"Mắt thần" CSGT tự động phát hiện được hơn 20 lỗi vi phạm
Trong bối cảnh tai nạn giao thông vẫn diễn biến phức tạp, lực lượng cảnh sát giao thông (CSGT) đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ để nâng cao hiệu quả quản lý. Nổi bật nhất trong thời gian qua là hệ thống camera tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) - công cụ được ví như “mắt thần” trên đường phố, vừa giám sát, vừa tự động phát hiện hàng loạt hành vi vi phạm.
Hệ thống camera AI của CSGT gắn trên phố Phạm Văn Bạch (Hà Nội). Ảnh: Đình Hiếu
Chia sẻ với PV VietNamNet, Đại tá Phạm Quang Huy, Phó Cục trưởng Cục CSGT cho biết, hiện tại hệ thống camera AI của lực lượng CSGT khả năng tự động nhận diện, phát hiện lỗi vi phạm của tài xế (cả ô tô và xe máy).
Cụ thể từ những lỗi thường gặp và khá phổ biến như: không chấp hành tín hiệu đèn giao thông, chạy quá tốc độ, đi ngược chiều, đi vào đường cấm, lấn làn, dừng đỗ xe trái quy định, không đội mũ bảo hiểm, chở quá số người quy định (với xe máy)... đến các lỗi hành vi bên trong xe như lái xe không thắt dây an toàn, sử dụng điện thoại... Thậm chí hệ thống camera AI của CSGT có thể ghi rõ nét những trường hợp chở hàng hóa trong khoang hành khách trên xe không đúng quy định.
"Hiện nay, hệ thống camera AI có thể phát hiện được hơn 20 lỗi và đang được Trung tâm Thông tin chỉ huy của Cục CSGT tiếp tục huấn luyện, phát triển và hoàn thiện", Đại tá Phạm Quang Huy nói.
Phó Cục trưởng Cục CSGT - Đại tá Phạm Quang Huy, giới thiệu về hệ thống camera AI. Ảnh: Hoàng Hiệp
Cũng theo thông tin từ Cục CSGT, sau khi phát hiện vi phạm từ hệ thống camera, những trường hợp này sẽ được đối chiếu với hệ thống cơ sở dữ liệu về đăng ký xe để xác định chủ phương tiện. Đồng thời, hình ảnh (bao gồm cả ảnh chụp và video) phương tiện vi phạm tự động được trích xuất và lưu trữ trên hệ thống để làm bằng chứng.
Những hình ảnh này sau khi được cán bộ của Trung tâm thông tin chỉ huy (Cục CSGT) kiểm duyệt sẽ được chuyển cho công an các địa phương thực hiện thủ tục xử lý vi phạm theo thẩm quyền.
Phương tiện vi phạm sẽ được tự động nhận diện, xử lý. Ảnh: Cục CSGT
Công nghệ camera AI giúp minh bạch, tránh tiêu cực
Camera AI của CSGT bao gồm hệ thống camera có chất lượng độ phân giải cao (4K hoặc 8K), một số có ống kính chuyên dụng zoom quang học để ghi hình xa mà không bị vỡ nét. Kết hợp với hệ thống cảm biến nhạy sáng và hồng ngoại (IR) có khả năng ghi hình tốt trong điều kiện thiếu sáng, bị chói... Tất cả hình ảnh, dữ liệu được truyền tốc độ cao về Trung tâm thông tin chỉ huy của Cục CSGT.
Điểm khác biệt của hệ thống camera AI so với camera giám sát thông thường nằm ở khả năng xử lý của công nghệ trí tuệ nhân tạo. Hệ thống camera AI không đơn thuần là ghi hình, mà còn có khả năng phân tích dữ liệu ngay tại nguồn như nhận diện chính xác biển số, loại phương tiện, tốc độ di chuyển, thậm chí là việc đội mũ bảo hiểm hay cài dây an toàn.
Những trường hợp vi phạm sẽ được đối chiếu với hệ thống cơ sở dữ liệu về đăng ký xe để xác định chủ phương tiện trước khi ra quyết định xử phạt. Ảnh: Cục CSGT
Hệ thống camera AI còn tự động quét thông tin phương tiện đi qua camera để đối chiếu tức thời với kho dữ liệu, từ đó xác định nhanh tình trạng pháp lý của phương tiện, phát hiện xe quá hạn đăng kiểm, sử dụng biển số giả hay xe trộm cắp, liên quan đến vụ án...
Để đảm bảo khả năng hoạt động chính xác, hệ thống camera AI được xây dựng trên nền tảng dữ liệu lớn (big data) và liên tục được cập nhật và phân tích. Hệ thống camera AI sẽ nhận diện biển số trong điều kiện phức tạp và có thể dự báo hành vi nguy hiểm, ví dụ xe có dấu hiệu lạng lách, đánh võng, hoặc dừng đột ngột bất thường.
Hệ thống máy chủ và lưu trữ dữ liệu đặt tại Trung tâm thông tin chỉ huy - Cục CSGT. Ảnh: Hoàng Hiệp
Theo đánh giá của các chuyên gia, ưu điểm lớn nhất trong việc sử dụng công nghệ để điều hành giao thông là tăng tính minh bạch. Tất cả vi phạm đều có hình ảnh, clip minh chứng rõ ràng, hạn chế tranh cãi giữa người dân và lực lượng chức năng.
Bên cạnh đó, việc “phạt nguội” qua camera giúp CSGT tiết kiệm nhân lực, giảm tình trạng chặn bắt trực tiếp gây nguy hiểm, dễ nảy sinh tiêu cực; đồng thời nâng cao ý thức tự giác của tài xế.
Tuy nhiên, công nghệ này cũng đặt ra những thách thức. Trước hết là yêu cầu về chất lượng hình ảnh, nhất là trong điều kiện thời tiết xấu, ban đêm hay mật độ phương tiện dày đặc, việc nhận diện biển số và hành vi có thể gặp khó khăn. Hệ thống dữ liệu cũng cần đảm bảo “đúng, đủ, sạch, sống” để tránh nhầm lẫn hoặc bỏ lọt.
Ngoài ra, vấn đề quyền riêng tư cá nhân, an toàn dữ liệu và cơ chế xử lý khiếu nại cũng là những yếu tố phải tính tới để duy trì niềm tin của người dân.
Việc triển khai rộng rãi camera AI cho thấy quyết tâm của cơ quan chức năng trong việc hiện đại hóa công tác quản lý giao thông. Khi được đầu tư đồng bộ và vận hành minh bạch, công nghệ này không chỉ giúp xử phạt vi phạm mà còn là công cụ giáo dục, nhắc nhở tài xế thận trọng hơn mỗi khi cầm lái.
Bạn có đánh giá gì về nội dung trên? Hãy để lại ý kiến dưới phần bình luận bên dưới hoặc chia sẻ bài viết về Báo VietNamNet theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!
Hoàng Hiệp