Trong một động thái khiến giới quốc phòng quốc tế chú ý, chính phủ Canada vừa được Cơ quan Hợp tác An ninh Quốc phòng Mỹ (DSCA) thông báo về gói mua sắm 26 hệ thống pháo phản lực cơ động cao HIMARS cùng nhiều loại đạn tiên tiến và thiết bị đi kèm.
Tổng trị giá hợp đồng ước tính lên tới 1,75 tỷ USD, mở ra một chương mới trong năng lực tấn công chiến lược của Canada và góp phần thay đổi cán cân sức mạnh trong NATO.
Theo thông tin công bố, gói bán bao gồm nhiều loại đạn dược hiện đại. Trong đó có 132 pod đạn M31A2 GMLRS loại đầu nổ đơn, 132 pod đạn M30A2 GMLRS loại đầu nổ thay thế, cùng 32 pod đạn ER-GMLRS M403 và 32 pod M404 tầm xa có khả năng tấn công mục tiêu ở khoảng cách lên đến 150 km.
Đáng chú ý, hợp đồng còn có 64 pod đạn ATACMS M57, một trong những vũ khí chiến thuật mạnh nhất của Mỹ hiện nay với tầm bắn khoảng 300 km.
Ngoài ra, Canada cũng sẽ nhận được hệ thống thông tin liên lạc bảo mật, các loại radio quân sự tiên tiến như AN/PRC-160 và AN/PRC-167, cùng với thiết bị mã hóa, huấn luyện vận hành và hỗ trợ hậu cần đầy đủ.
HIMARS vốn được đánh giá là một trong những hệ thống pháo phản lực hiện đại nhất thế giới. Điểm mạnh của nó nằm ở sự cơ động cao, khả năng “bắn – rút” nhanh gọn và độ chính xác gần như tuyệt đối khi phối hợp cùng các mạng lưới chỉ huy số hóa.
HIMARS có thể triển khai nhanh trong nhiều loại địa hình, từ sa mạc, đồng bằng đến vùng băng giá, và hoàn toàn tương thích với hệ thống tác chiến của NATO.
Đối với Canada, một quốc gia rộng lớn với địa hình đa dạng và vùng lãnh thổ trải dài đến Bắc Cực, tính cơ động và độ chính xác này mang ý nghĩa chiến lược.
Thỏa thuận này không chỉ đơn thuần là một thương vụ vũ khí. Nó phản ánh bước ngoặt trong tư duy quân sự của Ottawa. Truyền thống trước đây, Canada thường tập trung nhiều vào phòng thủ, gìn giữ hòa bình và hỗ trợ đồng minh.
Tuy nhiên, với việc sở hữu HIMARS, Canada chính thức bước vào nhóm các quốc gia có năng lực tấn công tầm xa đáng kể. Đây là một sự thay đổi quan trọng, cho phép Canada đóng vai trò tích cực hơn trong các chiến dịch liên minh, thay vì chỉ giới hạn ở nhiệm vụ phòng thủ biên giới.
Từ góc nhìn chính trị – quân sự, hợp đồng này gửi đi nhiều thông điệp. Trước hết, nó cho thấy Canada đang chủ động củng cố vai trò của mình trong NATO, đặc biệt là trong bối cảnh châu Âu và Bắc Cực trở thành những khu vực cạnh tranh chiến lược gay gắt.
Việc Canada sở hữu HIMARS sẽ bổ sung một nguồn hỏa lực chính xác quan trọng, giảm gánh nặng cho các quốc gia khác trong liên minh, đồng thời mở rộng “chiều sâu chiến lược” từ Bắc Mỹ sang châu Âu.
Thứ hai, thỏa thuận này cũng thể hiện sự gắn kết ngày càng chặt chẽ giữa Ottawa và Washington. HIMARS không chỉ là một loại vũ khí, nó còn là một phần của mạng lưới tác chiến liên hợp, đòi hỏi chia sẻ thông tin, huấn luyện và phối hợp ở cấp cao.
Khi Canada chấp nhận đưa HIMARS vào biên chế, điều đó đồng nghĩa quốc gia này phải hòa mình sâu hơn vào hệ thống an ninh của Mỹ, từ khâu hậu cần, vận hành cho tới chiến lược triển khai.
Tuy nhiên, việc Canada tăng cường năng lực tấn công tầm xa cũng đặt ra không ít thách thức. Một mặt, nó nâng vị thế và khả năng răn đe của Ottawa.
Nhưng mặt khác, điều này có thể khiến Canada bị lôi kéo vào nhiều cuộc xung đột mà trước đây nước này có thể giữ vai trò quan sát.
Khả năng bắn xa tới 300 km với ATACMS chẳng khác nào trao cho Canada “chiếc chìa khóa” để can dự sâu hơn vào các điểm nóng, điều có thể dẫn tới áp lực chính trị trong nước và quốc tế về cách sử dụng.
Ngoài ra, việc vận hành HIMARS cũng đòi hỏi Canada phải xây dựng hạ tầng hậu cần và khung pháp lý chặt chẽ mà Ottawa phải đối diện.
Tóm lại, thương vụ HIMARS trị giá 1,75 tỷ USD không chỉ là một giao dịch vũ khí giữa Canada và Mỹ, mà còn là dấu hiệu cho thấy Canada đang bước sang một giai đoạn mới trong chính sách quốc phòng.
Từ một quốc gia thiên về phòng thủ và gìn giữ hòa bình, Canada giờ đây trở thành lực lượng sở hữu năng lực tấn công chính xác tầm xa, góp phần định hình lại cán cân sức mạnh trong NATO và mở rộng ảnh hưởng chiến lược trên bàn cờ quốc tế.
Việt Hùng
Theo Armyrecognition, TWZ, Military Today