Gắn kết các hoạt động lễ hội với phát triển du lịch ở A Lưới
Đánh thức tiềm năng
Sáng sớm ở A Lưới, khi sương núi còn loang trên mái nhà sàn, hòa với tiếng cồng chiêng là bước chân tham quan của du khách. Thu hút nhiều đoàn khách đến A Lưới từng là giấc mơ của người dân miền sơn cước nay đã thành hiện thực sau 5 năm Huế triển khai Nghị quyết 05 về hỗ trợ du lịch cộng đồng. Anh Hoàng Thanh Duy, người làm DLCĐ ở xã A Lưới 1 chia sẻ: “Từ các nguồn lực hỗ trợ, sự quan tâm của các cấp ngành, DLCĐ ở thác A Nôr nói riêng, các địa phương A Lưới nói chung đã thay da đổi thịt, người dân cũng có thêm công ăn việc làm”.
Sau 5 năm triển khai, Nghị quyết 05 góp phần thay đổi diện mạo các bản làng ở khu vực A Lưới, Nam Đông hay nhiều vùng quê khác ở Huế. Đường dẫn vào bản làng được mở rộng, bãi đỗ xe đã có, bảng chỉ dẫn được dựng mới, thêm nhiều homestay mọc lên để phục vụ nhu cầu lưu trú của du khách.
Hơn 39 tỷ đồng được hỗ trợ trong 5 năm từ nghị quyết giúp 30 điểm DLCĐ “ra hình ra dạng”: 65 homestay được xây mới, hơn chục cơ sở được cải tạo. Hàng loạt hạng mục hạ tầng, từ nhà đón tiếp, nhà vệ sinh, bãi đỗ xe đến hệ thống bảng chỉ dẫn được hoàn thiện. Những lớp đào tạo thuyết minh viên, truyền nghề thủ công, kỹ năng vận hành homestay được tổ chức liên tục, giúp người dân vốn chỉ quen cày cấy hay làm nương trở thành chủ thể của du lịch.
Trong giai đoạn từ năm 2020 - 2025, lượng khách du lịch đến tham quan và trải nghiệm các loại hình dịch vụ du lịch tại các khu vực thuộc huyện Nam Đông trước đây trung bình đạt 15.000 lượt khách/năm, trong đó khách lưu trú hơn 5.000 lượt, bình quân doanh thu đạt trên 5 tỷ đồng/năm. Hay khu vực các xã A Lưới 1 - 5 có khoảng hơn 48.100 lượt khách/năm đến tham quan, trải nghiệm; doanh thu bình quân đạt khoảng 30 tỷ đồng/năm. Giai đoạn 2020 - 2025, lượng khách du lịch bình quân đến tham quan Cầu ngói Thanh Toàn ước đạt 100.000 - 150.000 lượt/năm, doanh thu bình quân từ 15-20 tỷ đồng/năm… Những kết quả bước đầu đã tạo sự khích lệ cho người dân trong việc phát triển các sản phẩm du lịch đặc trưng của địa phương.
Những tác động tích cực không chỉ nằm ở số lượng khách hay doanh thu mà còn ở sự thay đổi tư duy của người dân. Nhờ hàng chục lớp đào tạo, truyền nghề, nhiều hộ đã tự tin trở thành hướng dẫn viên bản địa, chủ homestay, người làm dịch vụ du lịch. Bản sắc văn hóa được bảo tồn, cảnh quan được gìn giữ và sinh kế cộng đồng được cải thiện.
Dẫu vậy, qua thực tế triển khai, vốn hỗ trợ từ ngân sách thành phố cho phát triển du lịch còn ít, chưa tương xứng với kỳ vọng, tiềm năng phát triển DLCĐ theo mục tiêu đề ra của thành phố; các hộ dân và địa phương hạn chế trong vốn đối ứng để triển khai. Định mức chi hỗ trợ các hạng mục của Nghị quyết vẫn còn thấp, chưa theo kịp tình hình thực tế, nên khó thu hút các tổ chức, cá nhân tham gia đầu tư phát triển DLCĐ. Trong quá trình triển khai thực hiện, đa số các hộ kinh doanh, tổ chức, doanh nghiệp gặp khó khăn, bất cập về quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch tổng thể nhưng chưa có quy hoạch phân khu, chi tiết; thủ tục cấp phép đầu tư nên rất khó khăn trong việc kêu gọi xã hội hóa, tìm các nhà đầu tư khai thác du lịch tại địa phương.
