Hiện nay, có sự đồng thuận rằng bụi trên bề mặt Hành tinh Đỏ chứa một lượng lớn oxit sắt, nguyên nhân chính tạo nên màu sắc này. Tuy nhiên, có nhiều loại oxit sắt khác nhau, và một số trong số đó chỉ hình thành nếu Sao Hỏa từng có điều kiện thuận lợi cho sự sống sinh học trong quá khứ.
Câu hỏi về nguồn gốc màu đỏ của Sao Hỏa có thể mở ra những hiểu biết mới về khả năng tồn tại của sự sống trên hành tinh này. Tuy nhiên, cho đến khi các mẫu vật được đưa từ Sao Hỏa về Trái Đất để phân tích, các nhà khoa học vẫn chưa thể khẳng định chắc chắn về thành phần bụi trên hành tinh này. NASA hiện đang gặp khó khăn trong việc triển khai chương trình lấy mẫu vật, dự kiến hoàn thành vào cuối những năm 2030. Trong khi đó, các nhà khoa học Trung Quốc có thể hoàn thành nhiệm vụ này sớm hơn từ 5 đến 7 năm, với kế hoạch thu thập và vận chuyển đất Sao Hỏa vào năm 2035.
Trong thời gian chờ đợi, các nhà nghiên cứu đang tích cực phân tích dữ liệu quang phổ, mô hình hóa quy trình và tái tạo các điều kiện trên sao Hỏa trong phòng thí nghiệm. Một nhóm các nhà khoa học Mỹ đã tổng hợp dữ liệu từ các tàu thăm dò của NASA và ESA, cũng như thông tin từ các xe tự hành của NASA, nhằm tìm hiểu mọi khía cạnh liên quan đến bề mặt Hành tinh Đỏ.
Phòng thí nghiệm đã cố gắng tái tạo các điều kiện tương tự như trên Sao Hỏa, nghiên cứu khả năng hình thành các oxit sắt như ferrihydrite. Các hợp chất này có thể hình thành ở nhiệt độ thấp, trong môi trường có oxy và nước lỏng để cho thấy khả năng tồn tại của sự sống trong quá khứ.
Các nhà nghiên cứu cho biết: “Câu hỏi về lý do Sao Hỏa có màu đỏ đã được tranh luận trong hàng trăm, thậm chí hàng nghìn năm. Dựa trên phân tích của chúng tôi, chúng tôi tin rằng ferrihydrite có trong bụi và có thể có trong đá. Chúng tôi không phải là những người đầu tiên đưa ra giả thuyết này, nhưng hiện tại chúng tôi có thể kiểm tra nó một cách chi tiết hơn nhờ vào dữ liệu quan sát và các kỹ thuật phòng thí nghiệm mới”.
Những phát hiện này không chỉ chỉ ra khả năng sinh sống trong quá khứ trên Sao Hỏa mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của nghiên cứu hợp tác giữa NASA và các đối tác quốc tế. Các nhà khoa học kết luận: “Những nghiên cứu như vậy giúp trả lời những câu hỏi cơ bản về hệ mặt trời của chúng ta và tương lai của hoạt động thám hiểm không gian”.
Như Quỳnh