Một số camera an ninh hỗ trợ tắt ghi hình từ xa. Ảnh minh họa: Bay Alarm.
Trào lưu che camera an ninh hay webcam không phải ý tưởng mới. Nhiều người thường sử dụng cách này để ngăn chặn phần mềm quay lén, hoặc đảm bảo sự riêng tư trong một số trường hợp.
Các giải pháp vật lý như khăn, băng dính hay miếng che webcam mang đến cảm giác an toàn hơn, song có thể bất tiện khi cần dùng camera ngay lập tức. Nhiều hãng camera, thiết bị di động đã tích hợp tính năng tắt hình ảnh từ xa, giúp đảm bảo quyền riêng tư nhưng vẫn duy trì tính tiện lợi.
Che khăn, dán băng dính có hiệu quả?
Theo các chuyên gia bảo mật, có nhiều lý do khiến webcam và camera an ninh dễ bị xâm nhập. Một trong số đó là phần mềm lỗi thời, gồm hệ điều hành trên smartphone/máy tính và phần mềm (firmware) của camera an ninh.
Các nhà sản xuất thường xuyên phát hành bản cập nhật vá lỗi, song không phải ai cũng cập nhật thiết bị kịp lúc. Do đó, cần thường xuyên cập nhật phần mềm, firmware định kỳ để nhận bản vá bảo mật mới nhất (bật chế độ tự động nếu có).
Kẻ xấu cũng có thể lợi dụng các app để xâm nhập camera/webcam. Theo Washington Post, việc cấp quyền truy cập ứng dụng trên máy tính hay smartphone đồng nghĩa quyền riêng tư phụ thuộc vào nhà phát triển app. Cài ứng dụng từ nguồn không rõ nguồn gốc có thể tăng nguy cơ tin tặc xâm nhập webcam, nguy hại đến an toàn thông tin.
Che webcam hay camera an ninh bằng phương pháp vật lý không thực sự thuận tiện. Ảnh: Unsplash.
Với camera an ninh, đưa tài khoản truy cập camera cho gia đình hoặc người khác có thể làm tăng nguy cơ lộ mật khẩu. Tiếp theo, sử dụng dịch vụ lưu trữ đám mây không rõ nguồn gốc, máy chủ nước ngoài cũng có thể khiến dữ liệu dễ bị xâm nhập.
Năm 2016, CEO Mark Zuckerberg của Meta (trước đây là Facebook) gây chú ý khi dùng băng dính che webcam trên laptop. Điều này khiến cộng đồng bàn tán bởi biện pháp mạnh đến từ nhà sáng lập mạng xã hội phổ biến toàn cầu.
Tương tự, một số người có thể che camera an ninh bằng biện pháp vật lý như khăn hay băng dính. Dù vậy, các giải pháp trên có thể kém hiệu quả khi camera thường đặt ở vị trí cao, khó tiếp cận.
Trên thực tế, che camera hay webcam bằng giải pháp vật lý có thể không hiệu quả về lâu dài, đặc biệt khi những loại thiết bị mới như kính thông minh khiến việc ghi hình diễn ra gần như mọi lúc. Do đó, việc sử dụng camera/webcam theo cách đảm bảo quyền riêng tư còn phụ thuộc bối cảnh, khả năng kiểm soát và lựa chọn của người dùng.
Cách tắt camera từ xa
Hiện nay, nhiều hãng cung cấp chế độ riêng tư (Privacy Mode) trên camera an ninh. Khi kích hoạt thông qua app quản lý, tính năng này sẽ ngắt ghi hình và truyền trực tiếp, không thể xem trên app quản lý trừ khi tắt chế độ riêng tư.
Một số dòng camera an ninh còn tích hợp nắp che hoặc cơ chế xoay ống kính, tự động kích hoạt khi bật chế độ riêng tư. Điều này kết hợp tính tiện lợi của phần mềm từ xa với cơ chế bảo vệ vật lý.
Nếu camera hỗ trợ nền tảng nhà thông minh như Google Home hay Apple Home, người dùng có thể thiết lập các kịch bản để tự động bật/tắt chế độ riêng tư.
Một số thiết bị cho phép bật chế độ riêng tư khi về nhà, tắt khi rời đi hoặc bật trong khoảng thời gian nhất định. Tất nhiên, người dùng có thể điều khiển bằng giọng nói thông qua Siri hay Google Assistant.
Chế độ riêng tư trên một số camera cho phép tắt ghi hình từ xa. Ảnh: @Setup_and_Solve/YouTube.
Một số cách khác nếu camera an ninh không hỗ trợ tắt từ xa, chẳng hạn như cắm vào ổ điện thông minh, sau đó dùng điện thoại để ngắt nguồn điện. Giải pháp khác là đăng nhập router Wi-Fi và chặn địa chỉ MAC của camera, song cách này có phần phức tạp và tốn thời gian hơn.
Trên thiết bị di động, người dùng iPhone có thể kiểm tra app được quyền truy cập camera bằng cách vào Cài đặt > Quyền riêng tư & Bảo mật > Camera, sau đó tắt app không cần thiết. Những thiết bị Android cũng hỗ trợ tùy chọn tương tự trong phần cài đặt hệ thống.
Trên thiết bị Apple, người dùng có thể nhận biết khi nào camera, webcam được sử dụng thông qua chấm xanh lá trên góc màn hình. Khi nhấn vào chấm xanh hoặc bật Control Center, thiết bị sẽ hiện danh sách app đang sử dụng camera, cho phép quản lý và tắt khi không cần thiết.
Phúc Thịnh