Các khoản đóng góp tự nguyện: Không để phụ huynh 'nặng gánh'

3 giờ trướcBài gốc

Tự nguyện nhưng... khó từ chối đóng

Mới đây nhất, tại Trường tiểu học C.L., (phường Thông Tây Hội), ban đại diện cha mẹ học sinh lớp 4/2 kêu gọi phụ huynh đóng tiền để mua giấy dán tường, sơn sửa phòng học và trang bị máy in cho giáo viên. Số tiền thu được tạm giao cho giáo viên chủ nhiệm “giữ hộ”.

Học sinh lớp 4/3, Trường Tiểu học Nguyễn Huệ (phường Bến Thành) tham gia hoạt động quyên góp chia sẻ với các bạn có hoàn cảnh khó khăn

Hiệu trưởng của trường tiểu học này thừa nhận sự việc và cho biết sẽ chấn chỉnh trong toàn trường để không xảy ra trường hợp tương tự. “Ban đại diện cha mẹ học sinh các lớp phải có sự đồng ý của nhà trường trước khi triển khai công trình xã hội hóa, đặc biệt không được cào bằng các khoản thu, tạo áp lực lên tất cả phụ huynh”, vị hiệu trưởng này nói.

Trước đó, Hiệu trưởng Trường THCS P.B., (phường Phước Long) cũng đã yêu cầu ban đại diện cha mẹ học sinh lớp 6/3 trả lại toàn bộ tiền quỹ đã thu của phụ huynh lớp này để chi cho các hoạt động sơn cửa lớp, mua bàn ghế, lắp đặt đường dây điện. Các vụ việc tương tự cũng xảy ra tại các trường THCS N.H. (phường Tân Thuận), Tiểu học V.T.S. (phường Tân Hưng), THCS N.T.T. (phường Thới An), THCS C.V.A. (phường Cầu Ông Lãnh) và Tiểu học L.N.H. (phường Bến Thành).

Phường Bến Thành là địa phương đã kiểm điểm trách nhiệm đối với Hiệu trưởng Trường Tiểu học L.N.H. do liên quan sai phạm trong quản lý và điều hành, để xảy ra dư luận không tốt. Các vụ việc còn lại đều được xử lý theo hướng rút kinh nghiệm trong phạm vi nhà trường, hoàn trả tiền cho phụ huynh. Sở GD-ĐT TPHCM cũng đã có văn bản yêu cầu các địa phương xử lý nghiêm hiệu trưởng để xảy ra sai phạm thu - chi trong trường học.

Không biến xã hội hóa thành áp lực

Sau hơn một tháng khai giảng, nhiều trường học vẫn chưa tổ chức họp phụ huynh. Tuy vậy, tại không ít nơi, ban đại diện cha mẹ học sinh đã vội triển khai các khoản thu trong phạm vi lớp để sơn sửa bàn ghế, mua sắm đồ dùng dạy học cho giáo viên.

Trên một diễn đàn có hơn 370.000 thành viên, bài viết của một phụ huynh có con đang học tại Trường Tiểu học - THCS - THPT N.S.G. (phường Tân Mỹ) phản ánh tình trạng thu tiền mỗi nơi một kiểu giữa các lớp trong cùng trường, thu hút hàng trăm lượt quan tâm và bình luận. Nhiều ý kiến cho rằng việc một số phụ huynh có điều kiện sẵn sàng đóng góp cải tạo phòng học, mua sắm thiết bị hiện đại là điều tích cực, giúp nâng cao môi trường học tập cho học sinh. Tuy nhiên, cũng có ý kiến lo ngại rằng nếu không quản lý chặt, các hoạt động xã hội hóa có thể trở thành “cuộc chạy đua” giữa các lớp, gây áp lực và tâm lý so bì cho phụ huynh.

Ông Trần Khắc Huy, Trưởng Phòng Kế hoạch - Tài chính (Sở GD-ĐT TPHCM), cho biết, HĐND TPHCM đã có Nghị quyết số 18/2025/NQ-HĐND ban hành ngày 24-7-2025 về các khoản thu, mức thu và cơ chế quản lý thu - chi đối với các dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục tại các trường công lập trên địa bàn TPHCM. Các trường không được tổ chức thêm bất kỳ khoản thu nào ngoài quy định. Mức thu quy định tại nghị quyết là mức tối đa. Căn cứ tình hình thực tế, nhà trường thống nhất với phụ huynh học sinh mức thu cụ thể nhưng không được cao hơn 15% mức thu đã thực hiện trong năm học 2024-2025.

