Ngày 27-4, cựu lãnh đạo đảng Dân chủ (DP) - ông Lee Jae-myung một lần nữa được đảng DP đề cử đại diện đảng tranh cử chức Tổng thống Hàn Quốc, sau khi Tổng thống Yoon Suk-yeol bị phế truất vì ban bố thiết quân luật vào đầu tháng 12 năm ngoái, theo hãng thông tấn Yonhap.
Ông Lee Jae-myung đã giành được 89, 77% tổng số phiếu bầu trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng DP, là tỉ lệ ủng hộ cao nhất dành cho một ứng viên tổng thống của đảng này kể từ khi Hàn Quốc thiết lập nền dân chủ năm 1987.
Trước thềm cuộc tranh cử vào Nhà Xanh ngày 3-6, ông Lee nhấn mạnh rằng tỉ lệ ủng hộ kỷ lục dành cho mình đã “phản ánh hy vọng mãnh liệt từ công chúng” để hiện thực hóa nền dân chủ, củng cố nhân quyền, hòa bình, an ninh, phục hồi và tăng trưởng kinh tế, đoàn kết và hạnh phúc.
Trong bài tuyên thệ, ông cũng cam kết sẽ xây dựng một kỷ nguyên mới, một quốc gia “hoàn toàn mới”, một “Hàn Quốc thực sự” tràn đầy hy vọng và đoàn kết để đóng “cánh cửa của kỷ nguyên cũ đầy sự bất bình đẳng, tuyệt vọng, xung đột và đối đầu".
“Tôi sẽ ra sức hoàn thành trách nhiệm đoàn kết dân tộc, vốn là sứ mệnh cốt lõi của chính trị và là ưu tiên hàng đầu của Tổng thống. Từ giờ trở đi, Lee Jae-myung sẽ không chỉ là ứng cử viên của DP mà còn là ứng cử viên đại diện cho tất cả những công dân mong muốn sự biến loạn và khủng hoảng chấm dứt để tiến tới đoàn kết và hạnh phúc” - ông Lee Jae-myung phát biểu sau khi chiến thắng cuộc bầu cử sơ bộ của đảng DP.
Ông Lee Jae-myung chiến thắng trong cuộc đua giành đề cử của đảng Dân chủ đại diện đảng tham gia cuộc bầu cử Tổng thống Hàn Quốc. Ảnh: YONHAP
Sự nghiệp chính trị đầy thăng trầm
Sinh ra và lớn lên trong một gia đình nghèo khó, ông Lee Jae-myung từ bé đã phải vừa học, vừa làm thêm để hỗ trợ gia đình. Ông từng là lao động trẻ em trong các nhà máy hóa chất và nhà máy sản xuất găng tay tại TP Seongnam (tỉnh Gyeonggi) và đã chịu vài thương tật vĩnh viễn kể từ đó.
Bất chấp hoàn cảnh, ông đã giành được học bổng tại ĐH Chung-Ang. Sau khi đậu kỳ thi luật sư vào năm 1986, ông theo đuổi sự nghiệp luật sư nhân quyền nhờ cảm hứng được truyền từ cố Tổng thống Hàn Quốc Roh Moo-hyun.
Năm 2006 đánh dầu lần đầu ông tham gia vào chính trường. Ông tranh cử ghế thị trưởng TP Seongnam và thất bại. Ông cũng không thành công trong cuộc tranh cử vào Quốc hội Hàn Quốc trong hai năm sau đó, nhưng được chọn làm phát ngôn viên của đảng DP.
Nhưng vào năm 2010, ông Lee Jae-myung đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử thị trưởng TP Seongnam và thành công tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai vào năm 2014. Trong thời gian đương nhiệm, ông đã thúc đẩy hàng loạt chương trình phúc lợi bao gồm việc đặt ra mức thu nhập cơ bản phổ quát cho người trẻ, miễn phí tiền đồng phục của học sinh và phí chăm sóc hậu sản của mẹ trẻ.
Đặc trưng với lối phát biểu thẳng thắn mang phong cách “rượu táo” - chỉ cảm giác sảng khoái, dễ tiêu của món nước này, ông Lee Jae-myung đã nhanh chóng trở thành tâm điểm của chính trị Hàn Quốc khi đi đầu trong chiến dịch luận tội Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye năm 2016 vì vụ bê bối can thiệp chính trị.
Ông Lee đã trở thành cái tên đầy tiềm năng trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng DP năm 2017 nhờ sự mở rộng về ảnh hưởng chính trị, nhưng ông đã thua Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, xếp thứ ba.
Một trong số ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ - ông Lee Jae-myung phát biểu tại họp báo năm 2017. ẢNH: YONHAP
Năm 2018, ông được bầu làm thống đốc phái cấp tiến đầu tiên sau 16 năm của tỉnh Gyeonggi - tỉnh đông dân nhất Hàn Quốc. Ông cũng đã đề xuất những chính sách phúc lợi đặc trưng như mức thu nhập và nhà ở cơ bản trong nhiệm kỳ của mình.
