Bên hành lang kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV vừa qua, các đại biểu cho rằng, sửa đổi Hiến pháp là tiền đề để sửa đổi các luật liên quan như Luật Tổ chức chính quyền địa phương, bảo đảm tính đồng bộ, tháo gỡ các điểm nghẽn thể chế, đặc biệt trong quá trình sắp xếp đơn vị hành chính, bỏ cấp huyện, sáp nhập xã và tỉnh trong thời gian tới.
Trên tinh thần đổi mới tư duy đột phá về công tác xây dựng pháp luật, các ĐBQH cho rằng, đây là một lộ trình trong công tác xây dựng pháp luật rất mới. Do vậy, các ĐBQH đều thống nhất cao với việc sửa đổi Hiến pháp lần này.
Đại biểu Nguyễn Thị Sửu - Phó trưởng đoàn chuyên trách đoàn ĐBQH Thành phố Huế. (Ảnh: Quốc hội)
Theo đại biểu Nguyễn Thị Sửu - Phó trưởng đoàn chuyên trách đoàn ĐBQH Thành phố Huế, 8/120 Điều trong dự thảo sửa đổi Hiến pháp lần này là những nội dung cốt lõi, mang tính quyết định trong việc triển khai chủ trương về sắp xếp, tinh gọn bộ máy và liên quan trực tiếp đến đội ngũ cán bộ thực thi công vụ.
"Sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy là chủ trương lớn, đã đến độ chín và đã đến lúc phải triển khai thực hiện. Khi hình thành chính quyền địa phương 2 cấp rất mong muốn những điều kiện, tiêu chí, chức năng nhiệm vụ, quyền hạn được nghiên cứu bổ sung, quy định một cách đồng bộ", bà Sửu nói.
Trong góp ý gửi đến Bộ Tư pháp vừa qua, GS.TS Phan Trung Lý, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIII cũng cho biết, ông cơ bản tán thành với nội dung sửa đổi để thực hiện yêu cầu tinh gọn tổ chức, khắc phục chồng chéo, trùng lặp trong tổ chức, hoạt động của đơn vị hành chính và chính quyền địa phương, bỏ cấp trung gian (cấp huyện), tổ chức chính quyền địa phương phù hợp đặc điểm nông thôn, đô thị và miền núi hải đảo.
Khi bỏ cấp huyện, theo ông Lý, cần có hình thức ghi nhận, tuyên dương những cống hiến của cấp huyện trong suốt quá trình xây dựng, bảo vệ Tổ quốc vừa qua. Tuy nhiên, ông đề nghị, 2 cấp hành chính ở địa phương nên là cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và cấp cơ sở (cấp xã). Đồng thời, quy định khái niệm về UBND, HĐND một cách rộng hơn.
Về việc sửa đổi khoản 3 Điều 110, GS.TS Phan Trung Lý cho rằng, cần giữ quy định về việc "lấy ý kiến nhân dân đối với việc thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính" và việc này do Quốc hội quy định.
PGS.TS Phan Trung Lý phát biểu tại Hội nghị lấy ý kiến về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.
Bên cạnh đó, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIII hoàn toàn tán thành việc sửa đổi Điều 9 và Điều 10, quy định việc các tổ chức chính trị - xã hội trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Theo GS.TS Phan Trung Lý, việc này nhằm thực hiện chủ trương tinh gọn tổ chức hệ thống chính trị, khắc phục sự trùng lặp về tổ chức, chức năng và hoạt động giữa Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, qua đó nâng cao tính thiết chế và hiệu lực hiến định của Hiến pháp.
Đồng thời, thể hiện đúng vai trò trung tâm liên minh chính trị - xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong hệ thống chính trị, phù hợp với chủ trương đổi mới và sắp xếp lại tổ chức bộ máy theo Nghị quyết Trung ương.
Tuy nhiên, GS.TS Phan Trung Lý đề nghị, cần thể hiện được vai trò trung tâm, tập trung thống nhất của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, vừa bảo đảm phát huy vai trò của các tổ chức chính trị xã - hội.
"Tôi đề nghị cân nhắc để sửa và thể hiện lại Điều 9 ở mức nguyên tắc, súc tích, khái quát cao, thể hiện rõ vai trò trung tâm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong liên minh chính trị - xã hội, đồng thời bảo đảm không làm giảm vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội trong hệ thống của chúng ta", ông Lý nêu ý kiến.
GS.TS Phan Trung Lý bày tỏ tin tưởng, với chủ trương đúng đắn của Đảng, với sự nghiên cứu và chuẩn bị kỹ lưỡng, sửa đổi Hiến pháp lần này sẽ tạo nên cơ sở hiến định quan trọng để đổi mới hệ thống tổ chức, nâng cao hiệu lực, hiệu năng, hiệu quả của bộ máy Nhà nước và hệ thống chính trị trong kỷ nguyên phát triển mới.
Lê Hoàng/VOV.VN