Cách nào 'cởi trói' cho trái phiếu hạ tầng giao thông?

2 ngày trướcBài gốc

Kỳ hạn kéo dài, trái phiếu khó thu hút nhà đầu tư

Liên quan đến vấn đề vốn để phát triển cơ sở hạ tầng, ông Nguyễn Hữu Hùng, Phó chủ tịch HĐQT Tập đoàn Đèo Cả vừa gửi ý kiến gửi đến Bộ Tài chính về giải pháp huy động vốn đầu tư các dự án hạ tầng giao thông theo phương thức đối tác công - tư (PPP).

Theo đánh giá, hiện nay, các nhà đầu tư vẫn chưa "mặn mà" với việc huy động nguồn lực thông qua phát hành trái phiếu để huy động nguồn lực phát triển hạ tầng giao thông (Ảnh minh họa).

Theo ông Hùng, kết cấu hạ tầng giao thông đóng vai trò then chốt trong sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, là một trong ba khâu đột phá chiến lược cần được ưu tiên đầu tư.

Trong bối cảnh nguồn lực ngân sách Nhà nước còn hạn chế, Luật PPP ban hành năm 2021 được kỳ vọng sẽ giúp bổ sung phần vốn thiếu hụt giữa nhu cầu đầu tư cơ sở hạ tầng và khả năng cấp vốn của ngân sách.

Tuy nhiên, việc thực thi PPP ở Việt Nam gặp nhiều trở ngại do cho chế chính sách chưa đồng bộ dẫn đến số lượng dự án thành công thấp và khối kinh tế tư nhân còn dè dặt. Nhiều điểm nghẽn khiến các dự án PPP thiếu hấp dẫn, chưa thực sự mở rộng cánh cửa để nhà đầu tư huy động được nguồn lực cho dự án đầu tư PPP.

Cụ thể, quy định tại khoản 1 Điều 78 Luật PPP đã chỉ rõ: "Doanh nghiệp dự án PPP được phát hành, mua lại trái phiếu riêng lẻ do mình đã phát hành theo quy định của Luật này, pháp luật về doanh nghiệp, chứng khoán để huy động vốn thực hiện dự án PPP; không được phát hành trái phiếu chuyển đổi riêng lẻ và trái phiếu kèm chứng quyền riêng lẻ".

Song, thực tế chưa có doanh nghiệp dự án nào phát hành trái phiếu thành công để đầu tư dự án PPP.

"Nguyên nhân khiến trái phiếu không thu hút được nhà đầu tư là do kỳ hạn trái phiếu kéo dài (20-30 năm theo chu kỳ hoàn vốn).

Thêm vào đó, thời gian xây dựng dự án thường kéo dài 24 - 36 tháng, trong khi việc phát hành trái phiếu sẽ phải trả lãi ngay thời điểm phát hành, do vậy dẫn tới vốn vay huy động được nhưng chưa đưa vào dự án ngay được, làm phát sinh tăng chi phí lãi vay giảm hiệu quả đầu tư của dự án.

Ngoài ra, tài sản đảm bảo duy nhất là quyền thu phí của dự án và không được Chính phủ bảo lãnh", đại diện Tập đoàn Đèo Cả nêu ý kiến.

Đề xuất giải pháp thu hút các nhà đầu tư đầu tư trái phiếu do doanh nghiệp dự án PPP phát hành, Tập đoàn Đèo Cả kiến nghị Chính phủ phát hành bảo lãnh tín dụng và bảo hiểm rủi ro đối với các dự án đầu tư hạ tầng giao thông theo phương thức đối tác công tư.

Cụ thể, các dự án đầu tư hạ tầng giao thông theo phương thức đối tác công tư cần được bổ sung vào đối tượng áp dụng theo quy định tại Điều 2 Luật/Nghị định Quản lý nợ công số 20/2017/QH14; Bổ sung doanh nghiệp có dự án đầu tư theo quy định của Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư vào danh mục Đối tượng được bảo lãnh của Chính phủ theo điều 41 Luật/Nghị định Quản lý nợ công số 20/2017/QH14.

"Luật PPP hiện hành cũng chưa cho phép các doanh nghiệp dự án PPP được phát hành trái phiếu ra công chúng, bó hẹp đối tượng và thị trường vốn mà doanh nghiệp dự án PPP có thể được tiếp cận.

Cơ quan có thẩm quyền cần nghiên cứu sửa đổi nội dung Điều 78 Luật PPP và quy định tại Nghị định quản lý tài chính dự án PPP để cho phép các doanh nghiệp dự án được phát hành trái phiếu ra công chúng, giảm bớt áp lực cho nguồn vốn ngân sách và vốn tín dụng ngân hàng", Tập đoàn Đèo Cả kiến nghị.

Nghiên cứu thêm các chính sách đặc thù

Cũng theo lãnh đạo Tập đoàn Đèo Cả, hiện nay, thuế thu nhập doanh nghiệp/thuế thu nhập cá nhân đối với các khoản đầu tư trái phiếu doanh nghiệp phát hành cho mục đích đầu tư các dự án đầu tư hạ tầng giao thông theo phương thức PPP đang tính ở mức 5% (tính trên lãi trái phiếu) với nhà thầu nước ngoài.

Nhà đầu tư phải trả thuế 0.1% tính trên tổng giá trị giao dịch khi chuyển nhượng/bán trái phiếu, phí lưu ký tập trung theo quy định và phí giao dịch theo quy định của từng công ty chứng khoán.

"Một chính sách miễn/giảm thuế sẽ góp phần làm tăng sự hấp dẫn cho trái phiếu có kỳ hạn dài do đặc thù ngành đầu tư hạ tầng giao thông, góp phần thúc đẩy đầu tư hạ tầng, nâng tầm kinh tế đất nước nói chung và thị trường chứng khoán nói riêng.

Ngoài ra, Luật chứng khoán 2021 (Điều 91 về Quỹ đầu tư chứng khoán) cho phép FII tham gia thành lập quỹ đầu tư nhưng chưa có quỹ hạ tầng cụ thể.

Tại Nghị định 174/2020/NĐ-CP đề ra các quy định nhằm hỗ trợ phát triển ETF nhưng chưa áp dụng cho lĩnh vực hạ tầng giao thông hoặc có ETF chuyên biệt cho lĩnh vực hạ tầng giao thông", Tập đoàn Đèo Cả nêu vấn đề.

"Doanh nghiệp dự án PPP có đặc thù khác so với doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thông thường. Vì vậy, cơ quan chức năng cũng cần nghiên cứu những chính sách đặc thù để khơi thông nguồn vốn như: Cơ chế hạch toán kế toán đảm bảo phản ánh được đặc thù và hiệu quả đầu tư của dự án hạ tầng giao thông theo hình thức PPP, làm rõ quy định hướng dẫn hồ sơ hoàn thuế giá trị gia tăng cho dự án…", Tập đoàn Đèo Cả đề xuất thêm.

N.Khánh

Nguồn Giao Thông : https://www.baogiaothong.vn/cach-nao-coi-troi-cho-trai-phieu-ha-tang-giao-thong-192250329170748039.htm