Cây lim xanh cổ thụ duy nhất của Thanh Hóa nằm ngay bên tuyến đường tỉnh lộ 520C, đoạn qua địa phận 2 xã Xuân Khang (huyện Như Thanh) và Tân Bình (huyện Như Xuân), tỉnh Thanh Hóa.
Nhìn từ trên cao, cây lim xanh duy nhất mọc sừng sững giữa đại ngàn miền tây Thanh Hóa. Với nhiều người dân địa phương họ xem cây lim xanh như báu vật mang lại sự bình yên, hạnh phúc và no ấm cho người dân.
Dù cây lim xanh này được xem là cột mốc ranh giới giữa 2 xã Xuân Khang và Tân Bình, tuy nhiên, với niềm tin về tâm linh nên được người dân và lực lượng kiểm lâm bảo vệ nghiêm ngặt suốt hàng trăm năm qua.
Trao đổi với PLO, ông Lê Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn phát triển sinh vật và môi trường rừng (Vườn quốc gia Bến En) cho biết vào năm 2022, cây lim xanh được công nhận là Cây Di sản Việt Nam.
Theo hồ sơ trình công nhận Cây Di sản Việt Nam, cây lim xanh có tuổi đời khoảng 686 năm với chiều cao gần 29m.
Đường kính tán 20m, chu vi áp sát thân cây 6,3m.
Vị trí cách mặt đất 1,3m có chu vi 5,6m.
Khoảng thập niên 90 của thế kỷ XX, trước khi có quyết định thành lập Vườn quốc gia Bến En, khu vực cây lim xanh di sản ngày nay là nơi khai thác chính của 2 lâm trường Như Xuân và Sông Chàng.
Tại thời điểm đó, các loài thực vật quý hiếm, có giá trị kinh tế cao (lim xanh, gội) bị khai thác cạn kiệt. Cây lim xanh di sản là cây còn sót lại duy nhất, từng bị cắt một phần ở gốc.
"Do cây lim này thuộc địa phận giáp ranh 2 xã Xuân Khang và Tân Bình, nên từng xảy ra tranh chấp. Nhưng vì cuộc tranh chấp bất thành nên cây lim xanh không bị đốn hạ, được bảo tồn đến tận ngày nay" - ông Hải cho biết.
Trải qua gần 700 năm, cây lim xanh vẫn tươi tốt. Vườn quốc gia Bến En còn đặt một trạm kiểm soát gồm 3 cán bộ thường xuyên tuần tra, bảo vệ để đảm bảo an toàn cho cây lim.
Trong giai đoạn năm 2011-2013, Vườn quốc gia Bến En đã thực hiện dự án Bảo tồn và phát triển loài lim xanh.
"Vườn quốc gia Bến En đã khoanh vùng khoảng 1.000 ha lim xanh tự nhiên và thực hiện trồng mới hàng trăm ha rừng lim để phục vụ cho việc phát triển, bảo tồn loài" - ông Hải thông tin.
"Chính việc khôi phục rừng lim đã đóng vai trò quan trọng trong phát triển du lịch, trở thành điểm tham quan lý tưởng đối với du khách trong và ngoài nước khi đến với Vườn quốc gia Bến En" - ông Hải nhấn mạnh.
ĐẶNG TRUNG