Thưa ông, mỗi năm cứ đến ngày Vía Thần tài, giá vàng lại tăng, người dân xếp hàng dài tại các cửa hàng để giao dịch. Đâu là nguyên nhân của hiện tượng này?
Hiện tượng giá vàng lên cao, người dân lại xếp hàng lặp lại mỗi năm vào dịp vía Thần tài là diễn biến bình thường đặc biệt gắn liền với yếu tố tâm lý và thói quen tiêu dùng của người dân.
Theo tôi, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên. Đầu tiên là tâm lý cầu may đầu năm theo quan niệm dân gian, mua vàng vào ngày vía Thần Tài sẽ mang lại tài lộc, may mắn, đặc biệt là với những người làm kinh doanh.
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long
Vào ngày vía Thần Tài, giá vàng trong nước thường bị đẩy lên cao hơn mức biến động thông thường do yếu tố tâm lý thị trường. Hoạt động Marketing và quảng bá nhiều cửa hàng vàng bạc tận dụng dịp này để tung ra các chiến dịch quảng cáo, khuyến mãi nhằm thu hút khách hàng, càng làm tăng nhu cầu mua vàng. Chiến lược giá của doanh nghiệp vàng thường tăng giá bán vàng trước hoặc trong ngày vía Thần tài để tận dụng nhu cầu cao từ khách hàng. Chênh lệch giữa giá mua vào và bán ra cũng bị đẩy lên cao hơn bình thường.
Hậu quả của hiện tượng này người mua dễ chịu thiệt do giá vàng thường bị đẩy lên cao, người mua có thể chịu lỗ nếu mua vàng vào ngày này. Nhìn chung, hiện tượng giá vàng tăng cao vào ngày vía Thần Tài chủ yếu xuất phát từ yếu tố tâm lý, quy luật cung cầu và chiến lược giá của doanh nghiệp. Đây là một chu kỳ lặp lại hàng năm và đã trở thành một hiện tượng quen thuộc trong thị trường vàng Việt Nam. Người tiêu dùng cần có sự cân nhắc kỹ lưỡng để tránh mua vàng với giá cao mà không có lợi ích lâu dài.
Vậy theo ông, người dân có nên đầu tư vàng vào ngày vía Thần tài?
Việc đầu tư vàng vào ngày Vía Thần Tài cần được xem xét kỹ lưỡng dựa trên các số liệu và xu hướng giá vàng trong những năm gần đây. Bởi những năm gần đây thường sau ngày vía Thần Tài giá vàng đều sụt giảm dẫn đến việc những người mua vàng vào ngày vía Thần Tài có thể chịu lỗ. Đơn cử, năm 2023, giá vàng miếng SJC đạt mức 67,5 triệu đồng/lượng vào cuối ngày Vía Thần Tài, giảm 200.000 đồng/lượng so với đầu giờ sáng và giảm 700.000 đồng/lượng so với phiên giao dịch trước đó. Năm 2024, cũng vào ngày này thì giá vàng miếng SJC niêm yết ở mức 77,8 triệu đồng/lượng, giảm 600.000 đồng/lượng so với ngày trước đó...
Cân nhắc nhiều yếu tố khi đầu tư vào vàng
Vậy nhà đầu tư "ứng xử" đối với vàng ra sao trong những ngày này, thưa ông?
Từ những phân tích trên theo tôi, người dân nếu muốn mua vàng với mục đích đầu tư sinh lời cần cân nhắc kỹ lưỡng về thời điểm mua, tránh mua vào lúc giá đang ở đỉnh điểm để giảm thiểu rủi ro thua lỗ.
Nhà đầu tư cần phải lưu ý rằng lướt sóng vàng có thể giúp kiếm lời nhanh nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro lớn, đặc biệt khi giá vàng biến động mạnh. Biến động giá mạnh giá vàng chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố. Nếu dự đoán sai xu hướng, nhà đầu tư có thể thua lỗ nặng. Ngoài giá giảm, nhà đầu tư còn phải chịu chênh lệch giá mua – bán từ 1 – 2,5 triệu đồng/lượng. Thực tế nhiều người bị mắc kẹt vàng ở mức giá cao. Nếu đem so với một số kênh đầu tư khác như lãi suất gửi tiết kiệm ngân hàng hiện đang duy trì mức 5,5 – 6%/năm, rõ ràng đây là một lựa chọn an toàn hơn.
Một lần nữa, theo tôi người dân có nhu cầu sở hữu vàng ngày vía Thần Tài cân nhắc trước khi mua. Nếu chỉ mua để lấy may, có thể chọn vàng miếng nhỏ, nhẫn trơn thay vì vàng miếng lớn để tránh bị lỗ nhiều. Còn nếu mua để đầu tư, cần theo dõi giá vàng trước và sau ngày Vía Thần Tài để có quyết định hợp lý.
Thời gian tới, theo tôi, nhà đầu tư đa dạng hóa kênh đầu tư, không nên bỏ hết vốn vào vàng, mà có thể phân bổ vào các kênh khác như gửi tiết kiệm, chứng khoán, bất động sản để giảm thiểu rủi ro. Đồng thời, không nên đầu tư theo tâm lý đám đông và lựa chọn chiến lược tài chính phù hợp với điều kiện tài chính.
Hồng Quang