Cẩn trọng và thực dụng, bước đi của Tổng thống Trump có giúp căng thẳng thương mại Mỹ - Trung Quốc 'hạ nhiệt'?

5 giờ trướcBài gốc

Chính sách ngoại giao của Tổng thống Donald Trump đang được định hình bởi quyền lực và sự kiểm soát mà ông nắm giữ đối với chính quyền, đồng thời cũng là là cơ sở để ông có thể kiềm chế những người vốn có quan điểm cứng rắn với Bắc Kinh. (Nguồn: SCMP)

Trong tháng này, mối quan hệ thương mại bấp bênh giữa Trung Quốc và Mỹ càng bộc lộ rõ khi Tổng thống Donald Trump đe dọa áp đặt thêm thuế quan đối với hàng nhập khẩu từ Bắc Kinh.

Quan hệ thương mại giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới vẫn leo thang căng thẳng, ngay cả khi ông Bessent đã có các cuộc đàm phán "thẳng thắn" qua video với Phó Thủ tướng Trung Quốc Hạ Lập Phong vào ngày 18/10 và cả hai dự kiến sẽ có các cuộc đàm phán trực tiếp trong tuần này.

Vai trò của Tổng thống Trump

Giữa bối cảnh ấy, vai trò của Tổng thống Trump được giới quan sát quan tâm hơn cả khi hiện tại ông chủ Nhà Trắng vẫn đang thể hiện sự kiềm chế và khá mềm mỏng. Ngày 17/10, trong một cuộc trả lời phỏng vấn kênh Fox News, khi được hỏi về lời cảnh báo mới nhất về việc tăng thuế đối với hàng hóa Trung Quốc, ông Trump cho biết mức thuế này "không bền vững" nhưng "có thể đứng vững".

Zhiqun Zhu, Giáo sư khoa Quan hệ quốc tế tại Đại học Bucknell (Mỹ) dự đoán căng thẳng sẽ tiếp diễn do sự cạnh tranh về mặt cấu trúc giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Ông nhận định "Cách tiếp cận mang tính giao dịch của ông ấy (Trump) đối với tình hình chính trị thế giới thực sự mang đến một cơ hội hiếm có để cải thiện quan hệ Mỹ-Trung", ông Zhu bình luận, đồng thời cho rằng, người đứng đầu nước Mỹ thích làm việc với các nhà lãnh đạo mạnh mẽ. Tổng thống Trump cũng tự tin ông có thể đạt được thỏa thuận với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

"Đó là lý do tại sao ông ấy đã cố gắng duy trì mối quan hệ làm việc tốt đẹp với ông Tập Cận Bình và dự định gặp nhà lãnh đạo Trung Quốc vào cuối tháng này, bất chấp những diễn biến phức tạp trong các cuộc đàm phán song phương", chuyên gia Zhiqun Zhu nói thêm.

Trên thực tế, Tổng thống Trump vẫn dự định tổ chức một cuộc gặp thượng đỉnh với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Hàn Quốc vào tuần tới, ngay sau khi ông dọa áp thêm thuế quan nhắm vào Trung Quốc hồi đầu tháng.

"Tôi sẽ gặp ông ấy sau hai tuần nữa", ông Trump nói trong một cuộc phỏng vấn với Fox News mới đây.

Còn ông Ali Wyne, Cố vấn nghiên cứu và vận động cấp cao tại International Crisis Group nhận định, tình hình căng thẳng thương mại Mỹ - Trung Quốc bị chi phối đáng kể bởi cách tiếp cận ngoại giao mang dấu ấn cá nhân của ông Trump.

"Tổng thống Trump vẫn đang bày tỏ thái độ cầu thị, sự tôn trọng đối với Chủ tịch Tập Cận Bình và tìm cách bảo vệ mối quan hệ của họ khỏi những căng thẳng về cấu trúc đang gia tăng giữa Washington và Bắc Kinh", ông Wyne nói.

