An toàn phòng chống cháy nổ tại các cây xăng vốn được quy định hết sức chặt chẽ. Theo quy chuẩn, mỗi cửa hàng xăng dầu phải được thiết kế đúng tiêu chuẩn kỹ thuật, hệ thống tiếp đất chống tĩnh điện đầy đủ.
Tất cả các trụ bơm đều phải có thiết bị ngắt điện khẩn cấp. Đặc biệt, khu vực bán xăng buộc phải bố trí bình chữa cháy xách tay, thùng cát, hệ thống báo cháy và nội quy an toàn niêm yết rõ ràng. Người dân khi vào đổ xăng bắt buộc tắt máy, không hút thuốc, không sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt. Đây là những nguyên tắc “bất di bất dịch” đã được quy định trong Luật PCCC và các nghị định hướng dẫn.
Không chỉ vậy, nhân viên làm việc tại cây xăng thường xuyên được tập huấn định kỳ về kỹ năng PCCC và cứu nạn, cứu hộ. Họ phải thành thạo việc sử dụng bình chữa cháy, biết cách xử lý ban đầu khi có sự cố cháy nổ.
Cửa hàng xăng dầu Mai Dịch 1 (phường Phú Diễn, Hà Nội)
Chị Lê Thanh Vân, một trong các nhân chứng chứng kiến sự việc tại cây xăng Mai Dịch 1 thuật lại: “Cây xăng này để các bình cứu hỏa ở gần và dễ lấy, những trường hợp như thế thì nhìn thấy và dập lửa khá là nhanh, PCCC khá là tốt.”
Thực tế trong vụ việc vừa qua, chính sự bình tĩnh và thao tác nhanh chóng của nhân viên đã góp phần dập tắt ngọn lửa, ngăn chặn một thảm họa có thể xảy ra. Điều này cho thấy, những buổi tập huấn, diễn tập không hề hình thức, mà chính là kỹ năng sống còn đối với những người trực tiếp làm việc trong môi trường nguy hiểm này.
Trung tá Nguyễn Hùng An - Đội Chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ Khu vực số 11 nhận định về vụ việc như sau: “Tôi nhận định rằng lực lượng chữa cháy tại chỗ đã làm rất tốt nhiệm vụ của mình, ngoài việc bán hàng các anh đã có kỹ năng chữa cháy rất tốt. Tuy nhiên bên cạnh đó tôi cũng thấy rất nhiều khách hàng tham gia mua xăng chứng kiến toàn bộ sự việc, tuy nhiên sự góp sức của lực lượng người dân tại chỗ vẫn đang còn mờ nhạt".
Có thể thấy, nhân viên tại các trạm xăng dầu đều có kỹ năng về PCCC, thế nhưng người dân lại không được đạo tạo về công tác phòng cháy cũng như không nhiều kiến thức liên quan đến xử lý hỏa hoạn. Dẫn đến việc người dân bị động và gần như lệ thuộc hoàn toàn vào lực lượng PCCC.
Mặc dù các cây xăng đều bố trí vật tư PCCC và nhân viên được đào tạo bài bản, thế nhưng thực tế hiện nay vẫn tồn tại không ít bất cập. Một trong số đó là quy định cấm sử dụng điện thoại tại cây xăng. Ở thời điểm thanh toán không tiền mặt trở nên phổ biến, nhiều khách hàng buộc phải dùng điện thoại ngay tại trụ bơm để chuyển khoản. Điều này tạo ra sự “xung đột” giữa an toàn và tiện ích, khiến việc thực thi quy định gặp khó khăn.
Anh Nguyễn Văn Minh, làm việc tại một cơ sở vận chuyển đối diện với cây xăng Mai Dịch 1 cho rằng: “Mình thấy cái cảnh báo về không sử dụng điện thoại di động ở trạm xăng không còn ý nghĩa gì nữa. Mình nghĩ là cây xăng nên có một cái hình thức thanh toán với những hình thức quẹt thẻ. Có thể mình ra khi mà đổ xăng xong mình có một cái khu vực quầy bên ngoài, cách xa cái khu vực đổ xăng một chút để mình thực hiện các hoạt động thanh toán bằng chuyển khoản qua điện thoại”.
Rất nhiều khách hàng phải thừa nhận, với sự tiện lợi của điện thoại thông minh và các hình thức thanh toán nhanh thì việc đứng cạnh vòi bơm xăng và thực hiện thao tác thanh toán là điều hiển nhiên. Nếu như cách đây vài năm, nhân viên các cây xăng có thể còn nhắc nhở khách hàng phải cất hay không sử dụng điện thoại, thì có lẽ giờ đây, lời nhắc nhở ấy đã trở nên kỳ lạ, thậm chí là khó hiểu.
Anh Trần Văn Đức, quản lý tại Linger Café số 82 đường Trần Vĩ đưa ra ý kiến: “Nếu là quy định bắt buộc để đảm bảo an toàn khi đổ xăng thì vẫn nên duy trì, nhưng nếu không ảnh hưởng quá đến sự an toàn thì có thể cân đối. Vì thời thế thay đổi, ai cũng cầm điện thoại chuyển khoản hết, ít người mang tiền mặt".
Một số khách hàng cho rằng, các cây xăng cần có những giải pháp thiết thực và an toàn, thích ứng với thói quen thanh toán hiện đại hơn. Nhân viên cây xăng có thể sử dụng hệ thống thanh toán như máy POS cầm tay hoặc đặt mã QR tại quầy thu ngân, cách xa trụ bơm một khoảng cách an toàn. Như vậy, khách hàng vẫn có thể chuyển khoản, nhưng không cần cầm điện thoại sát khu vực dễ cháy nổ.
Về phía người dân, ý thức luôn là yếu tố quan trọng nhất. Tắt máy khi đổ xăng, không hút thuốc, không sử dụng điện thoại - đó không chỉ là tuân thủ luật định, mà còn là bảo vệ chính bản thân và cộng đồng. Bởi chỉ một phút bất cẩn, hậu quả có thể để lại là vô cùng lớn.
Câu chuyện an toàn PCCC tại cây xăng không mới, nhưng vụ việc tại Hà Nội vừa qua một lần nữa cho thấy: rủi ro luôn hiện hữu nếu chúng ta lơ là. Phòng cháy bao giờ cũng quan trọng hơn chữa cháy.
Hy vọng rằng, cùng với sự vào cuộc của lực lượng chức năng, sự chủ động của doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu và ý thức của mỗi người dân, những nguy cơ cháy nổ tại cây xăng sẽ được đẩy lùi. Để cây xăng không chỉ là nơi tiếp nhiên liệu, mà còn là điểm đến an toàn, văn minh cho tất cả chúng ta.
Thùy Dương/VOV Giao thông