Quan hệ Mỹ - Trung có ảnh hưởng lớn tới tình hình thương mại của Nvidia
Kết quả quý 3, với doanh thu ước tính vào khoảng 55–57 tỉ USD và lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu (EPS) xấp xỉ 1,25–1,30 USD, không chỉ củng cố vị thế dẫn đầu của Nvidia trong mảng GPU cho trung tâm dữ liệu mà còn khiến cổ phiếu công ty bùng nổ, đẩy vốn hóa tiến sâu hơn tới ngưỡng lịch sử khoảng 5 nghìn tỉ USD.
Những con số này phản ánh một thực tế rõ ràng: nhu cầu về chip phục vụ huấn luyện và suy luận mô hình AI — đặc biệt là các dòng H100, H200 và các thế hệ kế tiếp — đang ở mức chưa từng thấy, và Nvidia đang là nhà cung cấp quan trọng nhất trong chuỗi giá trị đó.
Thương chiến Mỹ - Trung làm khó Nvidia
Tuy nhiên, bức tranh kinh doanh của Nvidia trong cùng giai đoạn không phải chỉ có thuận lợi kỹ thuật và thị trường. Chiến tranh thương mại Mỹ–Trung tiếp tục để lại dấu ấn lên hoạt động của công ty. Chính sách hạn chế xuất khẩu các dòng chip cao cấp sang Trung Quốc đã bó hẹp không gian bán hàng ở một trong những thị trường lớn nhất thế giới.
Để duy trì khả năng tiếp cận thị trường này, Nvidia buộc phải chấp nhận những điều kiện không thuận lợi, công ty phải chịu các chi phí và điều khoản chia sẻ doanh thu để được cấp phép xuất khẩu một số sản phẩm nhất định.
Cùng lúc, dòng chip mạnh nhất của hãng, được biết tới dưới tên thương mại Blackwell, vẫn chưa được chính quyền Mỹ cho phép bán sang Trung Quốc. Lệnh này tạo ra một hạn chế rõ rệt cho danh mục sản phẩm có giá trị cao của Nvidia.
Trước những rào cản đó, công ty đã chủ động tái cấu trúc chuỗi cung ứng và chiến lược thị trường. Việc đẩy mạnh sản xuất trong nước và tăng cường hợp tác với các nhà sản xuất tại Mỹ giúp giảm rủi ro địa chính trị nhưng đồng thời đẩy chi phí sản xuất lên, làm tăng áp lực chi phí vốn và vận hành.
Mặt khác, Nvidia vẫn duy trì được doanh số lớn từ các khách hàng hyperscaler và các tổ chức đầu tư mạnh vào hạ tầng AI, nên doanh thu và lợi nhuận vẫn tăng mạnh, cho thấy phần nào tính bền vững trong mô hình kinh doanh dù phải chấp nhận “giá phải trả” cho việc tiếp cận thị trường Trung Quốc.
Một diễn biến chính trị trong tháng 11 có thể làm thay đổi phần nào bối cảnh này. Động thái xoa dịu giữa Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tạo ra một thỏa thuận tạm thời mang tính “ngừng leo thang” kéo dài một năm, kèm theo cam kết nới lỏng một số biện pháp về xuất khẩu nguyên liệu chiến lược như đất hiếm.
Về mặt thực tiễn, việc thả lỏng nguồn nguyên liệu có thể giảm rủi ro gián đoạn chuỗi cung ứng và hỗ trợ sản xuất bán dẫn toàn cầu, đồng nghĩa với chi phí sản xuất có thể ổn định hơn cho các nhà sản xuất chip như Nvidia.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là một số rào cản chủ chốt về công nghệ cao vẫn được duy trì; các lệnh cấm xuất khẩu những con chip tiên tiến nhất chưa được bãi bỏ hoàn toàn, nên lợi ích thực tế trong ngắn hạn có giới hạn.
Tương lai ra sao?
