Canada đáp trả Mỹ với 'thuế quan có mục tiêu'

một ngày trướcBài gốc

Xe của Stellantis được dỡ xuống tại một bãi đậu xe ở Windsor, Ont., vào ngày 3/4/2025. Ảnh: Globeandmail.

Thuế quan ô tô toàn cầu của Tổng thống Mỹ, bao gồm hơn 460 tỷ USD giá trị hàng nhập khẩu và phụ tùng ô tô hàng năm, đã có tác động ngay lập tức ở Canada và Mỹ. Nhà sản xuất ô tô Stellantis NV đã tạm dừng sản xuất tại các nhà máy lắp ráp ở Windsor, Ont. và Mexico, sa thải 3.200 người ở Canada và 2.600 người ở Mexico, ngoài ra còn sa thải 900 người tại sáu nhà máy ở Mỹ.

Nhưng thuế quan trả đũa cũng mang lại một số rủi ro cho Canada. Chúng có thể đẩy chi phí cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng trong nước lên cao đồng thời có khả năng kích động Mỹ leo thang hơn nữa cuộc chiến thương mại.

Ông Carney phát biểu tại một cuộc họp báo cuối tuần qua rằng Ottawa không có lựa chọn nào khác ngoài việc áp thuế 25% đối với các thành phần không phải của Canada trong những chiếc ô tô do Mỹ sản xuất tuân thủ theo hiệp định thương mại Mỹ-Mexico-Canada (USMCA). Động thái này phản ánh việc đáp trả mức thuế ô tô của ông Trump đối với Canada và Mexico.

Thuế quan cũng sẽ ảnh hưởng đến những chiếc ô tô của Mỹ không tuân thủ USMCA, còn được gọi là CUSMA, nhưng không phải phụ tùng ô tô hoặc ô tô do Mexico sản xuất.

"Chúng tôi miễn cưỡng thực hiện các biện pháp này và chúng tôi thực hiện theo cách mà chúng tôi dự định sẽ gây ra tác động tối đa ở Mỹ và tác động tối thiểu ở Canada", ông nói.

"Chính phủ sẽ phản ứng bằng cách áp dụng cách tiếp cận của Mỹ với mức thuế 25% đối với tất cả các loại xe nhập khẩu từ Mỹ không tuân thủ CUSMA, Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ của chúng tôi", ông cho biết thêm. "Tuy nhiên, thuế quan của chúng tôi, không giống như thuế quan của Mỹ, sẽ không ảnh hưởng đến phụ tùng ô tô vì chúng tôi biết những lợi ích của hệ thống sản xuất tích hợp của mình".

Chính phủ Canada nói sẽ xây dựng một khuôn khổ để các nhà sản xuất ô tô ở Canada được liên bang cứu trợ khỏi thuế quan của Mỹ miễn là họ duy trì sản xuất và đầu tư tại quốc gia này.

Ông Carney tiết lộ số tiền thu được từ thuế quan trả đũa của Canada sẽ được trả lại cho những công nhân và công ty bị ảnh hưởng. Số tiền này sẽ nằm ngoài khoản tiền 2 tỷ USD mà ông đã hứa vào tuần trước để giúp xây dựng lại ngành công nghiệp ô tô trong nước.

"Điều quan trọng là mỗi USD thu được từ các loại thuế quan trả đũa đó, có thể lên tới khoảng 8 tỷ USD trước khi được miễn, sẽ được chuyển trực tiếp đến công nhân ô tô của chúng tôi và các công ty bị ảnh hưởng bởi các loại thuế quan đó", ông Carney nhấn mạnh.

Ông Trump đã áp đặt thuế quan toàn cầu đối với các đối tác thương mại của đất nước mình nhưng lại miễn thuế cho Canada và Mexico đối với các mặt hàng nhập khẩu tuân thủ USMCA. Tuy nhiên, Canada vẫn phải đối mặt với mức thuế 25% đối với thép, nhôm và ô tô.

Ô tô sản xuất tại Canada sẽ bị đánh thuế 12,5%, thay vì toàn bộ 25%, miễn là chúng chứa 50% thành phần của Mỹ theo yêu cầu của thỏa thuận thương mại USMCA hiện hành. Các công ty không tuân thủ USMCA cũng sẽ phải đối mặt với mức thuế 25%, với 10% đối với kali và năng lượng, nhưng những mức thuế này có thể được dỡ bỏ nếu ông Trump quyết định Canada đã làm đủ để ngăn chặn dòng fentanyl bất hợp pháp vào Mỹ.

Hiện nhà máy Windsor Stellantis, nơi sản xuất xe tải nhỏ và Dodge Chargers, sẽ đóng cửa trong hai tuần vào ngày 7 tháng 4. Nhà máy ở Toluca, Mexico, nơi sản xuất xe Jeep Compass, sẽ đóng cửa trong ít nhất là tháng 4.

Việc sa thải tạm thời tại Mỹ diễn ra tại các nhà máy ở Michigan và Indiana cung cấp cho hai nhà máy lắp ráp. Việc đóng cửa Stellantis cũng sẽ ảnh hưởng đến các công ty ở Ontario cung cấp cho các nhà máy lắp ráp, Flavio Volpe, người đứng đầu Hiệp hội các nhà sản xuất phụ tùng ô tô, đại diện cho 230 nhà cung cấp của Canada, thông tin. Ông Volpe dự đoán việc sa thải sẽ sớm xảy ra tại các nhà cung cấp đó.

Ông Volpe cũng cho biết Tesla của Elon Musk sẽ nằm trong số những phương tiện phải đối mặt với thuế quan của Canada, ngay cả khi hàm lượng ô tô Mỹ và Trung Quốc cao.

Ông Trump thì cho rằng các mức thuế sẽ thúc đẩy các nhà sản xuất xây dựng tại Mỹ, tạo ra việc làm. Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định mức thuế này gây lạm phát và sẽ làm giảm doanh số bán và sản xuất ô tô. Khoảng 44% ô tô được bán tại Hoa Kỳ là ô tô nhập khẩu.

Các công đoàn ô tô Canada, không giống như Nghiệp đoàn ô tô tại Mỹ, đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ mức thuế này.

"Unifor đã cảnh báo rằng mức thuế của Mỹ sẽ gây tổn hại cho công nhân ô tô gần như ngay lập tức và trong trường hợp này, việc sa thải đã được công bố trước khi mức thuế ô tô có hiệu lực", Lana Payne, chủ tịch quốc gia của Unifor cho biết. Unifor hiện là công đoàn khu vực tư nhân lớn nhất Canada.

Tại cuộc họp báo, ông Carney cũng đã cảnh báo rằng Canada có thể phải chịu thêm nhiều mức thuế của Mỹ đối với gỗ xẻ, dược phẩm và chất bán dẫn.

“Đây sẽ là một sai lầm và chúng tôi sẽ đưa ra phản ứng có cân nhắc và mạnh mẽ đối với bất kỳ mức thuế quan mới nào”, ông Carney nhấn mạnh, đồng thời nói thêm rằng ông muốn mở các cuộc đàm phán USMCA với chính quyền của ông Trump sau cuộc bầu cử ngày 28 tháng 4.

Ông Carney dự đoán con đường phía trước sẽ gập ghềnh vì ông Trump sẽ không rút lui cho đến khi người Mỹ cảm thấy vấn đề về kinh tế.

Hoàng Lâm

Nguồn VnEconomy : https://vneconomy.vn/canada-dap-tra-my-voi-thue-quan-co-muc-tieu.htm