Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội Dương Thanh Bình báo cáo tại Phiên họp. Ảnh: VPQH
Đề xuất không tổ chức giám sát chuyên đề trong năm 2026
Báo cáo tại Phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội Dương Thanh Bình cho biết, năm 2025 là năm diễn ra nhiều sự kiện trọng đại của đất nước, để tránh làm ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ quan, địa phương, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã kiến nghị trình Quốc hội quyết định giám sát tối cao 1 chuyên đề và Ủy ban Thường vụ Quốc hội giám sát 1 chuyên đề.
Lần đầu tiên, chủ trương về việc tổ chức Diễn đàn của Quốc hội về hoạt động giám sát đã cho thấy tinh thần không ngừng đổi mới, cải tiến trong hoạt động của Quốc hội. Dự kiến Diễn đàn sẽ được tổ chức vào khoảng cuối tháng 7 hoặc đầu tháng 8/2025; đồng thời, đã xác định Chủ đề của Diễn đàn là “Giám sát của Quốc hội để kiến tạo phát triển”, gồm Chuyên đề 1 là “Hoạt động giám sát của Quốc hội góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước” và Chuyên đề 2 là “Hoạt động giám sát của Quốc hội góp phần hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật”.
Căn cứ đặc điểm, tình hình đặc thù của năm 2026, Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội báo cáo Quốc hội cho phép không đề xuất nội dung giám sát chuyên đề vào Chương trình giám sát năm 2026 của Quốc hội.
Về dự kiến nội dung chương trình giám sát, quán triệt Nghị quyết Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, dự kiến Ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 là ngày chủ nhật, 15/3/2026 và dự kiến kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khóa XVI sẽ diễn ra vào ngày 6/4/2026. Theo đó, việc tổng kết nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV dự kiến sẽ tiến hành tại Kỳ họp thứ 10 và không có Kỳ họp thứ 11 như thông lệ các nhiệm kỳ Quốc hội trước đây.
Giám sát chặt chẽ việc sử dụng tài sản dôi dư sau sắp xếp
Phát biểu tại Phiên họp,Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, sau Kỳ họp thứ 9, khi sáp nhập tỉnh, thành, số lượng đoàn đại biểu Quốc hội cũng sẽ giảm từ 63 xuống còn 34. Điều này kéo theo sự thay đổi về quy mô và cơ cấu, bao gồm cả số lượng đại biểu chuyên trách và phó đoàn.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu tại Phiên họp. Ảnh: VPQH
Trước bối cảnh đó, nhất trí Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội không có giám sát chuyên đề song Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đoàn đại biểu Quốc hội đưa nội dung giám sát về sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính ở địa phương thành một chuyên đề trọng tâm trong năm 2026. Phạm vi giám sát cần bao quát việc bỏ cấp huyện, sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã và sáp nhập tỉnh, tập trung làm rõ tính phù hợp của các văn bản quy phạm pháp luật với thực tiễn đời sống người dân.
"Công tác quản lý và sử dụng hiệu quả trụ sở, tài sản công dôi dư sau sắp xếp cần được giám sát chặt chẽ, tránh tình trạng lãng phí"- Phó Chủ tịch Quốc hội nói.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cũng đề nghị đại biểu Quốc hội giám sát việc thực hiện đầy đủ chế độ, quyền lợi cho cán bộ, công chức bị ảnh hưởng bởi quá trình sắp xếp. Việc di chuyển và làm việc của cán bộ, công chức khi trung tâm hành chính thay đổi cũng cần được quan tâm, đánh giá những khó khăn và đề xuất các cơ chế hỗ trợ cần thiết. Các đoàn đại biểu Quốc hội có chuyên đề giám sát về nội dung này, làm rõ bất cập để đề xuất hướng xử lý.
Định hướng công tác giám sát năm 2025, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, cần giám sát các chuyên đề về việc chuẩn bị thực hiện công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031.
“Bẩu cử là vấn đề trọng tâm, chúng ta giám sát việc thành lập Hội đồng Bầu cử Quốc gia, tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI, HĐND các cấp. Vấn đề chung là phải đảm bảo minh bạch, dân chủ, công khai, đánh giá việc thực hiện đề án đổi mới bầu cử đảm bảo quyền lợi của cử tri, tính công bằng trong bầu cử. Nếu làm tốt công tác giám sát bầu cử Quốc hội, HĐND thì cũng phục vụ tốt cho Nghị quyết lần thứ XI của Ban Chấp hành Trung ương” – Chủ tịch Quốc hội nói.
Cùng với đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần tập trung giám sát việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025; giám sát việc thực hiện chính sách tài khóa, huy động nguồn lực ngoài ngân sách;giám sát công tác lập pháp, hoàn thiện thể chế; giám sát việc thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về an sinh xã hội; giám sát công tác phòng, chống tham nhũng, khiếu nại tố cáo…
Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu tiếp tục phát huy những kết quả giám sát đã đạt được thời gian qua, tiếp tục quan tâm, rút kinh nghiệm, khắc phục tồn tại, hạn chế trong những tháng cuối năm 2025 và năm 2026.
Đ. KHOA