Trong quý 4/2025, các yếu tố vừa nêu sẽ cùng nhau định hình triển vọng của Nvidia. Công ty đã công bố dự báo mạnh cho quý tiếp theo, với con số doanh thu hướng tới (theo công bố lãnh đạo) ở mức cao hơn so với dự báo trung bình của giới phân tích; điều này cho thấy ban quản trị kỳ vọng nhu cầu sẽ tiếp tục mạnh trong ngắn hạn.
Nếu tình hình chính trị Mỹ - Trung duy trì trạng thái tương đối ổn, với các thỏa thuận tạm thời cho phép ổn định nguồn nguyên liệu và ít rủi ro hơn về thuế quan hay cấm vận mới, Nvidia có thể tận dụng lợi thế về công nghệ và backlog đơn hàng để tiếp tục ghi nhận doanh thu cao, củng cố biên lợi nhuận.
Ngược lại, nếu lệnh cấm với những dòng chip cao cấp tiếp tục duy trì hoặc chính sách xuất khẩu bị siết chặt hơn, tăng trưởng của mảng có giá trị cao sẽ gặp hạn chế, buộc Nvidia phải điều chỉnh chiến lược bán hàng và có thể chấp nhận biên lợi nhuận thấp hơn ở phân khúc Trung Quốc khi phải tuân thủ các điều khoản chia sẻ doanh thu.
Nhìn xa hơn sang năm 2026, viễn cảnh trở nên phức tạp hơn vì nhiều biến số địa chính trị và kỹ thuật sẽ quyết định hướng đi. Trong trường hợp thuận lợi, khi thỏa thuận thương mại được mở rộng hoặc chuyển sang cơ chế hợp tác bền vững hơn, đồng thời khi nhu cầu AI tiếp tục bền vững và các đối thủ chưa thể bắt kịp về mặt kỹ thuật, Nvidia sẽ duy trì vị thế dẫn dắt, hiện thực hóa phần lớn backlog và tiếp tục ghi nhận tăng trưởng doanh thu mạnh.
Kịch bản đó đồng nghĩa với việc công ty có thêm dư địa đầu tư vào R&D, mở rộng hệ sinh thái phần mềm, và giảm dần rủi ro phụ thuộc vào một thị trường cụ thể thông qua đa dạng hóa địa lý sản xuất.
Tuy nhiên, không thể bỏ qua rủi ro phía bên kia: nếu Trung Quốc đẩy mạnh chương trình tự chủ chip một cách quyết liệt, đẩy nhanh tiến độ thay thế công nghệ nước ngoài bằng giải pháp nội địa, Nvidia có thể mất dần thị phần trong một thị trường quá lớn và có ảnh hưởng. Thêm vào đó, chi phí gia tăng do dịch chuyển chuỗi cung ứng và các điều khoản chia sẻ doanh thu khiến biên lợi nhuận chịu áp lực. Những yếu tố này sẽ buộc Nvidia phải cân bằng chặt chẽ giữa tốc độ tăng trưởng doanh thu và duy trì biên lợi nhuận.
Tóm lại, 9 tháng đầu năm 2025 cho thấy Nvidia vừa hưởng lợi mạnh mẽ từ nhu cầu AI toàn cầu vừa phải trả giá bằng một loạt chi phí chính trị và vận hành do thương chiến Mỹ–Trung. Triển vọng quý 4 và năm tới phụ thuộc lớn vào diễn biến cơn khát nhu cầu AI, khả năng duy trì nguồn cung nguyên liệu chiến lược và, quan trọng nhất, diễn biến chính trị giữa Washington và Bắc Kinh.
Nvidia có lợi thế công nghệ và hệ sinh thái đủ mạnh để tiếp tục dẫn dắt, nhưng không có con đường tăng trưởng nào là không gắn với rủi ro; quản trị rủi ro địa chính trị và tối ưu hóa chuỗi cung ứng sẽ quyết định liệu công ty thực sự có thể biến lợi thế hiện tại thành tăng trưởng bền vững trong những năm tới.
Bùi Tú