Nhận biết trẻ bị nhiễm khuẩn hô hấp cấp
Việc chăm sóc và theo dõi tại nhà đúng cách sẽ giúp trẻ dễ chịu hơn, mau khỏe lại và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Trẻ bị nhiễm khuẩn đường hô hấp cấp thường có biểu hiện ho. Đây là triệu chứng phổ biến nhất. Khi bệnh nặng hơn, trẻ có thể xuất hiện các dấu hiệu thở bất thường như: thở nhanh, thở rút lõm lồng ngực hoặc có tiếng lạ phát ra khi thở.
Để nhận biết dấu hiệu thở rút lõm lồng ngực, hãy quan sát khi trẻ hít vào: phần dưới lồng ngực sẽ lõm vào thay vì nở ra như bình thường.
Khi thấy trẻ có biểu hiện thở bất thường, cần đưa trẻ đi khám sớm để được điều trị kịp thời, đặc biệt là ở trẻ dưới 2 tháng tuổi.
Cách chăm sóc đúng khi trẻ bị nhiễm khuẩn hô hấp cấp
Hầu hết các trường hợp nhiễm khuẩn hô hấp cấp đều nhẹ nếu được chẩn đoán kịp thời, điều trị sớm và chăm sóc, theo dõi đúng cách.
Về dinh dưỡng
Dinh dưỡng đầy đủ sẽ giúp trẻ tăng sức đề kháng và nhanh chóng hồi phục. Hãy để trẻ được ăn/bú bình thường theo nhu cầu: trẻ bú mẹ vẫn tiếp tục bú mẹ, trẻ ăn dặm vẫn duy trì chế độ ăn dặm. Không cần thiết phải kiêng cữ, cũng không nên ép trẻ ăn hết phần đã chuẩn bị. Nên chia nhỏ bữa ăn trong ngày, số lượng ít hơn bình thường. Thức ăn nên mềm, dễ tiêu, dễ nuốt. Có thể bổ sung rau xanh, trái cây với trẻ lớn hoặc cho trẻ nhỏ uống thêm nước hoa quả ép. Cho trẻ uống đủ nước để tránh mất nước do sốt, thở nhanh. Uống nhiều nước còn giúp loãng đàm và dịu đau họng.
Khi thấy trẻ có biểu hiện thở bất thường, cần đưa trẻ đi khám sớm để được điều trị.
Khi trẻ có biểu hiện sốt
Sốt nhẹ: Trẻ chỉ cần nghỉ ngơi, mặc quần áo thoáng mát, uống nhiều nước và ăn thức ăn dễ tiêu hóa.
Sốt ≥ 38,5°C: Cần cho trẻ uống thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ. Hãy lau mát cho trẻ bằng nước ấm (lưu ý là nước ấm, không phải nước nóng).
Vệ sinh đường hô hấp
Vệ sinh mũi miệng: Nước mũi chảy nhiều, nghẹt mũi, tắc mũi khiến trẻ khó ăn/bú và ngủ không ngon. Có thể dùng khăn mềm, khô để lau sạch, tránh làm đỏ hoặc đau mũi. Nhỏ nước muối sinh lý (NaCl 0,9%) vào từng bên mũi để làm loãng dịch, sau đó dùng dụng cụ hút mũi để loại bỏ dịch.
Giúp trẻ ho và tống đàm hiệu quả
Vỗ lưng cho trẻ: Thực hiện khi trẻ ho có đàm, tốt nhất là trước bữa ăn hoặc ít nhất 1 giờ sau ăn để tránh nôn. Gập bàn tay, khum lòng bàn tay lại rồi vỗ nhẹ khoảng 3–5 phút ở mỗi vùng phổi.
Giảm ho, đau họng: Có thể dùng siro ho thảo dược an toàn cho trẻ.
Dấu hiệu nguy hiểm cần cấp cứu ngay
Trẻ không uống được, bỏ bú hoặc bú kém. Trẻ nôn tất cả mọi thứ (kể cả nước). Trẻ tím tái, co giật, li bì hoặc khó đánh thức. Trẻ thở có tiếng bất thường.
Lời khuyên của bác sĩ
Viêm đường hô hấp rất hay gặp ở trẻ. Cha mẹ cần chú ý phòng ngừa bằng cách:
Giữ trẻ trong phòng thoáng mát, đủ ánh sáng, không khí lưu thông tốt.
Giữ ấm cơ thể, đặc biệt ở trẻ dưới 2 tháng tuổi.
Tránh để trẻ tiếp xúc với khói bụi, khói thuốc lá, không khí lạnh hoặc ô nhiễm.
Người lớn khi bị bệnh hô hấp cần giữ vệ sinh, tránh lây cho trẻ.
Ba mẹ phải rửa tay sạch trước và sau khi chăm sóc trẻ.
Tiêm chủng đầy đủ và dinh dưỡng hợp lý giúp tăng cường sức đề kháng cho trẻ.
BS Nguyễn Văn Bàng