Cách tiếp cận thực dụng

Theo chuyên gia này, miễn là Tổng thống Trump còn muốn tiếp xúc trực tiếp với Chủ tịch Tập Cận Bình và tin rằng đôi bên có thể có những cuộc trò chuyện hiệu quả thì chắc chắn Washington sẽ không đối đầu quyết liệt hơn hoặc thậm chí tách khỏi Bắc Kinh.

Các nhà phân tích nhận thấy, chính sách ngoại giao của người đứng đầu nước Mỹ đang được định hình bởi quyền lực và sự kiểm soát mà ông nắm giữ đối với chính quyền. Đây là cơ sở để ông có thể kiềm chế những người vốn có quan điểm cứng rắn với Bắc Kinh.

Giáo sư khoa Quan hệ quốc tế tại Đại học Nhân dân Trung Quốc Diao Daming bình luận, nhóm chính sách đối ngoại của ông Trump hiện nay gồm nhiều quan chức có quan điểm khá cứng rắn với Trung Quốc. Tuy nhiên, ông chủ Nhà Trắng đang áp dụng cách tiếp cận thực dụng hơn đối với Bắc Kinh và rõ ràng là nhà lãnh đạo Mỹ đang đưa ra quyết định cuối cùng.

Cựu Cố vấn an ninh quốc gia Mike Waltz là một trong những nhân vật có lập trường cứng rắn với Trung Quốc. (Nguồn: Getty Images)

“Ông ấy đã kiểm soát được các ưu tiên chính sách về Trung Quốc của các thành viên có quan điểm cứng rắn trong nhóm của mình. Sự tôn trọng lẫn nhau và chung sống hòa bình là điều thiết yếu cho mối quan hệ và ông ấy hy vọng sẽ duy trì được sự ổn định”, ông Diao Daming nhấn mạnh.

Ông Sun Chenghao, nghiên cứu viên tại Trung tâm An ninh và chiến lược quốc tế thuộc Đại học Thanh Hoa, mô tả lập trường của Tổng thống Trump về Trung Quốc là linh hoạt và có khả năng tác động trực tiếp đến chính sách của Washington đối với Bắc Kinh.

Theo ông Sun Chenghao, nhà lãnh đạo Mỹ nhận thức được rằng những lời chỉ trích không phù hợp từ ông sẽ có tác động tiêu cực hơn nhiều đến mối quan hệ song phương so với những lời lẽ tương tự đến từ các quan chức cấp cao của mình, bao gồm cả Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent.

“Là một doanh nhân và chính trị gia đầy toan tính, ông Trump không cần phải hành động bốc đồng với Trung Quốc. Ông ấy cũng nhận thức rõ rằng Bắc Kinh không phải là mục tiêu của áp lực hay hành động đe dọa tùy tiện mà là một cường quốc có khả năng phản đòn”, ông này nói thêm.

Ông Ali Wyne cũng tin rằng, ông Trump "hiện đang thực thi quyền lực hoạch định chính sách và kiểm soát chính trị lớn hơn nhiều" so với nhiệm kỳ đầu tiên.

"Điều quan trọng không kém, nếu không muốn nói là quan trọng hơn, là ông Trump có thể đã cảm thấy áp lực cần phải đạt được một thỏa thuận thương mại với Chủ tịch Tập Cận Bình, nếu không Trung Quốc sẽ sử dụng nhiều đòn bẩy hơn đối với nền kinh tế Mỹ".

Chuyên gia này phân tích, "vì cả Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình đều có ảnh hưởng lớn hơn nhiều trong bộ máy hoạch định chính sách của mình so với 8 năm trước, nên dấu ấn ngoại giao ở cấp lãnh đạo có thể sẽ đóng vai trò quyết định trong việc định hình quan hệ song phương" .

(theo SCMP)

Hồng Châu

Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/can-trong-va-thuc-dung-buoc-di-cua-tong-thong-trump-co-giup-cang-thang-thuong-mai-my-trung-quoc-ha-nhiet-331776.html