Năm 2021, cuối cùng ông đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng DP, nhận đề cử đại diện đảng tham gia cuộc bầu cử tổng thống năm 2022, tuy nhiên ông đã thua Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol với chênh lệch tỉ lệ phiếu bầu chỉ 0,73%, mức sát sao nhất lịch sử bầu cử tổng thống Hàn Quốc.
Trong cùng năm, ông Lee đã thắng cử chức Đại biểu Quốc hội của quận Gyeyang-B (TP Incheon) và được bầu làm Chủ tịch đảng DP vào tháng 8, dù ông vẫn đang bị cáo buộc về bê bối phát triển đất đai.
Xuyên suốt nhiệm kỳ của Tổng thống Yoon Suk-yeol, ông Lee Jae-myung đã là người phản đối mạnh mẽ loạt chính sách được cho là thất bại của chính quyền ông Yoon. Tuy nhiên ông Lee cũng rơi vào cuộc khủng hoảng sự nghiệp chính trị tồi tệ nhất với cáo buộc liên quan loạt bê bối về việc hối lộ, phát triển đất đai và chuyển tiền cho Triều Tiên. Tuy nhiên, lệnh bắt giữ ông đã bị tòa án bác bỏ.
Ông Lee bị ám sát không thành công khi đang đi thị sát tại TP Busan vào tháng 1-2024. Vụ ám sát hụt vô trình trung góp phần củng cố vị thế ứng cử viên tổng thống của ông, cũng như giúp ông dẫn dắt đảng DP đến chiến thắng vang dội trong cuộc tổng tuyển cử bầu Quốc hội năm 2024.
Ông Lee Jae-myung bị ám sát không thành công khi đang đi thị sát tại TP Busan (Hàn Quốc) năm 2024. Ảnh: YONHAP
Ông Lee Jae-myung cũng đã nhận được sự chú ý từ quốc tế khi phát trực tuyến quá trình chạy vượt rào vào Quốc hội để thông qua dự luật bãi bỏ tình trạng thiết quân luật mà Tổng thống Yoon Suk-yeol ban bố vào tháng 12-2024. Ông cũng đã lãnh đạo đảng DP xuyên suốt quá trình luận tội ông Yoon.
Hứa hẹn cho cuộc tranh cử 2025
Trong chiến dịch tranh cử, ông Lee Jae-myung đã hứa hẹn thực hiện những chính sách “thực dụng” hơn, thay đổi hoàn toàn lối tiếp cận ủng hộ lao động truyền thống của đảng DP và những đề xuất tái phân phối phục vụ chính sách về thu nhập cơ bản cho toàn dân như trong đợt tranh cử trước đó của ông.
Theo tờ JoongAng Daily, ông Lee đã cam kết thúc đẩy các khoản đầu tư chính phủ vào mảng nghiên cứu và phát triển, phát triển công nghệ tiên tiến, trí tuệ nhân tạo và nhân tài để phục hồi tăng trưởng kinh tế. Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng về đầu tư nghiên cứu quốc phòng, đặt tham vọng trở thành nước xuất khẩu khí tài quân sự lớn thứ tư thế giới.
Về chính sách đối ngoại, ông Lee Jae-myung cũng đã lựa chọn cách tiếp cận “thực dụng”, chú trọng hơn về lợi ích chiến lược của Hàn Quốc qua việc nhấn mạnh tầm quan trọng của liên minh Mỹ-Hàn và hợp tác quân sự ba bên giữa Mỹ, Hàn Quốc và Nhật.
Ông cho biết sẽ tập trung củng cố liên minh an ninh với Mỹ, sẵn sàng nối lại đối thoại với Triều Tiên, dù thể hiện quan ngại về chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng.
“Để ứng phó với mối đe dọa hạt nhân của Triều Tiên, tôi sẽ trở thành nhà lãnh đạo toàn cầu trong việc bảo vệ tự do và nhân quyền bằng cách đảm bảo quyền xử lý nhiên liệu hạt nhân và phát triển tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân” - ông Lee nhấn mạnh. Việc đảm bảo quyền tái chế nhiên liệu hạt nhân sẽ là một bước tiến đến việc chế tạo vũ khí hạt nhân.
Tuy nhiên, ông Lee không cho biết quan điểm của mình về cách tiếp cận với Trung Quốc. Nhưng trong quyển sách của mình, ông cảnh báo Hàn Quốc sẽ phải thật cẩn trọng giữa cạnh tranh đang leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc.
“Chúng ta không nên làm suy yếu liên minh với Mỹ, nhưng chúng ta cũng không nên nhấn mạnh quá nhiều vào điều đó, vì nó có thể khiến các quốc gia khác xa lánh” - theo lời ông viết.
Quan điểm trên cũng đã được các cố vấn của ông nhiều lần nhấn mạnh, cho thấy ý định theo đuổi chính sách đối ngoại “ít dựa trên ý thức hệ” mà dựa trên sự “cân bằng và linh hoạt" của ông Lee Jae-myung.
MINH CHIẾN