Giảm trừ gia cảnh là một trong những lựa chọn tối ưu nhất để giảm trừ thuế thu nhập cá nhân của nhiều người hiện nay. người phụ thuộc, tức là người mà đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân có trách nhiệm nuôi dưỡng gồm: con đẻ, con nuôi hợp pháp, con ngoài giá thú, con riêng của vợ/chồng (dưới 18 tuổi); vợ, chồng, cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi hợp pháp, cha mẹ vợ/chồng… với trường hợp ngoài độ tuổi lao động mà không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm dưới 1 triệu, hoặc trường hợp người trong độ tuổi lao động nhưng không còn khả năng lao động, hoặc có thu nhập không vượt quá 1 triệu đồng.
Căn cứ theo quy định tại Nghị quyết số 954/2020/UBTVQH14 về mức giảm trừ gia cảnh khi tính thuế thu nhập cá nhân. Cá nhân có thể tự tính thuế sau khi giảm trừ gia cảnh. Cụ thể theo Nghị quyết 954 mức giảm trừ gia cảnh 11 triệu đồng/tháng (132 triệu đồng/năm) được áp dụng cho bản thân người nộp thuế; mức giảm trừ gia cảnh 4,4 triệu đồng/tháng được áp dụng với mỗi người phụ thuộc của người nộp thuế.
Với mức giảm trừ nêu trên, người có thu nhập từ tiền lương, tiền công 17 triệu đồng/tháng (nếu có 1 người phụ thuộc) hay 22 triệu đồng/tháng (nếu có 2 người phụ thuộc) cũng chưa phải nộp thuế thu nhập cá nhân. Bởi nguyên tắc tính số thuế thu nhập cá nhân = (tổng thu nhập - bảo hiểm - mức giảm trừ gia cảnh) x tỷ lệ khấu trừ thuế TNCN.
Với cá nhân có thu nhập tiền lương, tiền công 17 triệu đồng/tháng và có 1 người phụ thuộc, thì bảo hiểm bắt buộc 10,5% (8% bảo hiểm xã hội + 1,5% bảo hiểm y tế + 1% bảo hiểm thất nghiệp) là 1,785 triệu đồng (17 triệu đồng x 10,5%); mức giảm trừ gia cảnh là 15,4 triệu đồng (11 triệu đồng cho bản thân + 4,4 triệu đồng cho người phụ thuộc); tổng cộng hai khoản được trừ này là 17,2 triệu đồng, cao hơn tổng thu nhập, nếu trừ các khoản bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp... sẽ không thuộc diện phải đóng thuế TNCN.
Theo Luật thuế thu nhập cá nhân, hiện nay 1 người nộp thuế có thể đăng ký giảm trừ nhiều người phụ thuộc nhưng một người phụ thuộc chỉ được tính giảm trừ cho 1 người nộp thuế trong năm tính thuế. Nói một cách dễ hiểu, nếu trong một gia đình có 1 người con, thì người con đó chỉ được đăng ký là người phụ thuộc cho bố hoặc mẹ.