Căng thẳng ngoại giao UAE - Sudan ảnh hưởng nghiêm trọng tới thị trường dầu

5 giờ trướcBài gốc

Căng thẳng ngoại giao UAE-Sudan ảnh hưởng nghiêm trọng tới thị trường dầu. (Ảnh: AFP)

Lệnh cấm này làm gián đoạn chuỗi cung ứng dầu và ảnh hưởng đến các tập đoàn thương mại hàng hóa lớn, trong đó có Vitol. Việc phong tỏa bắt đầu từ ngày 7/8, sau khi Sudan cắt đứt quan hệ ngoại giao với UAE hồi tháng 5.

Xung đột giữa Chính phủ Sudan và Lực lượng Hỗ trợ Nhanh (RSF) càng khiến tình hình bất ổn gia tăng và đẩy nền kinh tế nước này vào khủng hoảng.

Theo Financial Times, UAE đã ngừng toàn bộ hoạt động vận chuyển hàng hóa đến và đi từ Cảng Sudan từ đầu tháng 8, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến dòng chảy dầu thô của Nam Sudan - nguồn dầu vốn được xử lý tại tiểu vương Fujairah, một trong những trung tâm nhiên liệu hàng hải lớn nhất thế giới.

Fujairah, nằm ở bờ đông UAE, từ lâu đã là trung tâm nhiên liệu hàng hải hàng đầu, giữ vai trò chiến lược trong mạng lưới hậu cần năng lượng toàn cầu.

Dữ liệu từ Khu công nghiệp dầu Fujairah cho thấy sản lượng nhiên liệu hàng hải bán ra tại cảng này đạt 7,6 triệu mét khối (tương đương 7,5 triệu tấn) trong năm 2024, tăng 1,9% so với năm trước. Con số này đảo ngược xu hướng giảm gần đây, cho thấy vai trò ngày càng quan trọng của Fujairah trong hoạt động tiếp nhiên liệu và trung chuyển dầu toàn cầu.

Các cơ sở tại Fujairah giữ vai trò then chốt trong việc cung cấp và pha trộn nhiên liệu cho các tuyến vận tải biển quốc tế, bao gồm cả tuyến nối các cảng Biển Đỏ của châu Phi với các khu công nghiệp ở châu Á.

Quyết định của UAE ngừng vận chuyển hàng hóa đến và đi từ Cảng Sudan không chỉ khiến hoạt động xuất khẩu dầu của Sudan tê liệt, mà còn làm gián đoạn mạng lưới thương mại phức tạp đi qua Fujairah - cho thấy căng thẳng địa chính trị có thể nhanh chóng lan rộng và ảnh hưởng đến toàn bộ chuỗi cung ứng năng lượng toàn cầu.

Lệnh phong tỏa, do Bộ Năng lượng và Cơ sở hạ tầng UAE ban hành ngày 7/8, được xem là phản ứng trực tiếp trước việc Sudan cắt đứt quan hệ ngoại giao với Abu Dhabi hồi tháng 5.

Chính phủ Sudan, do Tướng Abdel Fattah al-Burhan lãnh đạo, cáo buộc UAE cung cấp vũ khí cho Lực lượng Hỗ trợ Nhanh (RSF) - nhóm bán quân sự do Mohamed Hamdan Dagalo, còn gọi là Hemedti, chỉ huy. Xung đột kéo dài suốt hai năm giữa RSF và quân đội Sudan đã khiến khoảng 150.000 người thiệt mạng.

UAE bác bỏ cáo buộc này, khẳng định nước này không ủng hộ bất kỳ phe phái nào trong cuộc nội chiến đẫm máu tại Sudan.

Hệ lụy kinh tế từ nội chiến Sudan

Lệnh phong tỏa của UAE gây thiệt hại nặng cho Nam Sudan - quốc gia không giáp biển, phụ thuộc hoàn toàn vào Cảng Sudan để xuất khẩu khoảng 149.000 thùng dầu thô mỗi ngày, nguồn thu ngân sách chủ yếu của nước này. Phần lớn lượng dầu đó trước đây được chuyển đến nhà máy lọc dầu của Vitol ở Fujairah (UAE), nơi nó được chế biến thành nhiên liệu hàng hải ít lưu huỳnh phục vụ các đội tàu quốc tế.

Kể từ khi lệnh phong tỏa có hiệu lực, không có chuyến hàng dầu nào của Nam Sudan cập cảng UAE kể từ ngày 30/7. Điều này buộc nhà máy của Vitol - vốn xử lý khoảng 100.000 thùng dầu mỗi ngày - phải tìm nguồn cung thay thế với chi phí cao hơn.

Theo dữ liệu của công ty phân tích Kpler, được Financial Times dẫn lại, một phần lượng dầu bị gián đoạn đã được chuyển hướng sang Malaysia, nơi Vitol vận hành một nhà máy lọc dầu khác.

Sự chuyển hướng này cho thấy thay đổi lớn trong mạng lưới logistics dầu mỏ khu vực, phản ánh ảnh hưởng kinh tế sâu rộng từ xung đột kéo dài và tình trạng cô lập ngoại giao của Sudan.

Lập trường của UAE và bối cảnh địa chính trị rộng hơn

Quyết định của UAE chặn các chuyến dầu của Sudan diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Abu Dhabi và chính quyền quân sự Sudan ngày càng leo thang.

UAE cho biết hành động này xuất phát từ “lo ngại an ninh quốc gia” và “vấn đề hậu cần”. Tuy nhiên, động thái đó cũng phản ánh căng thẳng ngày càng tăng giữa UAE và các quốc gia ở khu vực Sahel và Biển Đỏ - những nước cáo buộc tiểu vương quốc vùng Vịnh can thiệp sâu vào chính trị khu vực.

Đối với Sudan, việc mất quyền tiếp cận thị trường UAE càng khiến khủng hoảng kinh tế thêm trầm trọng: Lạm phát leo thang, xuất khẩu sụp đổ và hạ tầng bị tàn phá bởi xung đột.

Với UAE, lệnh phong tỏa thể hiện nỗ lực khẳng định sức mạnh kinh tế và ảnh hưởng chiến lược - dù điều đó có thể khiến nước này phải đánh đổi các mối quan hệ quan trọng với châu Phi.

Nh.Thạch

AFP

Nguồn PetroTimes : https://nangluongquocte.petrotimes.vn/cang-thang-ngoai-giao-uae-sudan-anh-huong-nghiem-trong-toi-thi-truong-dau-733400.html