Miễn thuế nhập khẩu với hàng hóa giá trị từ 1 triệu đồng trở xuống sẽ gây bất bình đẳng với hàng sản xuất trong nước
Bộ Tài chính đang lấy ý kiến với dự thảo Nghị định quy định về quản lý hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu giao dịch qua thương mại điện tử.
Điều 12 Dự thảo quy định miễn thuế nhập khẩu với đơn hàng có giá trị nhỏ (từ 1 triệu đồng trở xuống).
Tuy nhiên, theo VCCI, cơ chế này chưa thực sự phù hợp và có nguy cơ tiếp tục tạo ra sự không bình đẳng với hàng hóa sản xuất trong nước, bởi lẽ phần lớn hàng hóa nhập khẩu sẽ được miễn thuế nhập khẩu: giá trị mỗi đơn hàng TMĐT thường có giá trị thấp, thường không quá 1 triệu đồng.
Chẳng hạn, năm 2024, hơn 324,1 triệu sản phẩm nhập khẩu đã được bán qua sàn Shopee, tạo ra doanh thu 14,2 nghìn tỉ đồng, tức giá trị trung bình chỉ khoảng 43.682 đồng/sản phẩm. Như vậy, quy định ngưỡng 1 triệu đồng đồng nghĩa với phần lớn hàng hóa TMĐT nhập khẩu sẽ không chịu thuế nhập khẩu;
Bên cạnh đó, quy định tạo ra sự bất bình đẳng với hàng hóa sản xuất trong nước. Các doanh nghiệp trong nước phải nộp thuế nhập khẩu với nguyên vật liệu nhập khẩu về để sản xuất hàng hóa, trong khi hàng hóa TMĐT được miễn hoàn toàn thuế nhập khẩu.
Điều này vô hình trung vẫn tạo ra sự bất bình đẳng trong chính sách thuế, tạo lợi thế cạnh tranh cho hàng hóa nước ngoài.
Do vậy, VCCI cho rằng cần thiết cân nhắc áp dụng một chính sách thuế nhập khẩu toàn diện, không miễn giảm với hàng hóa TMĐT nhập khẩu.
Dù vậy, theo VCCI, việc xây dựng chính sách thuế nhập khẩu với hàng hóa TMĐT nhập khẩu sẽ gặp nhiều thách thức. Khó có thể áp dụng quy định về mã HS như hàng hóa nhập khẩu truyền thống cho hàng hóa TMĐT vì số lượng mã HS trong mỗi chuyến hàng rất lớn, mỗi lô hàng TMĐT thường gồm nhiều đơn hàng nhỏ, mỗi đơn hàng lại có nhiều mặt hàng với mã HS rất khác nhau;
Hoặc khó khăn trong việc xác định mã HS, số lượng hàng hóa TMĐT vô cùng đa dạng có thể dẫn đến khó khăn quy mô lớn trong việc xác định mã HS, làm chậm trễ quá trình giao nhận, dẫn tới hủy đơn hàng, gây thiệt hại cho người bán và sàn TMĐT.
Thực chất, quy định miễn thuế với ngưỡng 1 triệu đồng cũng xuất phát từ nguyên lý chi phí hành thu với các sản phẩm giá trị nhỏ có thể lớn hơn nhiều so với số tiền thuế thu được.
Để giải quyết vấn đề này, kinh nghiệm quốc tế cho thấy cần đơn giản hóa biểu thuế cho hàng hóa TMĐT.
Ví dụ, có thể gộp các mã HS thành một số “giỏ hàng hóa” theo nhóm ngành hoặc công dụng, mỗi giỏ tương ứng với một mức thuế suất cụ thể. Chẳng hạn: Giỏ 1: Quần áo, giày dép, hàng dệt may, bộ đồ giường; Giỏ 2: Thiết bị điện tử như máy tính, điện thoại, tai nghe…
Theo cách này, doanh nghiệp có thể dễ dàng phân loại hàng hóa thay vì tranh luận chi tiết mã HS cụ thể cho từng sản phẩm nhỏ lẻ. Canada đã áp dụng cách làm này từ năm 2012, sử dụng ba nhóm hàng hóa thay thế cho gần 5.400 mã HS.
Từ các lý do trên, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc sửa đổi lại quy định về thuế nhập khẩu với hàng hóa TMĐT, theo hướng quy định biểu thuế suất đơn giản hóa và áp dụng cho mọi đơn hàng TMĐT bất kể giá trị.
Vân Hằng