Bên cạnh việc đóng góp phục vụ mua sắm cơ sở vật chất, trong tháng 10, ban đại diện cha mẹ học sinh nhiều trường còn kêu gọi phụ huynh “tự nguyện” đóng tiền để lớp có kinh phí tham gia các hoạt động như: trang trí mâm ngũ quả nhân dịp Tết Trung thu, thuê trang phục cho học sinh thi văn nghệ chào mừng Ngày Nhà giáo Việt Nam 20-11… Số tiền đóng góp có thể từ vài trăm ngàn đồng đến 1-2 triệu đồng/học sinh. Với những gia đình khó khăn, khoản đóng góp này trở thành gánh nặng, làm mất đi ý nghĩa của các hoạt động trong trường học.

Ngược lại, cũng đã có nhiều trường học lường trước tính chất phức tạp của các khoản đóng góp “tự nguyện” từ phía ban đại diện cha mẹ học sinh và đưa ra giải pháp kịp thời. Chẳng hạn, Trường THCS Nguyễn Du (phường Bến Thành) từ ngày 24-9 đã thông báo rằng không thu kinh phí hoạt động của ban đại diện cha mẹ học sinh, không vận động thu quỹ lớp, không vận động thu quỹ trường. Tất cả các thông tin về thu - chi sẽ do hiệu trưởng nhà trường phê duyệt và thông báo đến phụ huynh thông qua giáo viên chủ nhiệm.

Để giảm gánh nặng cho phụ huynh trước những khoản thu chưa hợp lý, thầy Đinh Phú Cường, Hiệu trưởng Trường THCS Nguyễn Văn Luông (phường Bình Phú), đề xuất, thay vì tổ chức các hoạt động vui chơi ngoại khóa tốn kém, nhà trường có thể phối hợp UBND phường triển khai những hoạt động thiết thực, như trao quà cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Cách làm này vừa phù hợp, có ý nghĩa giáo dục, vừa phát huy giá trị tốt đẹp của các khoản đóng góp tự nguyện.

Chấn chỉnh hoạt động của ban đại diện cha mẹ học sinh

Trao đổi nhanh với PV Báo SGGP về quản lý các khoản thu đầu năm học, Giám đốc Sở GD-ĐT TPHCM Nguyễn Văn Hiếu cho biết:

Trong bối cảnh hiện tại, ngân sách nhà nước phân bổ cho các trường học chỉ mới đáp ứng nhu cầu cơ bản. Để tạo môi trường học tập đầy đủ, tiện nghi, thực hiện mục tiêu chuyển đổi số, trường học phải vận động thêm các nguồn xã hội hóa. Theo quy định của Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT (ban hành ngày 22-11-2011) của Bộ GD-ĐT, ban đại diện cha mẹ học sinh là một trong những nguồn lực hỗ trợ nhà trường trong việc nâng cao chất lượng giáo dục học sinh.

Ở nhiều nơi, ban đại diện cha mẹ học sinh thực hiện rất tốt vai trò này. Tuy nhiên, ở một số nơi khác, hoạt động của ban đại diện cha mẹ học sinh đang lệch lạc do tự ý đưa ra các khoản thu, tổ chức thu cào bằng, gây bức xúc trong dư luận xã hội. Sở GD-ĐT TPHCM đã có văn bản đề nghị UBND phường, xã chỉ đạo quyết liệt đối với việc chấn chỉnh thu - chi trong trường học. Nếu để xảy ra lạm thu, dù ban đại diện cha mẹ học sinh đứng ra thu tiền thì hiệu trưởng cũng phải chịu trách nhiệm. Hiệu trưởng nào làm sai sẽ bị xử lý nghiêm.

- Ở góc độ quản lý, Sở GD-ĐT TPHCM có kiểm tra để ngăn chặn tình trạng thu - chi không đúng quy định không, thưa ông?

- Giám đốc Sở GD-ĐT TPHCM NGUYỄN VĂN HIẾU: Từ ngày 29-9 đến ngày 31-10, Sở GD-ĐT TPHCM tổ chức các đoàn kiểm tra đột xuất việc quản lý thu - chi đầu năm học 2025 - 2026 tại các cơ sở giáo dục. Nội dung kiểm tra tập trung vào việc thực hiện các khoản thu dịch vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục theo Nghị quyết số 18/2025/NQ-HĐND; hướng dẫn thu, sử dụng học phí và các khoản thu khác theo Công văn số 1888/SGDĐT-KHTC; công tác vận động, tiếp nhận, quản lý và sử dụng các nguồn viện trợ, tài trợ, quà biếu tặng theo Thông tư số 16/2018 của Bộ GD-ĐT; việc triển khai kinh phí và kế hoạch sử dụng kinh phí của ban đại diện cha mẹ học sinh theo Thông tư số 55/2011 của Bộ GD-ĐT. Ngoài ra, Sở GD-ĐT TPHCM cũng công bố đường dây nóng để tiếp nhận phản ánh của phụ huynh.

THU TÂM thực hiện

MINH QUÂN

Nguồn SGGP : https://sggp.org.vn/cac-khoan-dong-gop-tu-nguyen-khong-de-phu-huynh-nang-ganh-post816851.html