Máy bay hiện đại thường được trang bị nhiều tính năng kết nối với hạ tầng dưới mặt đất, cho phép theo dõi suốt hành trình theo thời gian thực.
Một trong số tên tuổi lớn trong lĩnh vực theo dõi chuyến bay là Flightradar24. Trang này cho biết ngoài vệ tinh và radar, họ còn dùng đến vài nguồn dữ liệu ít quen thuộc hơn như hệ thống đa phương vị MLAT hay công nghệ giám sát tự động phụ thuộc phát sóng ADS-B.
Mỗi cách có hạn chế riêng, nhưng đều góp phần phác họa nên bức tranh toàn cảnh về hành trình mà máy bay đang di chuyển.
Flightradar24 giúp người dùng biết rõ vị trí máy bay - Ảnh: Synthetic Messiah/Shutterstock
Flightradar24 đã ghi lại vị trí của tổng cộng khoảng 16.138 máy bay trên toàn cầu với nhiều loại máy bay khác nhau. Theo số liệu thống kê, phần lớn chúng được theo dõi bằng ADS-B.
Công nghệ gồm 2 thành phần quan trọng: ADS-B In cung cấp thông tin định vị cùng cảnh báo quan trọng cho phi công; ADS-B Out cung cấp thông tin về chuyển động của máy bay cho trạm mặt đất. Các trạm được đặt ở khắp nơi trên thế giới, thông tin từ máy bay truyền đi với phạm vi rộng 60 lần/phút với độ chính xác cực cao.
Nguồn dữ liệu phổ biến thứ hai là MLAT - không chính xác bằng ADS-B nhưng giúp theo dõi máy bay không có bộ phát ADS-B. Nhờ mạng lưới trạm mặt đất với vô số máy thu vô hướng bố trí hợp lý, MLAT có thể tính toán chính xác vị trí của máy bay dựa trên thời gian khác biệt mà máy thu nhận được tín hiệu từ máy bay.
Hai cách trên tuy tiên tiến nhưng cũng có phần hạn chế. ADS-B là công cụ độ chính xác cao, tuy nhiên chẳng phải máy bay nào cũng sở hữu bộ phát phù hợp và phạm vi phủ sóng toàn cầu không rộng.
Còn MLAT đòi hỏi máy bay phải nằm trong phạm vi phủ sóng của ít nhất 4 máy thu tín hiệu. Mặc dù vậy MLAT sở hữu một lợi thế lớn: Hệ thống vẫn dùng được khi các phương pháp truyền thống như GPS tạm thời không khả dụng.
Nhìn chung không một phương pháp nào hoàn hảo, do đó theo dõi chính xác tuyệt đối là không khả thi. Ngoài ra, dữ liệu truyền đi thường có độ trễ nên thông tin trên các ứng dụng theo dõi hành trình sẽ trễ một chút so với thực tế.
Cẩm Bình