Cách người trẻ giữ gìn văn hóa của đồng bào Thái

4 giờ trướcBài gốc

Các bạn trẻ ở Pù Luông hướng dẫn du khách chế biến món ăn truyền thống.

Đến bản Đôn, bản Báng, bản Bầm, hay bản Kho Mường, không khó để bắt gặp hình ảnh những bạn trẻ mặc trang phục truyền thống, say sưa trong điệu múa xòe, tiếng khèn, điệu nhảy sạp rộn ràng bên bếp lửa. Với họ, những giá trị văn hóa truyền thống không phải là thứ “đồ cổ” để trưng bày, mà là một phần máu thịt, là ký ức sống, niềm tự hào hiện hữu trong từng sinh hoạt hằng ngày.

Em Lục Thị Giang, sinh năm 1996 ở bản Báng, hiện là trưởng bộ phận nhà hàng tại Khu nghỉ dưỡng Pù Luông Eco Garden chia sẻ với giọng đầy nhiệt huyết: “Lúc nhỏ em không hiểu vì sao bà và mẹ em say mê với từng điệu múa, từng bài hát của đồng bào mình đến thế. Nhưng giờ lớn lên, được tiếp xúc với nhiều du khách, em mới thấy giá trị của văn hóa truyền thống quý đến nhường nào. Du khách đến đây rất thích được nghe chúng em kể về các phong tục, tìm hiểu về tiếng nói của đồng bào Thái... và rất thích được hòa mình vào những buổi giao lưu văn nghệ, nhảy sạp. Từ đó, em càng tự hào và nỗ lực để cùng với các bạn trẻ quê hương gìn giữ những gì cha ông để lại”.

Câu chuyện của Giang không phải là hiếm gặp ở vùng đất Pù Luông hôm nay. Trong xu thế phát triển du lịch cộng đồng, đặc biệt là du lịch sinh thái và trải nghiệm bản sắc dân tộc, lớp trẻ người Thái nơi đây ngày càng nhận ra vai trò quan trọng của văn hóa truyền thống trong việc tạo dựng sinh kế và quảng bá hình ảnh địa phương. Họ vừa là người giữ gìn, vừa là người làm mới những di sản, bằng chính sự sáng tạo của thế hệ trẻ.

Ở bản Đôn nhiều bạn trẻ tích cực tham gia vào các tổ, đội văn nghệ truyền thống. Cùng với biểu diễn vào các dịp lễ, tết hay sự kiện văn hóa - chính trị của địa phương, mọi người còn tham gia biểu diễn phục vụ khách du lịch. Điều đáng quý là, không ai bảo ai, nhưng thanh niên trong bản hiện đang làm việc tại địa phương đều tự nguyện tham gia. Họ cùng nhau luyện tập sau giờ làm việc, cùng sưu tầm các điệu múa cổ, học nghề dệt thổ cẩm truyền thống và kể lại những truyền thuyết xa xưa cho nhau nghe bằng chính tiếng “mẹ đẻ”.

Bí thư Đoàn xã Pù Luông Bùi Minh Cường cho biết: “Người trẻ bây giờ rất năng động, tiếp cận công nghệ nhanh, họ chính là lực lượng nòng cốt trong việc giữ gìn và phát huy văn hóa dân tộc. Hiện nay, nhiều thanh niên trên địa bàn xã đã mạnh dạn đầu tư xây dựng homestay, chú trọng gìn giữ nếp nhà sàn của đồng bào Thái. Cùng với đó, trong các dịp lễ, tết hay hội họp, người trẻ vẫn mặc trang phục truyền thống, giao tiếp với nhau bằng tiếng Thái hàng ngày. Đây chính là điều đáng quý ở một địa phương phát triển du lịch như Pù Luông. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tạo điều kiện để thanh niên được tham gia các hoạt động văn hóa - văn nghệ, tập huấn chuyển đổi số, tổ chức lớp dạy chữ Thái, truyền dạy kỹ năng biểu diễn nghệ thuật dân gian... để các bạn trẻ không chỉ hiểu về giá trị văn hóa, mà còn có thể sử dụng những tri thức ấy để phục vụ phát triển kinh tế, đặc biệt là làm du lịch”.

Thực tế cho thấy, sự gắn bó giữa bảo tồn văn hóa và phát triển kinh tế cộng đồng đang trở thành hướng đi bền vững tại Pù Luông. Nhiều homestay do người trẻ làm chủ không chỉ được đầu tư bài bản mà còn mang đậm dấu ấn bản sắc văn hóa Thái, từ kiến trúc nhà sàn, cách bài trí không gian, đến những bữa cơm mang hương vị núi rừng với xôi nếp nương, cá suối nướng ống tre, canh lá đắng... Mỗi sản phẩm mỗi trải nghiệm đều được chăm chút như một thông điệp văn hóa, kể với du khách về cuộc sống thanh bình và giàu bản sắc nơi núi cao.

Tuy nhiên, bên cạnh những nỗ lực đáng ghi nhận, việc bảo tồn văn hóa Thái ở Pù Luông vẫn đối diện không ít thách thức. Tác động của lối sống hiện đại, sự mai một trong tiếng nói, chữ viết và nghề truyền thống đang đặt ra yêu cầu cấp bách về việc truyền lửa cho thế hệ trẻ. Để vượt qua điều đó, cần có sự phối hợp giữa chính quyền, cộng đồng và đặc biệt là ý thức giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa của chính những người trẻ dân tộc Thái. Bởi, họ không chỉ là người tiếp nhận mà còn là người định hình tương lai cho văn hóa dân tộc mình. Hành trình ấy, tuy còn nhiều khó khăn, nhưng đầy hy vọng, bởi được bắt nguồn từ lòng tự hào, từ tình yêu chân thành với bản sắc cội nguồn.

Giờ đây, đến với các bản làng ở xã Pù Luông, thiên nhiên tươi đẹp ngày càng được tô thắm và sinh động trong nhịp sống của những người trẻ. Đó không chỉ là tín hiệu đáng mừng cho sự tiếp nối mạch nguồn của di sản văn hóa dân tộc Thái, mà còn là minh chứng sống động cho sức mạnh bền bỉ của văn hóa trong việc gắn kết cộng đồng, làm giàu bản sắc và thắp sáng niềm tin vào tương lai.

Bài và ảnh: Hoài Anh

Nguồn Thanh Hóa : https://vhds.baothanhhoa.vn/cach-nguoi-tre-giu-gin-van-hoa-nbsp-cua-dong-bao-thai-38448.htm