Cân nhắc kỹ khi đánh thuế giao dịch mua bán vàng

2 giờ trướcBài gốc

Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 278 tại phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 9/2025. Trong đó, Chính phủ yêu cầu dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) cần quy định rõ thu nhập từ hoạt động giao dịch mua bán vàng thuộc diện chịu thuế, nhằm nâng cao tính minh bạch thị trường và hạn chế đầu cơ. Bộ Tài chính được giao phối hợp với Ngân hàng Nhà nước thống nhất nội dung này trong dự thảo luật. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi áp dụng chính sách này.

Ngay sau định hướng của Chính phủ, đã có khá nhiều đề xuất liên quan đến cách tính thuế thu nhập cá nhân với hoạt động mua bán vàng. Một phương án đơn giản là đánh thuế như chứng khoán, tức là mỗi khi người dân bán vàng sẽ phải nộp thuế từ 1% đến 2% trên giá trị giao dịch.

Ví dụ: trong ngày hôm nay, người dân khi mua vàng miếng SJC sẽ phải bỏ ra 133,6 triệu đồng/lượng, bán ra vàng miếng SJC chỉ được 131,6 triệu đồng/lượng. Nếu áp thuế thu nhập cá nhân như đề xuất 1% đến 2%, người dân sẽ phải nộp 1,3-2,6 triệu đồng mỗi khi bán 1 lượng vàng. Điều này khiến chi phí giao dịch tăng mạnh: người dân không chỉ chịu lỗ do chênh lệch mua - bán, mà còn gánh thêm tiền thuế khi bán ra. Các chuyên gia nhận định cách tính này chưa công bằng và dễ dẫn đến “thuế chồng thuế”.

Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu, Chuyên gia kinh tế cho rằng: "Tính thuế thu nhập cá nhân với hoạt động mua bán vàng là không hợp lý. Bởi rất nhiều người dân mua vàng bằng tiền mà họ đã chịu thuế rồi, sau đó lại phải chịu thuế trên giao dịch vàng nữa thì đó là thuế chồng thuế. Tôi đề nghị nếu có đánh thuế vàng thì nên đánh trên lợi nhuận khi người dân giao dịch, tức là khi họ bán ra, phần chênh lệch giữa giá bán và giá mua mới là lợi nhuận phải chịu thuế”.

Các chuyên gia cũng nhấn mạnh, việc thu thuế cần được xem xét trong tổng thể chính sách phát triển thị trường vàng, thay vì triển khai đơn lẻ. Thuế chỉ là một công cụ, song song với các giải pháp ổn định nguồn cung, minh bạch hóa giao dịch và hạn chế đầu cơ.

Tiến sĩ Vũ Đình Ánh, Chuyên gia kinh tế bày tỏ quan điểm: “Tính thuế thu nhập cá nhân với hoạt động mua bán vàng cần phải xác định tính hợp lý. Nếu dự định áp dụng trong thời gian tới, cần phân biệt rõ hoạt động mua bán vàng mang tính chất dự phòng, dự trữ với hoạt động kinh doanh, đầu cơ ngắn hạn, để từ đó có chính sách phù hợp. Nếu không, chúng ta sẽ tạo ra những bất hợp lý trong cách tiếp cận của người dân và doanh nghiệp khi áp dụng máy móc các cơ sở của thuế thu nhập cá nhân đối với giao dịch vàng”.

Hiện nay, thị trường vàng Việt Nam chưa thực sự minh bạch, với tình trạng chênh lệch lớn giữa giá mua - bán, giá trong nước và quốc tế, cùng cơ chế báo cáo doanh số còn lỏng lẻo. Nếu áp thuế mà thiếu công cụ giám sát, nguy cơ trốn thuế và giao dịch “ngầm” sẽ gia tăng. Khi đó, thị trường phi chính thức phát triển mạnh, gây khó khăn cho quản lý, đồng thời tạo điều kiện cho đầu cơ và thao túng giá.

Các chuyên gia kiến nghị, trước khi đánh thuế với hoạt động mua bán vàng, Nhà nước cần ưu tiên minh bạch hóa thị trường, tăng nguồn cung vàng và xây dựng hệ thống quản lý dữ liệu giao dịch hiện đại. Chỉ khi thị trường vận hành minh bạch, chính sách thuế mới đạt hiệu quả, tránh tác động tiêu cực đến người dân và nền kinh tế.

Trần Nam

Nguồn Hà Nội TV : https://hanoionline.vn/can-nhac-ky-khi-danh-thue-giao-dich-mua-ban-vang-359995.htm