Cảnh báo nguy cơ mất điện năm 2026

3 giờ trướcBài gốc

Nguy cơ thiếu điện hiện hữu

Tại tọa đàm “Tìm lối mở cho điện sạch - Gỡ nút thắt chính sách, khơi thông năng lượng” do báo Xây dựng tổ chức chiều 8/10, ông Nguyễn Anh Tuấn - Phó Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam - cảnh báo nguy cơ thiếu điện trong giai đoạn 2025-2030 là rất cao

Theo ông Tuấn, chỉ trong 8 tháng đầu năm và một phần tháng 9, sản lượng điện toàn quốc đã đạt khoảng 288 tỷ kWh, dự kiến cả năm 307 tỷ kWh điện thương phẩm, phản ánh nhu cầu tăng trưởng mạnh mẽ của nền kinh tế.

“Chúng ta đang đặt kỳ vọng lớn vào điện cho công nghiệp, giao thông xanh, dữ liệu, trí tuệ nhân tạo... Theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, điện thương phẩm năm 2030 sẽ đạt 500-557 tỷ kWh. Với quy mô như vậy, nhu cầu vốn đầu tư là cực lớn trong khi ngân sách nhà nước có hạn. Vì vậy, muốn thực hiện được mục tiêu này, chúng ta buộc phải huy động mạnh mẽ nguồn lực xã hội hóa, mà điều đó chỉ khả thi khi có cơ chế thực sự thông thoáng, ổn định và nhất quán”, ông Tuấn nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Anh Tuấn - Phó Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam cảnh báo nguy cơ thiếu điện trong giai đoạn 2025-2030 là rất cao.

Ông Hà Đăng Sơn - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu năng lượng và tăng trưởng xanh - nhận định Việt Nam sẽ phải tăng gấp đôi công suất nguồn điện trong 5 năm tới để đáp ứng nhu cầu phát triển. Hiện tổng công suất nguồn mới đạt khoảng 90.000 MW, nhưng 10 năm qua gần như không có dự án điện lớn nào được khởi công, tạo ra “độ trễ” nguy hiểm cho hệ thống.

Theo ông Sơn, cả đầu tư công lẫn tư nhân đều đang vướng mắc, đặc biệt là do chính sách chưa hoàn thiện và thiếu phối hợp giữa các bộ, ngành. “Hiện có hơn 170 dự án điện tái tạo đang bị ách tắc. Nghị quyết 70 về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 của Bộ Chính trị đã đề cập định hướng tháo gỡ, song để có chuyển biến rõ ràng, cần thêm những nghị quyết cụ thể từ Quốc hội hoặc Chính phủ”, ông nói.

Vị chuyên gia cũng cảnh báo, dù tổ máy số 2 Thủy điện Hòa Bình mở rộng sắp hoàn thành, bổ sung thêm 400 MW, nhưng con số này vẫn quá nhỏ so với nhu cầu thực tế. "Năm 2026, phụ tải đỉnh có thể tăng đột biến, dẫn đến nguy cơ mất điện cục bộ nếu các điểm nghẽn về đầu tư không được xử lý kịp thời", ông Sơn nói.

Doanh nghiệp nuối tiếc vì cơ chế liên tục thay đổi

Ở góc độ doanh nghiệp đầu tư ngành năng lượng, ông Đặng Quốc Bảo - Phó Tổng giám đốc Trungnam Group - chia sẻ rằng giai đoạn 2020-2021 từng chứng kiến dòng vốn 15-20 tỷ USD đổ vào năng lượng tái tạo, nhưng sau đó ba năm gần như “đóng băng”.

“Những nỗ lực mà cả ngành đã gầy dựng bị ngưng trệ khiến chúng tôi rất tiếc nuối. Điều quan trọng nhất với doanh nghiệp bây giờ là một chính sách ổn định, bền vững, không thay đổi đột ngột để nhà đầu tư có thể yên tâm”, ông Bảo nói đồng thời cho rằng Bộ Công Thương cần cụ thể hóa các quy định từ Nghị quyết 70 về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Nghị định 100 về phát triển điện khí và quy định khung giá điện.

Chuyên gia, doanh nghiệp cho rằng cần cụ thể hóa những quy định trong Nghị quyết 70, Nghị định 100.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Duy Giang - Phó Tổng giám đốc PV Power, chia sẻ rằng các nhà đầu tư điện đang chịu nhiều áp lực do thủ tục kéo dài và cơ chế chồng chéo. Doanh nghiệp mất 3–4 năm để hoàn tất thủ tục chủ trương đầu tư, rồi thêm 3–4 năm thi công nhà máy. Khi dự án xong thì thị trường đã đổi khác.

Theo ông Giang, cần bỏ quy định chủ trương đầu tư đối với các dự án đã nằm trong quy hoạch, đồng thời điều chỉnh cơ chế đấu thầu, hiện do địa phương tổ chức nhưng lại chịu giám sát từ Bộ Công Thương, gây ra tình trạng “đá nhau” về thẩm quyền.

Chia sẻ tại tọa đàm, ông Trần Hoài Trang, Phó Cục trưởng Cục Điện lực - Bộ Công Thương, cho biết, Bộ đang tham mưu cho Chính phủ hai nghị định trọng yếu: Nghị định 57 về cơ chế bán điện trực tiếp (DPPA) giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng lớn; Nghị định 58 về phát triển điện gió, điện mặt trời và điện ngoài khơi.

Song song, Bộ Công Thương cũng đang sửa đổi khung giá và hướng dẫn kỹ thuật, thực hiện chỉ đạo của Nghị quyết 70 nhằm hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật liên quan.

“Chúng tôi kỳ vọng trong năm nay hành lang pháp lý sẽ được hoàn thiện, tạo nền tảng cho phát triển bền vững các nguồn điện sạch. Đồng thời, Bộ đang xây dựng cơ chế hỗ trợ tài chính và kỹ thuật cho hộ gia đình lắp đặt điện mặt trời mái nhà, hướng tới mục tiêu 14 triệu hộ sử dụng vào năm 2030, chiếm 16% tổng công suất hệ thống”, ông Trang nói.

Dương Hưng

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/canh-bao-nguy-co-mat-dien-nam-2026-post1785344.tpo