Theo đó, nhiều khách hàng phản ánh, tình trạng kẻ xấu giả mạo nhân viên giao hàng của Bưu điện (Vietnam post) nhằm lừa khách chuyển khoản trước khi hàng đến tay họ ngày một gia tăng khiến người tiêu dùng bức xúc.
Thường xuyên mua hàng online, chị Đường Lê (ở Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết, chị đã quá quen với các cuộc gọi lừa đảo giao hàng. Các thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi nên chị thường xuyên theo dõi đài, báo, thông tin từ các đơn vị vận chuyển và cảnh giác cao để tự bảo vệ bản thân. Song điều chị Lê lo ngại nhất chính là việc các đối tượng lừa đảo nắm được thông tin cá nhân và chi tiết đơn hàng bị lộ lọt trước khi được giao hàng thật và nguy cơ cao nhiều khách hàng thiếu cảnh giác bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Cụ thể, cách đây 2 ngày (8/10) chị Lê có đặt một đơn hàng trên Shopee, đơn vị vận chuyển là Bưu điện (Vietnam post) chi tiết đơn hàng là áo khoác nắng cánh dơi màu hồng trị giá 59.000 đồng, được miễn tiền vận chuyển. Tuy nhiên vào sáng 10/9, chị Đường Lê nhận được cuộc gọi từ số 0592028744 cho biết là shipper Vnpost đang trên đường vận chuyển hàng là áo khoác nắng cách dơi màu hồng trị giá 59.000 đồng và yêu cầu chị Đường Lê thanh toán trước tiền ship (phí vận chuyển) bằng hình thức chuyển khoản qua mã QR số tài khoản gửi qua tin nhắn thì hàng mới đến tay. Tuy shipper nói đúng gần hết chi tiết đơn hàng nhưng có một chi tiết "yêu cầu chuyển khoản 16.000 đồng tiền ship bằng hình thức chuyển khoản" thì lại sai vì chị đã được free ship trên đơn hàng nên chị Lê vặn lại "sao chi thanh toán tiền hàng rồi, được free ship mà giờ em lại yêu cầu chuyển khoản?". Đối tượng shipper giả mạo Vietnam post chống chế: "Chắc trên hệ thống đang bị treo, chị chuyển khoản tiền ship cho khớp trên hệ thống rồi em giao hàng xong công ty sẽ thanh toán lại cho chị". Biết thông tin đơn hàng chi tiết của mình đã bị lộ, lọt ra ngoài và đang bị bọn lừa đảo khai thác nhằm chiếm đoạt tiền trong tài khoản, chị Lê "bóc mẽ": Em kiếm việc lương thiện mà làm, đừng đi lừa người dân nữa thất đức lắm", đối tượng lừa đảo biết không lừa được chị Đường Lê lập tức tắt máy.
Ngay sau cuộc gọi lừa đảo giả mạo shipper của Vietnam post, 30 phút sau chị Đường Lê nhận được hàng của shipper Vietnam post thật giao. Vấn đề nguy hiểm ở chỗ, thông tin chi tiết đơn hàng đã bị lộ lọt và đối tượng lừa đảo "chạy đua nước rút" gọi điện lừa khách hàng chỉ trước khi giao hàng vài chục phút và khách hàng theo dõi trên app vẫn thấy đơn hàng mình sắp được giao nên nhiều người tin tưởng đã bị rơi vào bẫy, bị chiếm đoạt toàn bộ tiền ngân hàng khi chuyển khoản qua mã độc QR số tài khoản do bọn lừa đảo cung cấp.
Tin nhắn SMS với kiểu font bất thường được gửi đến số điện thoại của chị Trang. (Ảnh chụp màn hình do NVCC)
Trước đó, chia sẻ với phóng viên, chị Thùy Trang (Yên Hòa, Hà Nội) cũng từng gặp phải một tình huống lừa đảo tinh vi khi đặt mua mỹ phẩm qua mạng. Sau khi người bán thông báo đã gửi hàng, trưa 10/6, chị nhận được cuộc gọi từ một số điện thoại lạ, tự xưng là đơn vị giao hàng và nói sẽ gửi kiện hàng vào chỗ bảo vệ tòa nhà. Người này sau đó nhắn tin yêu cầu chị chuyển khoản để thanh toán trước. "Họ đọc đúng tên sản phẩm nên mình hoàn toàn tin tưởng. Nhưng điểm bất thường là số tài khoản họ gửi không thể sao chép như thường lệ, mà lại dùng một kiểu font rất lạ khiến mình phải gõ tay từng số trong app ngân hàng. Mình đã chuyển gần 500.000 đồng, nhưng cuối cùng chẳng có đơn hàng nào được giao", chị kể lại. Sau khi tra cứu mã vận đơn trên website chính thức, chị mới phát hiện kiện hàng thật vẫn đang trên đường vận chuyển, còn số tiền vừa chuyển thì đã rơi vào tay kẻ gian.
