.

Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, gà lôi trắng đã được gây nuôi thành công ở một số cơ sở nhưng điều này không đồng nghĩa có thể đưa loài ra khỏi danh mục nguy cấp, quý, hiếm. Trong tự nhiên, quần thể loài gà lôi trắng đang suy giảm mạnh do mất sinh cảnh sống và bị săn bắt. Kích cỡ quần thể ước tính dưới 10.000 cá thể, mỗi tiểu quần thể có dưới 1.000 cá thể trưởng thành. Sách Đỏ Việt Nam (2024) xếp loài này ở mức sẽ nguy cấp (VU) nên việc đưa vào Nhóm IIB là hoàn toàn phù hợp.

"Người dân có thể được phép nuôi gà lôi trắng nếu đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định tại điều 25 của thông tư 27/2025" - Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm cho biết.

Theo cơ quan chức năng, gây nuôi sinh sản có thể là một biện pháp bảo tồn nhưng chỉ trong trường hợp cụ thể khi đi kèm với các bước huấn luyện, chọn lọc và tái thả cá thể về tự nhiên để phục hồi quần thể. Ngoài ra, nuôi hợp pháp cũng giúp tạo quần thể dự phòng, phục vụ nghiên cứu khoa học, giảm áp lực săn bắt từ tự nhiên và tạo sinh kế hợp pháp cho người dân.

Để tránh những vi phạm tương tự vụ việc tại Nghệ An, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm khuyến cáo người dân cần chủ động tìm hiểu kỹ quy định trước khi nuôi bất kỳ loài nguy cấp, quý, hiếm nào. Việc liên hệ sớm với cơ quan kiểm lâm địa phương để được hướng dẫn thủ tục đăng ký nuôi đúng quy định là bước bắt buộc nhằm bảo đảm quyền lợi và tuân thủ pháp luật.

Người dân trước khi nuôi gà lôi trắng hay động vật nguy cấp, quý hiếm phải được cấp mã số cơ sở nuôi và đảm bảo các điều kiện như phải đảm bảo có nguồn gốc gà lôi trắng hợp pháp theo quy định.

Trong 3 ngày kể từ ngày đưa gà lôi về cơ sở nuôi, cơ sở trồng, tổ chức, cá nhân phải gửi thông báo và bản sao hồ sơ nguồn gốc mẫu vật đến cơ quan kiểm lâm sở tại hoặc UBND xã (nếu không có cơ quan kiểm lâm sở tại).

Thứ hai, chuồng, trại nuôi được xây dựng phù hợp với đặc tính của loài gà lôi trắng, theo tiêu chuẩn do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành. Trường hợp chưa có tiêu chuẩn về chuồng, trại nuôi, cơ quan cấp mã số chịu trách nhiệm quyết định hoặc tham vấn cơ quan khoa học CITES Việt Nam có chuyên môn phù hợp về chuồng, trại nuôi trước khi quyết định.

Thứ ba, cơ sở nuôi gà lôi trắng thực hiện theo quy định có liên quan của pháp luật về môi trường, thú y.

Thứ tư, cơ sở nuôi không thuộc khu vực không được phép chăn nuôi theo quy định của pháp luật về chăn nuôi. Khi người dân, tổ chức đảm bảo được các điều kiện và được cơ quan chức năng xác nhận, cấp mã số cơ sở nuôi thì có thể mua gà lôi trắng về nuôi.

Trường hợp nuôi các loài động vật thuộc các phụ lục Công ước CITES không có phân bố tự nhiên tại Việt Nam và lần đầu tiên đăng ký nuôi tại Việt Nam phải được cơ quan khoa học CITES Việt Nam xác nhận bằng văn bản về việc nuôi không làm ảnh hưởng đến sự tồn tại của loài nuôi và các loài khác có liên quan trong tự nhiên.

Bảo tồn các loài động vật hoang dã quý hiếm

Để tránh những trường hợp đáng tiếc như nuôi, buôn bán trái phép gà lôi trắng, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm khuyến cáo người dân cần chủ động xác định rõ loài động vật định nuôi có thuộc danh mục nguy cấp, quý, hiếm hay không. Nếu thuộc danh mục, việc liên hệ với cơ quan chuyên môn tại địa phương để được tư vấn, hướng dẫn thủ tục là bắt buộc, tránh tình trạng nuôi tự phát hoặc giao dịch khi chưa đáp ứng đủ quy định pháp luật.

Ông Nguyễn Mạnh Hiệp, Điều phối viên đa dạng sinh học của Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên quốc tế (IUCN) tại Việt Nam, cho biết, Sách đỏ Việt Nam (vnredlist.vast.vn) là danh mục các loài động, thực vật và nấm quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng, được xây dựng theo tiêu chí của Danh lục đỏ toàn cầu IUCN. Tài liệu này phân loại mức độ đe dọa để làm căn cứ ban hành chính sách bảo tồn, đồng thời cung cấp dữ liệu khoa học phục vụ giám sát, huy động nguồn lực và nâng cao nhận thức.

Hiện Danh lục đỏ IUCN (iucnredlist.org) đã đánh giá hơn 169.000 loài, trong đó 47.000 loài có nguy cơ tuyệt chủng, hướng tới mở rộng lên 260.000 loài, tái đánh giá 142.000 loài và thường xuyên cập nhật, tạo nền tảng cho bảo tồn và chính sách hiệu quả.

5 địa chỉ mua gà lôi hợp pháp tại Việt Nam

- Hợp tác xã Tấn Đạt (xã Vị Xuyên, tỉnh Tuyên Quang)

- Cơ sở Đinh Văn Ngãi (xã Xuân Trường, tỉnh Ninh Bình)

- Cơ sở Nguyễn Đăng Minh (xã Cai Kinh, tỉnh Lạng Sơn)

- Cơ sở Hoàng Văn Bởi (xã Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng)

- Công ty TNHH ứng dụng và phát triển công nghệ Trang Ninh (xã Phú Long, tỉnh Ninh Bình).

Tô Hội

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/cac-dieu-kien-de-duoc-nhan-nuoi-loai-hoang-da-quy-hiem-sau-vu-an-ga-loi-trang-169250816164257037.htm