Cảnh báo bệnh sốt rét ác tính xuất hiện trở lại

một ngày trướcBài gốc

Dương tính với ký sinh trùng sốt rét mật độ cao

Ngày 6/1, Bệnh viện (BV) Bệnh nhiệt đới T.Ư thông tin về trường hợp nữ bệnh nhân P.T.T.T., 39 tuổi ở Vĩnh Phúc nhập viện trong tình trạng sốt cao rét run, tụt huyết áp, rối loạn ý thức, suy đa tạng và tan máu, rối loạn đông máu nặng.

Khi nhập viện, các bác sĩ nghi ngờ bệnh nhân mắc sốt xuất huyết Dengue. Tuy nhiên, sau 4 ngày điều trị, bệnh trở nặng hơn nên chị T. được chuyển tuyến đến BV Bệnh Nhiệt đới T.Ư.

Bác sĩ BV Bệnh Nhiệt đới T.Ư khám cho bệnh nhân mắc bệnh sốt rét ác tính.

Khai thác thông tin dịch tễ cho thấy, chị T. đã đi nhiều nước. Đặc biệt, thời gian qua, chị T. có chuyến công tác 2 tháng tại Sierra Leone (một nước Tây Phi). Lúc về nước, chị quá cảnh ở Ethiopia 2 giờ và tại Thái Lan 7 giờ. Với các biểu hiện và tiền sử bệnh, các bác sĩ nghi ngờ chị T. mắc sốt rét, nơi bệnh sốt rét đang hoành hành mạnh.

Bác sĩ Phan Văn Mạnh - Khoa Cấp cứu, BV Bệnh Nhiệt đới T.Ư cho biết, chị T. có kết quả khẳng định dương tính với ký sinh trùng sốt rét Plasmodium falciparum (chủng sốt rét phổ biến nhất gây bệnh sốt rét ác tính ở châu Phi hiện nay) với mật độ ký sinh trùng trong máu rất cao là 182.667 kst/mm3.

Bệnh nhân nhiễm sốt rét ác tính với thể bệnh nguy kịch là sốt rét thể não và có biến chứng sốc. Mặc dù được chẩn đoán bệnh ngay từ sớm, kết hợp các biện pháp hồi sức tích cực và dùng thuốc chống ký sinh trùng sốt rét sớm, tuy nhiên tiên lượng tử vong vẫn rất cao.

Sau một tuần điều trị tích cực, đến ngày thứ 16, ký sinh trùng sốt rét ở trong máu của chị T. đã không còn. Bệnh nhân hết tan máu và thoát sốc, tuy nhiên, bệnh nhân vẫn phải thở máy và điều trị các biến chứng suy tạng khác.

Tương tự, bệnh nhân B.V.Đ., 37 tuổi, dân tộc Mông, đến từ tỉnh Hòa Bình cũng đã được BV Bệnh Nhiệt đới T.Ư chẩn đoán sốt rét ác tính – thiếu máu nặng. Đây là căn bệnh mà anh Đ. đã mắc phải từ hơn 20 năm trước.

Trước khi nhập viện, anh Đ. đã bị sốt cao kéo dài từ 39 đến 40 độ trong 5 ngày liên tiếp. Bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng như sốt rét run thành cơn, đau đầu, mệt mỏi, ăn uống kém, bụng trướng, gan to, vàng da và vàng mắt ngày càng rõ rệt, cùng với tình trạng nước tiểu ít và sẫm màu.

Tại cơ sở y tế ban đầu, các bác sĩ soi tìm ký sinh trùng kết quả ra sốt rét P.vivax (+). Sau đó, anh được chuyển lên BV Bệnh Nhiệt đới T.Ư trong tình trạng suy hô hấp, suy gan, và tan máu nặng nề. Mặc dù trước đó không có tiền sử bệnh lý về gan, nhưng bệnh sốt rét ác tính đã gây suy giảm chức năng gan nghiêm trọng.

Qua khai thác, anh Đ. làm nghề khoan giếng, công việc đòi hỏi anh thường xuyên di chuyển và làm việc tại nhiều địa phương. Trong quá trình này, anh đã có những cơn sốt không rõ nguyên nhân. Vào các năm 2002 tại Tây Nguyên và 2003 tại Hòa Bình, anh Đ. đã từng mắc sốt rét do P.vivax.

Sự nguy hiểm của ký sinh trùng sốt rét

Bác sĩ Trương Tư Thế Bảo - Khoa Cấp Cứu, BV Bệnh Nhiệt đới T.Ư cho biết, bệnh nhân được chẩn đoán mắc sốt rét ác tính, thiếu máu nặng và suy gan cấp tính. Do tình trạng tan máu nghiêm trọng đã dẫn đến bệnh nhân khó thở và suy hô hấp. Sau thời gian điều trị, bệnh nhân đã ổn định, có thể thở mà không cần hỗ trợ oxy.

“Trường hợp của bệnh nhân Đ. là lời cảnh báo quan trọng về nguy cơ tái phát của bệnh sốt rét vivax sau nhiều năm. Ký sinh trùng sốt rét P.vivax vẫn còn tồn tại trong cơ thể anh suốt hai thập kỷ, và nay đã tái phát khi gặp điều kiện thích hợp.

Khi phát hiện các triệu chứng của sốt rét ác tính, người bệnh cần đến cơ sở y tế gần nhất để điều trị kịp thời.

Đây là trường hợp điển hình cho thấy sự nguy hiểm của ký sinh trùng sốt rét P.vivax, có khả năng "ngủ" trong gan và tái phát khi gặp điều kiện thuận lợi. Vì vậy, những người từng mắc sốt rét, đặc biệt là khi sống hoặc làm việc trong các khu vực có nguy cơ cao, cần chú ý đến sức khỏe của mình và không nên chủ quan vì bệnh có thể tái phát…” - bác sĩ Bảo lưu ý.

Theo bác sĩ Phan Văn Mạnh, bệnh sốt rét là bệnh truyền nhiễm do ký sinh trùng Plasmodium spp ở người gây nên, thường gặp ở các quốc gia nhiệt đới. Plasmodium spp lây truyền qua trung gian muỗi Anopheles.

Bệnh biểu hiện điển hình bằng cơn sốt với 3 giai đoạn: rét run, sốt nóng, vã mồ hôi. Tuy nhiên, nếu không khai thác kỹ bệnh sử và biểu hiện bệnh, chẩn đoán có thể bị bỏ qua. Trong những thể lâm sàng nặng với biến chứng não, sốc, suy tạng... các triệu chứng bệnh thường chồng chéo và gây khó khăn trong chẩn đoán, trong khi tỷ lệ tử vong rất cao nếu không được điều trị kịp thời...

Các chuyên gia y tế khuyến cáo, với những người có biểu hiện sốt cấp tính kèm theo các yếu tố dịch tễ đi từ nước ngoài về, đặc biệt là các nước hiện đang lưu hành các bệnh sốt rét như các nước châu Phi, cần ngay lập tức đến BV để kiểm tra và chẩn đoán kịp thời.

Thanh Bình

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/canh-bao-benh-sot-ret-ac-tinh-xuat-hien-tro-lai.html