Nhiều trường hợp mua chung đất trong khu TĐC muốn bán nhà nhưng gặp khó khăn
Tiến thoái lưỡng nan
Hơn 10 năm trước, gia đình anh P.B.T góp tiền cùng bạn thân mua 1 lô đất ở Khu tái định cư (TĐC) Đắk Nia, phường Bắc Gia Nghĩa. Ít năm sau, cả 2 gia đình cùng vay mượn, dựng lên 2 căn nhà trên lô đất này. 2 gia đình cùng đứng tên chung trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).
Lô đất 2 gia đình góp chung tiền mua có diện tích 300 m2 (rộng 12 m, sâu 25 m). Nếu trừ đi chỉ giới xây dựng 36 m2 (rộng 12 m, sâu 3 m), mỗi gia đình có 132 m2. Đây là diện tích khá rộng và đủ nhu cầu sử dụng đối với mỗi gia đình.
Vào nhiều thời điểm “sốt” đất, những lô đất trong Khu TĐC Đắk Nia được trả giá từ 2 - 4 tỷ đồng. Đối với những lô đất đã có nhà dựng lên, giá trị còn cao hơn nhiều. Dù giá trị thực tế khá cao nhưng gia đình anh T gặp khá nhiều khó khăn khi chủ động xử lý tài sản trên đất.
Anh T chia sẻ: Thời điểm mua chung, mình chỉ mong có căn nhà ở để khỏi cảnh ở trọ. Giờ mình muốn thế chấp căn nhà để vay vốn làm ăn nhưng gia đình người bạn không có nhu cầu vay nên chưa xử lý được. Gia đình muốn bán căn nhà rẻ một chút cũng khó vì nhiều người lo ngại phát sinh rắc rối do đất đồng sở hữu.
Cách đó không xa, một trường hợp khác cũng trong cảnh tương tự. 2 gia đình anh em họ cùng góp tiền mua đất, đồng sở hữu sổ đỏ và dựng nhà trên một lô đất trong Khu TĐC Đắk Nia. Sau khi sắp xếp đơn vị hành chính, gia đình người em phải chuyển đến trung tâm tỉnh mới ở Đà Lạt để công tác. Căn nhà vì thế không có người ở, lâm vào cảnh ẩm thấp, xuống cấp. Gia đình người em muốn bán căn nhà này nhưng gia đình người anh họ không đủ điều kiện để mua lại. Nhiều tháng qua, gia đình người em đăng tin bán nhà, nhờ nhiều môi giới nhưng căn nhà vẫn chưa thể bán được.
Cách xử lý vướng mắc
Theo ông Trần Công Chức, tổ dân phố 13, phường Bắc Gia Nghĩa, Khu TĐC Đắk Nia là một trong những khu dân cư sầm uất nhất ở Gia Nghĩa. “Trong Khu TĐC Đắk Nia, có nhiều trường hợp 2 hộ gia đình vì điều kiện kinh tế khó khăn đã góp chung tiền mua 1 lô đất và dựng nhà lên ở ổn định. Nhiều trường hợp thường xuyên phản ánh và đề nghị được tách sổ riêng đối với những căn nhà này”, ông Chức cho hay.
Lãnh đạo UBND phường Bắc Gia Nghĩa cho biết, căn cứ vào Luật Đất đai và nghị định hướng dẫn thi hành, UBND tỉnh đã quy định tách thửa, hợp thửa đất rất cụ thể. Riêng các thửa đất ở “không thuộc dự án đã được nhà nước giao đất theo quy hoạch chi tiết 1/500 được duyệt” mới được xem xét tách thửa.
Khu TĐC Đắk Nia thuộc quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 đã được phê duyệt và đầu tư hạ tầng kỹ thuật đồng bộ. Vậy nên, các lô đất trong khu vực không được phép tách thửa nhằm bảo đảm quy hoạch, mật độ xây dựng và hạ tầng chung.
Cũng theo lãnh đạo UBND phường Bắc Gia Nghĩa, trường hợp 2 hộ dân cùng góp tiền mua 1 lô đất, nếu có nhu cầu sử dụng, quản lý riêng có thể lập văn bản thỏa thuận phân chia quyền sử dụng đất và tài sản trên đất (có công chứng hoặc chứng thực). Văn bản này được lưu kèm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chung để làm căn cứ thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự nhưng không được tách sổ đỏ riêng.
Lê Phước .