Chuồng bò, rác và cỏ dại
Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Cần Thơ, KCN này được UBND TP Cần Thơ (cũ) phê duyệt quy hoạch đầu tư ngày 6/7/2005, nằm ở vị trí chiến lược gần cảng Cái Cui, giáp ranh tỉnh Hậu Giang (cũ).
Con đường chính vào KCN Hưng Phú 1 vẫn còn ngổn ngang (Ảnh: Đào Văn).
KCN Hưng Phú 1 một mặt giáp sông Hậu, một mặt giáp đường Võ Nguyên Giáp, nối trực tiếp với quốc lộ Nam Sông Hậu. Tuy nhiên, dù là khu công nghiệp đầu tiên được thành lập tại TP Cần Thơ, đến nay phần lớn của khu vực này chỉ còn là một bãi đất hoang với cỏ dại mọc um tùm, không có hệ thống xử lý nước thải và dường như đã bị lãng quên.
Ngày 7/8, phóng viên Báo Xây dựng có mặt tại KCN Hưng Phú 1. Tuyến đường chính dẫn vào khu chưa hoàn thiện, dải phân cách bị che khuất tầm nhìn bởi hàng chục cây xanh và cỏ dại mọc rậm rạp.
Cuối đường là một chuồng bò với hơn chục con nằm sát bãi rác. Ven sông Hậu chỉ có vài doanh nghiệp đang hoạt động. Cỏ dại, bụi bặm và rác thải rải rác khắp nơi.
Trao đổi với phóng viên, ông Phạm Duy Tín, Phó trưởng Ban Quản lý các khu chế xuất và công nghiệp TP Cần Thơ cho biết, KCN Hưng Phú 1 do Công ty Cổ phần KCN Sài Gòn - Cần Thơ làm chủ đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng, với tổng diện tích khoảng 262ha.
"Tuy nhiên, chủ đầu tư chỉ triển khai được một phần dự án và không đủ năng lực để tiếp tục thực hiện. UBND TP Cần Thơ (cũ) đã thu hồi một phần diện tích đất công nghiệp. Hiện tại, doanh nghiệp này chỉ còn quản lý khoảng 20,5ha thuộc cụm B của KCN Hưng Phú 1," ông Tín cho biết.
Theo Ban Quản lý các khu chế xuất và công nghiệp TP Cần Thơ, KCN Hưng Phú 1 được chia thành hai phân khu. Cụm A có diện tích 121,4ha do Quỹ Đầu tư phát triển TP Cần Thơ làm chủ đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng. Cụm B rộng 20,5ha do Công ty Cổ phần KCN Sài Gòn - Cần Thơ quản lý.
Doanh nghiệp chuyên trộn bê tông tại KCN Hưng Phú 1 (Ảnh: Đào Văn).
Không phát sinh nước thải nên không cần đầu tư hệ thống xả thải?
Trả lời câu hỏi vì sao KCN Hưng Phú 1 đến nay vẫn chưa có hệ thống xử lý nước thải hoàn chỉnh, ông Phạm Duy Tín cho biết: tại cụm A, Quỹ Đầu tư phát triển TP Cần Thơ (chủ đầu tư hạ tầng) đã xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung với công suất 2.250m³/ngày đêm và đã gửi hồ sơ xin cấp phép môi trường đến Sở Nông nghiệp và Môi trường
Đối với cụm B do Công ty Cổ phần KCN Sài Gòn - Cần Thơ làm chủ đầu tư, hiện có 6 doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó chỉ có một doanh nghiệp phát sinh nước thải sản xuất là Công ty TNHH Wilmar Agro, chuyên chế biến dầu từ cám gạo.
Tại Điều 37 Nghị định 38/2015/NĐ-CP quy định "Các KCN phải có hệ thống thu gom riêng nước mưa và hệ thống thu gom, xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường. Hệ thống xử lý nước thải phải bảo đảm đủ công suất xử lý toàn bộ lượng nước thải phát sinh của các cơ sở trong khu công nghiệp và phải được xây dựng, vận hành trước khi các cơ sở trong KCN đi vào hoạt động".
Theo ông Tín, doanh nghiệp này đã hoạt động từ trước khi KCN Hưng Phú 1 được hình thành. "Sở Nông nghiệp và Môi trường đã cấp giấy phép môi trường cho công ty, yêu cầu nước thải sau xử lý phải đạt chuẩn cột A theo quy định. Các doanh nghiệp còn lại không phát sinh nước thải sản xuất, do hoạt động chủ yếu trong các lĩnh vực như: trộn bê tông tươi, trộn nhựa đường, kho chứa hàng khô - thủy sản, thu mua và xuất khẩu trái cây," ông Tín khẳng định.
Một trong 6 doanh nghiệp đang hoạt động tại KCN Hưng Phú 1.
Ông Ngô Thái Chân, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Cần Thơ xác nhận, thời gian qua, nước thải công nghiệp ở địa phương được các cơ quan chức năng giám sát chặt chẽ nhưng vẫn còn tồn tại khó khăn như còn KCN chưa có hệ thống xử lý nước thải.
"Sở sẽ giám sát KCN. Chủ đầu tư phải hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải trước khi đi vào hoạt động. Trong thời gian hoạt động, Sở tăng cường công tác giám sát tình hình xử lý nước thải của các KCN đáp ứng quy chuẩn hiện hành", ông Chân cho biết.
UBND phường Hưng Phú cho biết đã kiến nghị cơ quan chức năng thu hồi phần dự án do chủ đầu tư không triển khai, đề xuất giao lại cho nhà đầu tư khác có năng lực. "Hiện, khu tái định cư dành cho người dân vẫn chưa được chủ đầu tư thực hiện, dẫn đến tình trạng khiếu kiện kéo dài", đại diện phường cho hay.
Trong khi đó, đại diện Quỹ Đầu tư phát triển TP Cần Thơ, chủ đầu tư cụm A KCN Hưng Phú 1 xác nhận rằng dự án hiện đã dừng triển khai do hết thời hạn thực hiện, đang chờ chỉ đạo mới từ cơ quan chức năng.
TP Cần Thơ cũ có 5 KCN đang hoạt động đã cho thuê 329,55ha đất công nghiệp, đạt tỷ lệ lấp đầy 87,76%, tỷ lệ lấp đầy bình quân các KCN đã thành lập trên 34%, trừ KCN Hưng Phú 1.
Lũy kế đến nay, các khu chế xuất và công nghiệp Cần Thơ có 257 dự án gồm: 210 dự án đang hoạt động, 16 dự án đang xây dựng, 6 dự án chưa xây dựng, 25 dự án ngưng hoạt động... Tổng vốn đầu tư đăng ký 2,256 tỷ USD, vốn thực hiện 1,295 tỷ USD chiếm 57% tổng vốn đầu tư đăng ký.
Dưới đây là một số hình ảnh tại Khu công nghiệp Hưng Phú 1:
Chuồng bò được lập trong KCN Hưng Phú 1.
Rác được thu gom tập trung để xử lý.
Giữa con đường vào KCN, đơn vị cho thuê đặt cây xanh.
Hai mươi năm thành lập, KCN Hưng Phú 1 vẫn cỏ dại mọc đầy.
Đào Văn