Theo Sở Xây dựng TP. Cần Thơ, Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 91 (đoạn từ Km0 - Km7), TP. Cần Thơ có diện tích đất cần phải thực hiện giải phóng mặt bằng là 6,989 ha và diện tích đất nhà nước quản lý là 20,261 ha. Tổng số hộ gia đình, cá nhân và tổ chức ảnh hưởng khoảng 1.079 trường hợp (trong đó dự án mới có 867 trường hợp bị ảnh hưởng gồm 789 hộ gia đình, cá nhân và 78 tổ chức); các trường hợp còn lại thuộc Dự án mở rộng Quốc lộ 91 đoạn từ Ngã tư Bến xe - Trà Nóc do Sở Giao thông vận tải TP. Cần Thơ trước đây làm chủ đầu tư tiếp tục triển khai thực hiện tại Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 91 (đoạn Km0-Km7), TP. Cần Thơ.
Về nhu cầu tái định cư, Dự án cần khoảng 300 nền. Hiện nay, đã trình và có quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ 283/885 trường hợp, với tổng kinh phí khoảng 694,176 tỷ đồng (trong đó kinh phí phê duyệt cho các trường hợp là 485,102 tỷ đồng và các công trình hạ tầng kỹ thuật với tổng kinh phí 209,074 tỷ đồng).
Dự án có điểm đầu tại nút giao đường Cách Mạng Tháng 8 - Hùng Vương - Trần Phú - Nguyễn Trãi thuộc địa bàn phường Ninh Kiều và phường Cái Khế, TP. Cần Thơ
Đã phê duyệt được 377/867 trường hợp (phường Ninh Kiều 8/8 trường hợp; phường Cái Khế 106/121 trường hợp; phường Bình Thủy 253/723 trường hợp; phường Thới An Đông 10/15 trường hợp) với tổng số tiền 613,71/1.787,24 tỷ đồng (đạt 43,48%). Đã chi trả được 111/377 trường hợp.
Về công tác quản lý vốn đầu tư, giải ngân, kế hoạch vốn cho Dự án năm 2025 là 3.235 tỷ đồng. Đã giải ngân được 705,193 tỷ đồng /3.235 tỷ đồng (đạt 21,8%).
Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 91 (đoạn từ Km0 - Km7), TP. Cần Thơ hiện đang gặp khó khăn, vướng mắc trong công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do nhiều nguyên nhân.
Cụ thể, đối với các hộ dân, tổ chức thuộc dự án mới (867 trường hợp): một số hạng mục, vật kiến trúc như bảng hiệu, ống cống ngang đường…chưa có quy định cụ thể đơn giá bồi thường trong Quyết định số 18/2024/QĐ-UBND ngày 11/10/2024 do UBND TP. Cần Thơ (cũ) ban hành nên chưa thể hoàn thiện, áp giá bồi thường chi tiết cho các hộ dân bị ảnh hưởng.
Đến ngày 1/7/2025 sáp nhập, hợp nhất đơn vị hành chính cấp tỉnh, thực hiện chính quyền 2 cấp nên các công tác phê duyệt giá đất cụ thể để bồi thường không kịp thời.
Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 91 (đoạn từ Km0 - Km7), TP. Cần Thơ được khởi công vào ngày 22/9/2025
Căn cứ theo Điều 111 Luật Đất đai năm 2024 và Điều 11 Nghị định số 88/2024/NĐ-CP quy định bồi thường về đất khi nhà nước thu hồi đất, chưa có quy định đối với trường hợp xét bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở hoặc giao đất ở có thu tiền sử dụng đất cho các hộ gia đình, cá nhân xây dựng nhà ở trên đất người thân và trên đất không đủ điều kiện bồi thường (khoảng 30 trường hợp bị ảnh hưởng).
Bên cạnh đó, hiện chưa có giá nộp tiền sử dụng đất khi giao nền tái định cư tại tất cả các khu tái định cư bố trí nền cho dự án.
Đối với công tác bồi thường thiệt hại về nhà, công trình xây dựng khác gắn liền với đất khi nhà nước thu hồi đối với các tổ chức (tổ chức nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức quốc phòng - an ninh và tổ chức tôn giáo): chưa lập phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ do chưa có quy định cụ thể.
Đối với các hộ dân xây dựng nhà thuộc diện cấp phép tạm vẫn còn thời hạn đến thời điểm thu hồi, không có trong quy định được bồi thường, hỗ trợ và hộ dân phải tự tháo dỡ khi có yêu cầu…
Trong khi đó, với các trường hợp hộ dân, tổ chức bị ảnh hưởng thuộc Dự án đầu tư mở rộng Quốc lộ 91 đoạn từ Ngã tư Bến xe - Trà Nóc do Sở Giao thông vận tải thành phố trước đây làm chủ đầu tư (217 trường hợp), đã có 109/217 trường hợp đã nhận tiền nhưng hiện nay chưa bàn giao mặt bằng cho Dự án. Còn 108/217 trường hợp đã phê duyệt nhưng đến nay chưa chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do nhiều nguyên nhân và kéo dài từ năm 2011 đến nay.
Ngoài ra, khó khăn, vướng mắc còn do chính sách về công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của dự án cũ do Sở Giao thông vận tải thực hiện trước đây (nay là Sở Xây dựng) làm chủ đầu tư và Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 91 (Km0 - Km7) do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng TP. Cần Thơ (nay là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình Giao thông và Nông nghiệp TP. Cần Thơ) làm chủ đầu tư có sự chênh lệch lớn về giá bồi thường theo các quy định Luật đất đai mới của dự án mới phê duyệt năm 2024 (nguyên nhân do thời gian dừng thực hiện dự án cũ kéo dài theo Nghị quyết 11/CP năm 2011).
Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 91 đoạn Km0 - Km7 có tổng chiều dài tuyến khoảng 7,04 km. Điểm đầu Km0+000 tại nút giao đường Cách Mạng Tháng Tám - Hùng Vương - Trần Phú - Nguyễn Trãi. Điểm cuối: tại cột Km7, Quốc lộ 91, kết nối với đoạn Km7+00 - Km14+000 đang khai thác sử dụng.
Mặt cắt ngang đường rộng 37m, gồm phần xe chạy (6 làn xe) 23 m, dải phân cách giữa 4 m, vỉa hè mỗi bên 5 m. Trên tuyến có công trình cầu Bình Thủy, chiều dài cầu chính 145 m, đường dẫn hai đầu cầu dài 456 m, được xây dựng vĩnh cửu bằng bê tông cốt thép. Các hạng mục hạ tầng khác gồm hệ thống thoát nước mưa, hào kỹ thuật, cây xanh, chiếu sáng, an toàn giao thông.
Đây là công trình giao thông đường bộ (đường đô thị), cấp công trình cấp I (tốc độ thiết kế 60km/h), có tổng mức đầu tư là 7.238 tỷ đồng, sử dụng nguồn vốn ngân sách trung ương và ngân sách địa phương. Dự kiến, Dự án sẽ hoàn thành vào giữa tháng 12/2027.
Trúc Giang