Cần 900 nghìn tỷ đồng đầu tư hạ tầng giao thông đường bộ đến 2030

7 giờ trướcBài gốc

Đầu tư phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng còn chậm

Theo Bộ GTVT, thời gian qua ngành GTVT đã tạo được nhiều đột phá về kết cấu hạ tầng giao thông, đầu tư các công trình trọng điểm có sức lan tỏa lớn, giai đoạn 2016-2020 đã hoàn thành nhiều công trình, dự án quan trọng như: Cao tốc TP Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây, Đà Nẵng - Quảng Ngãi, Hải Phòng - Quảng Ninh... Nhiều quốc lộ trọng yếu, cầu lớn, hầm lớn, cảng biển được đầu tư, nâng cấp như cảng cửa ngõ Hải Phòng, cầu Cao Lãnh, Vàm Cống, hầm Đèo Cả, đường ô tô Tân Vũ - Lạch Huyện... Tuy nhiên, do nguồn lực còn hạn chế, việc đầu tư phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng còn chậm, một số mục tiêu quan trọng đặt ra tới năm 2020 chưa thực hiện được như hoàn thành khoảng 2.000km đường bộ cao tốc, tiêu chuẩn kỹ thuật hệ thống quốc lộ còn thấp chưa đáp ứng được nhu cầu vận tải tại một số khu vực.

Đánh giá về khả năng huy động nguồn lực tài chính cho đầu tư phát triển hạ tầng giao thông thời gian qua, Bộ GTVT cho biết, có 3 nguồn lực chính gồm: Huy động từ ngân sách nhà nước; từ nguồn tài trợ nước ngoài (tập trung vào ODA) và vay ưu đãi; huy động từ khu vực tư nhân. Các nguồn lực tài chính ngày một khó khăn, đặc biệt là nguồn huy động từ tài trợ nước ngoài (ODA) và vay ưu đãi, nhất là khi Việt Nam đã gia nhập vào nhóm nước đang phát triển có thu nhập trung bình, những khoản vay ưu đãi sẽ giảm dần và mang tính thương mại cao hơn. Việc huy động nguồn lực tài chính cho phát triển hạ tầng giao thông cần điều chỉnh phù hợp.

"Dự báo nguồn lực đầu tư cho hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông sẽ còn khó khăn, trong khi nhu cầu phát triển của nền kinh tế, tổng nhu cầu vốn cho đầu tư phát triển hạ tầng giao thông có xu hướng ngày một tăng", Bộ GTVT cho hay.

Từ thực tế trên, Bộ GTVT cho rằng, cần có những cơ chế đặc thù, các kế hoạch cụ thể để tập trung nguồn lực ưu tiên, tập trung đầu tư các dự án tạo ra “đột phá”, thực sự là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững như hoàn thiện đường bộ cao tốc Bắc - Nam từ Lạng Sơn tới Cà Mau, một số tuyến đường bộ cao tốc quan trọng, tăng cường mặt đường, ATGT hệ thống quốc lộ.

Do nguồn lực còn hạn chế, việc đầu tư phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng giao thông còn chậm.

29 dự án đường bộ được ưu tiên đầu tư trước năm 2030

Tại báo cáo, Bộ GTVT cũng cho biết, có 29 dự án đường bộ thuộc diện dự án quan trọng quốc gia sẽ được ưu tiên đầu tư trước năm 2030. Bộ GTVT đưa ra danh mục dự án quan trọng quốc gia gồm: Tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông từ Lạng Sơn đến Cà Mau; các tuyến đường cao tốc kết nối liên vùng khu vực phía Bắc, kết nối miền Trung với Tây Nguyên, khu vực Đông Nam Bộ và đồng bằng sông Cửu Long; các vành đai đô thị và các tuyến kết nối với Thủ đô Hà Nội và TP Hồ Chí Minh và các quốc lộ chính yếu có tính chất kết nối quốc tế, kết nối liên vùng.

Theo Nghị quyết số 81/2023 ngày 9/1/2023 của Quốc hội các dự án trọng điểm quốc gia ngành đường bộ gồm: Đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông; đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Tây; đường bộ cao tốc Đông - Tây. Vì vậy, cần cập nhật các tuyến đường này trong danh mục được phê duyệt. Mặt khác các dự án ưu tiên đầu tư giai đoạn 2021-2030 cũng được xem xét trên cơ sở triển khai và các định hướng phát triển có liên quan.

Theo Bộ GTVT, danh mục dự án trọng điểm quốc gia, dự án ưu tiên đầu tư trong quy hoạch là định hướng nghiên cứu đầu tư và xem xét bố trí nguồn lực để làm cơ sở triển khai thực hiện trong quá trình triển khai quy hoạch. Tuy nhiên, nhu cầu đầu tư và phát triển hệ thống giao thông đường bộ đặc biệt là hệ thống đường cao tốc là rất lớn, phụ thuộc vào tốc độ phát triển của các ngành và địa phương, sự chuyển dịch kinh tế của các khu vực do vậy trong quá trình triển khai cần thiết xem xét các tuyến phát sinh nhu cầu, bố trí được nguồn lực có trong quy hoạch này để triển khai đầu tư vào thời điểm phù hợp.

Dự án quan trọng quốc gia được xác định theo các tiêu chí phân loại theo quy định của Luật Đầu tư công gồm: Sử dụng vốn đầu tư công từ 10.000 tỷ đồng trở lên; ảnh hưởng lớn đến môi trường hoặc tiềm ẩn khả năng ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường; sử dụng đất có yêu cầu chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên với quy mô từ 500 ha trở lên; di dân tái định cư từ 20.000 người trở lên ở miền núi, từ 50.000 người trở lên ở các vùng khác; dự án đòi hỏi phải áp dụng cơ chế, chính sách đặc biệt cần được Quốc hội quyết định.

Các dự án ưu tiên được xác định theo các nguyên tắc: Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030 được thông qua tại Đại hội Đảng lần thứ XIII, trong đó đã xác định các công trình động lực, khả năng bố trí nguồn lực cho ngành GTVT/tổng GDP, khả năng huy động nguồn vốn, ưu tiên đầu tư các hành lang vận tải chính, kết nối liên vùng, kết nối các vùng kinh tế trọng điểm có đóng góp GDP lớn, từng bước nâng cao tỷ trọng đầu tư cho các vùng còn khó khăn, có tỷ lệ đầu tư so với dân số thấp như Tây Nguyên, Tây Bắc, đồng bằng sông Cửu Long.

Đặng Nhật

Nguồn CAND : https://cand.com.vn/su-kien-binh-luan-thoi-su/can-900-nghin-ty-dong-dau-tu-ha-tang-giao-thong-duong-bo-den-2030-i760162/