Báo cáo vừa công bố của hãng tư vấn Momentum Works (Singapore) cho biết, sự cạnh tranh khốc liệt tại thị trường quê nhà đã khiến các công ty trong ngành F&B của Trung Quốc tăng cường tìm kiếm doanh thu mới ở thị trường nước ngoài. Trong đó, ASEAN là điểm đến đặc biệt hấp dẫn đối với nhiều thương hiệu.
Theo báo cáo, đến cuối năm 2024, hơn 60 thương hiệu đã có mặt tại các nước ASEAN, vận hành hơn 6.100 cửa hàng, minh chứng cho sức hấp dẫn ngày càng tăng của khu vực này.
Báo cáo cho biết thêm, sự mở rộng nhanh chóng này bắt đầu với chỉ 200 cửa hàng vào năm 2021, tăng vọt lên khoảng 1.800 cửa hàng vào năm 2022 và 5.000 vào năm 2023. Trong khi đó, trong nửa đầu năm 2024, hơn một triệu nhà hàng đã đóng cửa tại Trung Quốc, tăng hơn 70% so với cùng kỳ năm trước.
"Ẩm thực kiểu Trung Quốc có mối liên hệ về văn hóa và lịch sử ở Đông Nam Á. Đồng thời, các hương vị hoặc loại hình ẩm thực Trung Quốc mới như malatang và lẩu đang ngày càng trở nên phổ biến đối với người tiêu dùng trẻ tuổi trong khu vực ASEAN," Momentum Works chỉ ra.
Báo cáo cũng chỉ ra rằng Singapore và Malaysia là hai quốc gia có số lượng thương hiệu Trung Quốc lớn nhất, nhờ vào tỷ lệ lớn dân số người Hoa đông đảo. Trong khi đó, Indonesia và Việt Nam chiếm khoảng 2/3 tổng số cửa hàng, đặc biệt là các thương hiệu hướng đến thị trường đại chúng.
Sự mở rộng ồ ạt ở ASEAN chủ yếu được thúc đẩy bởi các chuỗi đồ uống tập trung vào thị trường bình dân như Mixue, Chagee, Luckin Coffee. Ví dụ, chuỗi kem và trà sữa Mixue đã điều hành khoảng 40.000 cửa hàng tại Trung Quốc và 4.800 cửa hàng khác tại 11 thị trường khác tính đến ngày 30/9/2024. Các thị trường này bao gồm Indonesia, Việt Nam, Malaysia và Thái Lan.
Bên cạnh đó, chuỗi lẩu Haidilao có trụ sở tại Trung Quốc, với mô hình nhà hàng cao cấp hơn nhắm đến người tiêu dùng ở các thành phố lớn, đã có 121 chi nhánh tại 13 quốc gia, bao gồm 73 địa điểm ở Đông Nam Á trong 9 tháng đầu năm ngoái, theo báo cáo tài chính của công ty điều hành Super Hi International.
Theo ước tính của các công ty nghiên cứu thị trường, mức tiêu thụ F&B ngoài gia đình, bao gồm thực phẩm và đồ uống được bán tại các quầy hàng, nhà hàng và các cửa hàng bán lẻ khác tại 6 thị trường lớn ở Đông Nam Á (gồm Việt Nam, Indonesia, Thái Lan, Singapore, Malaysia và Philippines), đạt 127 tỷ USD vào năm 2023 và dự kiến sẽ đạt 132,9 USD vào năm 2024. Mặc dù những con số này đã vượt quá mức trước đại dịch, nhưng chỉ tương đương với khoảng 17% thị trường tại Trung Quốc.
Ông Li Jianggan, người sáng lập kiêm CEO của Momentum Works, nhận định làn sóng đổ xô đến ASEAN của các thương hiệu F&B hàng đầu Trung Quốc sẽ cung cấp kiến thức và các thực hành, giúp củng cố hệ sinh thái F&B của khu vực. Điều này mang lại những lợi ích lâu dài cho người tiêu dùng cũng như các doanh nghiệp trong khu vực.
Sự xuất hiện của các thương hiệu Trung Quốc mang đến sự đa dạng về lựa chọn cho người tiêu dùng, đồng thời tạo ra áp lực cạnh tranh, thúc đẩy các doanh nghiệp địa phương nâng cao chất lượng dịch vụ và sản phẩm. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp địa phương cũng có cơ hội học hỏi kinh nghiệm về quản lý chuỗi cung ứng, marketing và vận hành từ các đối thủ đến từ Trung Quốc.
Mặc dù tiềm năng là rất lớn, các doanh nghiệp F&B Trung Quốc cũng phải đối mặt với không ít thách thức khi mở rộng sang Đông Nam Á.
Làn sóng F&B Trung Quốc "đổ bộ" Đông Nam Á là một xu hướng tất yếu trong bối cảnh thị trường hiện nay. Đây là cơ hội cho các doanh nghiệp Trung Quốc tìm kiếm tăng trưởng mới, đồng thời cũng là cơ hội cho các doanh nghiệp địa phương học hỏi và phát triển.
Tuy nhiên, để thành công, các doanh nghiệp Trung Quốc cần phải có chiến lược rõ ràng, am hiểu thị trường địa phương và sẵn sàng thích ứng với những thay đổi. Sự cạnh tranh sẽ ngày càng gay gắt, nhưng cũng chính là động lực để thị trường F&B Đông Nam Á ngày càng phát triển và đa dạng, mang lại lợi ích cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng.
KIỀU CHINH