Nhiều người bức xúc phản ánh lên mạng xã hội về tình trạng kẻ xấu giả mạo nhân viên giao hàng của các đơn vị vận chuyển để lừa chuyển khoản.
Theo Vietnam post, doanh nghiệp này cho biết đã thường xuyên cảnh báo trên các kênh thông tin của đơn vị về các hình thức lừa đảo, khuyến cáo khách hàng theo dõi, kiểm tra kĩ đơn hàng và hướng dẫn khách hàng nhận diện đúng bưu tá/nhân viên/tổng đài,… của Bưu điện. Đồng thời, chủ động liên hệ và làm việc chặt chẽ với các cơ quan chức năng thuộc Bộ Công an, Bộ Khoa học và Công nghệ để điều tra, truy vết nguồn gốc các vụ việc giả mạo, xử lý và ngăn chặn hành vi gian lận.
Bưu điện Việt Nam thường xuyên cảnh báo đến khách hàng về các thủ đoạn lừa đảo trong lĩnh vực bưu chính.
Đại diện doanh nghiệp khẳng định toàn bộ dữ liệu quan trọng của khách hàng như số điện thoại, địa chỉ, số tiền thu hộ (COD) đều được bảo vệ bằng các biện pháp mã hóa, ẩn thông tin trong suốt quá trình từ khi chấp nhận đến khi giao hàng. Các thuật toán và giao thức truyền dữ liệu đều tuân thủ chặt chẽ các tiêu chuẩn bảo mật quốc tế, hạn chế tối đa các hành vi truy cập trái phép từ bên ngoài.
Các hệ thống của Vietnam Post đều áp dụng nguyên tắc phân quyền tối thiểu trong nội bộ. Chỉ các tài khoản đã được định danh mới có thể thao tác trên hệ thống và chỉ hoạt động trong phạm vi được cấp quyền. Doanh nghiệp quy định tuyệt đối không mang các thiết bị quay phim/chụp ảnh và đã tăng cường trang bị thêm các camera giám sát, thí điểm áp dụng các giải pháp AI giám sát hành vi vi phạm tại khu vực khai thác để nâng cao hiệu quả bảo mật thông tin và đảm bảo an toàn bưu gửi. Khi giao hàng, bưu tá thực hiện gọi khách hàng thông qua ứng dụng phát (với số điện thoại đã được mã hóa).
Bên cạnh các biện pháp kỹ thuật, nghiệp vụ, Vietnam Post đã tiến hành rà soát định kỳ để cập nhật các quy trình nghiệp vụ, phòng ngừa rủi ro rò rỉ thông tin. Đồng thời tăng cường đào tạo nhân viên trên toàn mạng lưới nâng cao nhận thức về đảm bảo an toàn thông tin và đã có quy định chặt chẽ trong việc bảo mật thông tin khách hàng.
Bưu tá của Bưu điện Việt Nam luôn mặc đồng phục, đi phương tiện đúng nhận diện thương hiệu, gọi điện cho khách hàng trước khi giao hàng và không yêu cầu chuyển khoản/thanh toán trực tuyến để nhận hàng.
Khuyến cáo khách hàng luôn luôn đề cao cảnh giác trước những cuộc gọi tự xưng là bưu tá hoặc nhân viên giao hàng, đại diện doanh nghiệp này nhấn mạnh bưu tá luôn mặc đồng phục đúng quy chuẩn, đeo thẻ nhân viên và chủ động liên hệ trước với khách hàng trước khi giao hàng. Bưu điện Việt Nam không yêu cầu khách hàng chuyển khoản hoặc thanh toán trực tuyến dưới bất kỳ hình thức nào.
"Khách hàng nên theo dõi tình trạng đơn hàng trực tiếp qua ứng dụng My Vietnam Post Plus hoặc tra cứu trên website của Vietnam Post để xác thực thông tin phát hàng thay vì tin vào những cuộc gọi không xác minh được nguồn gốc. Các shop kinh doanh online có thể tạo đơn vận chuyển trên ứng dụng My Vietnam Post Plus để ngăn chặn nguy cơ bị thu thập và khai thác thông tin trái phép", đại diện doanh nghiệp chia sẻ thêm.
Theo khảo sát của Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, 73,99% người tham gia khảo sát nhận định bị lộ lọt thông tin khi mua hàng trực tuyến. Tổng thiệt hại do lừa đảo trực tuyến gây ra trong năm 2024 ước tính lên đến 18.900 tỷ đồng, cho thấy tình trạng lộ lọt dữ liệu cá nhân tại Việt Nam tiếp tục diễn biến phức tạp và nghiêm trọng.
Khánh Linh