Cần kiên quyết xử lý vi phạm IUU nhằm tháo gỡ 'thẻ vàng'

5 giờ trướcBài gốc

Công tác quản lý được triển khai nghiêm túc, chặt chẽ

Tại buổi làm việc với các địa phương ngày 7/8, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã lắng nghe báo cáo quản lý địa phương về công tác quản lý đội tàu cá, cụ thể công tác quản lý được triển khai nghiêm túc thông qua việc rà soát, thống kê và cập nhật đồng bộ dữ liệu vào hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia. Song song, các địa phương lập danh sách theo dõi, kiểm soát chặt chẽ số tàu không đủ điều kiện khai thác thủy sản.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến phát biểu tại buổi làm việc - Ảnh: VGP/Lưu Hương.

Hiện phần lớn địa phương đã xử lý dứt điểm 100% tàu cá “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm, không giấy phép khai thác). Công tác xử lý vi phạm khai thác vùng biển nước ngoài và vi phạm quy định IUU được lực lượng chức năng tăng cường. Đồng thời, danh sách tàu mất kết nối thiết bị giám sát hành trình (VMS) được rà soát, cập nhật hàng tuần để liên lạc với chủ tàu, cảnh báo nguy cơ vi phạm IUU. Nhờ đó, tình trạng vi phạm do mất kết nối VMS có xu hướng giảm. Việc truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác cũng được đẩy mạnh qua hệ thống điện tử (eCDT), góp phần nâng cao tính minh bạch và đáp ứng yêu cầu quản lý hiện đại.

Từ đầu năm 2024 đến nay, Đà Nẵng đã xử phạt 191 vụ với tổng số tiền gần 10 tỷ đồng, chủ yếu liên quan đến mất kết nối VMS; đồng thời tước 24 chứng chỉ thuyền trưởng trong thời gian 4,5 – 10,5 tháng. Tại Quảng Ngãi, lực lượng chức năng xác minh 752 tàu mất kết nối, xử phạt 87 trường hợp với tổng số tiền 2,1 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, thực hiện nghiêm Công điện số 122/CĐ-TTg ngày 25/7/2025 của Thủ tướng Chính phủ và Công văn số 03/BCĐ-KT ngày 01/8/2025 của Ban Chỉ đạo IUU tỉnh An Giang về tăng cường chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU), Công an tỉnh An Giang đã triển khai đồng bộ các biện pháp điều tra và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật liên quan.

Ngày 2/8, UBND tỉnh Gia Lai đã ban hành Công văn số 1097/UBND-KGVX, chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở Ngoại vụ, Công an tỉnh, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng – Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh cùng UBND các xã, phường ven biển tăng cường công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Dù vậy, công tác quản lý vẫn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là tình trạng tàu hoạt động thường xuyên ngoài tỉnh, thậm chí nhiều năm không quay về, gây trở ngại cho việc giám sát. Sự phối hợp liên tỉnh trong xử lý vi phạm còn hạn chế, tỷ lệ phản hồi thấp, nhất là các trường hợp mất kết nối VMS hoặc vượt ranh giới khai thác. Hiện tượng tàu mất kết nối VMS trên 6 giờ khi hoạt động trên biển vẫn diễn ra.

Những kiến nghị, đề xuất nhằm gỡ "thẻ vàng"

Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng Trần Nam Hưng cho biết, thành phố sẽ tiếp tục thực hiện nghiêm và quyết liệt các giải pháp chống khai thác IUU theo chỉ đạo của Trung ương, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền và xử phạt. UBND thành phố sẽ tham mưu ban hành nghị quyết hỗ trợ phát triển thủy sản giai đoạn 2026 – 2030, trong đó có hỗ trợ thiết bị giám sát hành trình và chuyển đổi nghề. Thành phố cũng kiến nghị Chính phủ sớm ban hành chính sách thay thế Nghị định 67/2014/NĐ-CP để tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển thủy sản bền vững và chống khai thác IUU.

Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng Trần Nam Hưng cho biết Đà Nẵng sẽ tiếp tục thực hiện nghiêm và quyết liệt các giải pháp chống khai thác IUU theo chỉ đạo của Trung ương - Ảnh: VGP/Lưu Hương.

Các bộ, ngành được đề xuất chuẩn hóa và tích hợp thiết bị thông tin liên lạc trên tàu cá về một hệ thống thống nhất; phát triển hệ thống cảnh báo tự động khi VMS mất tín hiệu, yêu cầu xác nhận và khắc phục trong thời gian quy định; nghiên cứu ứng dụng AI và phân tích dữ liệu lớn để dự đoán khu vực, thời điểm có nguy cơ mất kết nối cao, nhận diện hành vi bất thường và kịp thời cảnh báo, phòng ngừa vi phạm.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Trần Phước Hiền kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng cơ chế xử phạt theo nguyên tắc “tàu vi phạm ở đâu, xử lý tại đó” nhằm tránh chồng chéo và bị lợi dụng kẽ hở pháp lý. Phó Chủ tịch UBND TP. Huế Hoàng Hải Minh đề xuất Bộ Nông nghiệp và Môi trường trực tiếp kiểm tra các đơn vị cung cấp dịch vụ VMS, làm rõ nguyên nhân mất kết nối kéo dài.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Trần Phước Hiền kiến nghị xây dựng cơ chế xử phạt theo nguyên tắc “tàu vi phạm ở đâu, xử lý tại đó” nhằm tránh chồng chéo - Ảnh: VGP/Lưu Hương.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết, cả nước hiện có khoảng 81.700 tàu cá, 800.000 lao động trực tiếp trên biển và 4 triệu lao động trên bờ. Việt Nam đang có vị thế cao trong quan hệ đối ngoại, nên công tác chống khai thác IUU được lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Chính phủ đặc biệt quan tâm.

Tuy nhiên, vẫn tồn tại nhiều vấn đề như tàu mất kết nối, “tàu ma”, 29 trường hợp vi phạm vùng biển nước ngoài; truy xuất nguồn gốc còn lỏng lẻo, thậm chí có tình trạng cán bộ cảng cá viết hộ giấy tờ; hình thức xử phạt chưa đủ sức răn đe. Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh, nếu không kiên quyết xử lý, không thực hiện nghiêm 14 khuyến nghị của EC, thì khó có thể gỡ “thẻ vàng” dù EC vẫn thiện chí hợp tác.

Ngoài ra, Thứ trưởng yêu cầu các địa phương khẩn trương bố trí vốn đầu tư công để hoàn thiện hạ tầng cảng cá, phục vụ truy xuất nguồn gốc và giám sát nghề cá, hướng tới mục tiêu phát triển nghề cá có trách nhiệm, bền vững.

Đức Bách

Nguồn Kinh tế Môi trường : https://kinhtemoitruong.vn/can-kien-quyet-xu-ly-vi-pham-iuu-nham-thao-go-the-vang-101068.html