Thực tế, Nghị quyết 05 đã hoàn thành vai trò “đánh thức tiềm năng”, nhưng để tạo ra “cú hích” bứt phá, phát triển bền vững, DLCĐ ở Huế cần có thêm những chính sách tạo động lực toàn diện và phù hợp với yêu cầu phát triển giai đoạn 2026 - 2030.
Tạo “cú hích” cho giai đoạn mới
Trong bối cảnh Huế đã trở thành thành phố trực thuộc Trung ương từ 2025, yêu cầu đặt ra cho DLCĐ là phát triển bền vững, có tầm nhìn chiến lược.
Khách trải nghiệm du lịch cộng đồng ở phường Thanh Thủy
Trước yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn mới, nhất là định hướng xây dựng TP. Huế trở thành đô thị di sản xanh, thông minh và phát triển bền vững, việc tiếp tục xây dựng, hoàn thiện và ban hành Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ phát triển DLCĐ trên địa bàn TP. Huế giai đoạn 2026 - 2030 là hết sức cần thiết. Nghị quyết mới sẽ kế thừa, phát huy thành tựu của giai đoạn trước, đồng thời mở rộng quy mô, mang tính định hướng lâu dài sẽ phát triển bền vững trong lĩnh vực DLCĐ, góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng phát triển du lịch toàn diện của TP. Huế.
Theo đại diện Sở Du lịch, phát triển DLCĐ nhằm giảm tải áp lực phát triển du lịch tập trung ở khu vực nội đô, đồng thời nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống người dân. Đặc biệt, Nghị quyết trong giai đoạn mới cần chú trọng phát triển các mô hình DLCĐ tại các vùng ven đô, ngoại thành và miền núi, phù hợp với định hướng phát triển bền vững theo tinh thần Nghị quyết số 54 của Bộ Chính trị. Việc này không chỉ góp phần bảo tồn giá trị văn hóa, cảnh quan tự nhiên và môi trường, mà còn tạo sinh kế ổn định, nâng cao chất lượng cuộc sống cho cộng đồng dân cư, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số và các khu vực khó khăn.
Mục tiêu đặt ra là cần khuyến khích các địa phương chủ động hoàn thiện, nâng cao chất lượng và đa dạng hóa sản phẩm DLCĐ dựa trên nền tảng phát triển du lịch xanh, thân thiện với môi trường. Việc phát triển DLCĐ cần gắn kết với các giải pháp mềm hóa kiến trúc, tăng cường cây xanh và bảo tồn cảnh quan tự nhiên, nhằm tạo ra không gian du lịch hài hòa, đặc sắc và bền vững. Đồng thời, tăng cường công tác quảng bá, xúc tiến sản phẩm đặc trưng để nâng cao giá trị thương hiệu DLCĐ của TP. Huế trên thị trường trong nước và quốc tế.
Trên cơ sở khả năng cân đối ngân sách và huy động nguồn lực, giai đoạn 2026 - 2030 cần tập trung hỗ trợ để phát triển 20 - 30 điểm DLCĐ trên địa bàn thành phố; phấn đấu đến năm 2030, cơ cấu khách DLCĐ chiếm 30% trong tổng lượt khách du lịch đến Huế; mục tiêu tăng trưởng lượng khách từ 5 - 10% lượng khách DLCĐ hàng năm.
Nghị quyết 05 đã đi qua một hành trình 5 năm đầy nỗ lực, đặt nền móng cho sự phát triển mạnh mẽ của DLCĐ Huế - một mô hình nhân văn, bền vững và giàu bản sắc. Dẫu còn những vướng mắc, nhưng chính những hạn chế ấy giúp Huế nhìn rõ hơn con đường phải đi trong giai đoạn mới. Nghị quyết 2026 - 2030 vì thế không chỉ là phần tiếp nối, mà là cú hích chiến lược để đưa DLCĐ trở thành trụ cột trong mục tiêu xây dựng Huế - đô thị di sản, xanh, sinh thái, thông minh và bền vững.
Bài, ảnh: MINH TÂM