Cần lấp lỗ hổng về công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

6 giờ trướcBài gốc

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh. Ảnh: BTP

- Thưa ông, thời gian qua, tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng… rất nhức nhối, diễn biến phức tạp, đặc biệt ở các sản phẩm thiết yếu, như: Thuốc, sữa, thực phẩm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng. Vấn nạn này xuất hiện ngày càng tinh vi hơn. Phải chăng đã đến lúc cần thiết phải hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng?

- Đúng vậy, bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc triển khai Chỉ thị số 30-CT/TƯ của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và trách nhiệm quản lý của Nhà nước đối với công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng vẫn còn bộc lộ một số tồn tại, hạn chế.

Tôi cho rằng, bối cảnh hiện nay đặt ra vấn đề cấp thiết hoàn thiện chính sách pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng nhằm triển khai các chủ trương của Đảng, trong đó có Nghị quyết số 66-NQ/TƯ về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; Nghị quyết số 68-NQ/TƯ về phát triển kinh tế tư nhân và mới đây là Nghị quyết số 72-NQ/TƯ về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân; đồng thời, bảo vệ các quyền hiến định như quyền sở hữu tài sản, quyền bất khả xâm phạm về tính mạng, sức khỏe, góp phần nâng cao ý thức pháp luật và tinh thần thượng tôn pháp luật, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

- Là cơ quan gác cổng pháp luật, Bộ Tư pháp đánh giá đâu là lỗ hổng lớn nhất trong công tác bảo vệ người tiêu dùng hiện nay?

- Hiện nay, trong mối quan hệ pháp luật, người tiêu dùng luôn ở thế yếu, thậm chí “đơn thương độc mã” so với doanh nghiệp, kể cả khi họ có nhận thức đầy đủ. Còn doanh nghiệp vì lợi ích, lợi nhuận của mình có thể bất chấp để không tuân thủ pháp luật, “bắt nạt” người tiêu dùng thông qua các hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng quá hạn sử dụng…

Trong khi đó, các chế tài đối với những hành vi sai phạm ảnh hưởng đến quyền lợi, sức khỏe, tính mạng… lại chưa đủ sức răn đe, nhất là đối với các hàng hóa, dịch vụ thiết yếu và lợi dụng đối tượng người tiêu dùng yếu thế.

Thứ nữa, sự phát triển nhanh chóng của khoa học, công nghệ, đặc biệt là kinh tế số và thương mại điện tử đã đem lại không gian mới cho sự phát triển nhưng có mặt trái là thêm một kênh lừa đảo người tiêu dùng nếu họ không được trang bị đủ kiến thức. Khi phát sinh vướng mắc hay muốn phản ánh kiến nghị về chất lượng hàng hóa giao dịch qua thương mại điện tử…, người tiêu dùng còn gặp nhiều khó khăn, thách thức.

Lực lượng quản lý thị trường kiểm tra cơ sở kinh doanh tại phường Hồng Hà (Hà Nội), phát hiện số lượng lớn thực phẩm do nước ngoài sản xuất không có hóa đơn chứng từ. Ảnh: DMS

- Ông có thể chia sẻ cụ thể về sự cần thiết phải hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng?

- Trước hết, qua 5 năm triển khai Chỉ thị số 30-CT/TƯ, bên cạnh các kết quả đáng ghi nhận, việc quán triệt và triển khai Chỉ thị đã bộc lộ một số hạn chế, vướng mắc.

Chẳng hạn như, một số quy định pháp luật hiện hành chưa phù hợp với thực tiễn, đòi hỏi phải sửa đổi, bổ sung phù hợp với tư duy đổi mới về xây dựng pháp luật; một bộ phận người tiêu dùng, doanh nghiệp vẫn chưa chủ động tìm hiểu và tự giác tuân thủ pháp luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; công tác phối hợp giữa các bộ, ban, ngành, địa phương và các tổ chức chính trị - xã hội trong việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đôi khi vẫn còn thiếu đồng bộ, chưa thực sự chặt chẽ, dẫn đến hiệu quả chưa đạt được mức tối ưu… đã và đang đặt ra nhiều thách thức mới, phức tạp đối với công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Qua theo dõi sơ bộ của Bộ Tư pháp, trách nhiệm của các bộ, ngành trong công tác này còn chưa rõ ràng. Hiện, Bộ Công Thương chịu trách nhiệm chung trong công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, nhưng bên cạnh đó còn có trách nhiệm của các bộ chuyên ngành khác như Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Y tế…

Đặc biệt, việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đặt ra yêu cầu rà soát, xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của UBND cấp xã trong tổ chức thực hiện quy định về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Đồng thời, quy định các điều kiện bảo đảm để thực hiện hiệu quả công tác quản lý nhà nước về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng ở cấp cơ sở.

- Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!

Hà Phong

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/can-lap-lo-hong-ve-cong-tac-bao-ve-quyen-loi-nguoi-tieu-dung-716449.html