"Nói không" với thuốc bảo vệ thực vật
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, những năm gần đây, các cơ quan chuyên môn thường xuyên tuyên truyền, hướng dẫn nông dân thực hiện phương thức canh tác an toàn qua việc chuyển giao các mô hình, tập huấn kỹ thuật. Nhờ đó, nhiều nông dân, chủ trang trại, doanh nghiệp sản xuất nông nghiệp trong tỉnh đã hạn chế sử dụng, tiến đến “nói không” với thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), thuốc diệt cỏ.
Ông Huỳnh Khanh, ở thôn Nghĩa Lập, xã Long Phụng, áp dụng phương thức canh tác an toàn trong sản xuất nông nghiệp.
Nhiều năm nay, ông Huỳnh Khanh, ở thôn Nghĩa Lập, xã Long Phụng, đã bỏ hẳn việc sử dụng thuốc diệt cỏ trong quá trình sản xuất rau quả. Ông Khanh cho biết, trước đây, để dọn cỏ dại, làm sạch đất, chỉ cần phun thuốc diệt cỏ vài lần là xong, nhưng qua tìm hiểu và được cán bộ ngành nông nghiệp tuyên truyền, giải thích, tôi nhận thấy dùng thuốc diệt cỏ không chỉ gây hại cho bản thân mà còn ảnh hưởng đến chất lượng nông sản, gây ô nhiễm môi trường, thoái hóa đất.
"Hiện nay, thay vì dùng thuốc để diệt cỏ dại, tôi cắt dọn cỏ thủ công, áp dụng phương thức canh tác phủ màng, làm đất kỹ và luân canh cây trồng theo thời vụ. Phương thức canh tác này giúp giảm sâu bệnh và cỏ dại, cũng như giảm xác suất phát triển các loại sâu bệnh, cỏ dại kháng thuốc”, ông Khanh chia sẻ.
Nhờ thay đổi phương thức canh tác theo hướng an toàn với môi trường và nông sản, nên sản phẩm rau quả của ông Khanh được người tiêu dùng tin tưởng sử dụng, hiếm khi rơi vào tình trạng “được mùa mất giá”.
Đặc biệt là hơn 500 cây đu đủ được bón phân vi sinh và các chế phẩm sinh học, nên sản phẩm được đối tác ở các tỉnh phía bắc bao tiêu với mức giá từ 5 - 8 nghìn đồng/kg.
Không chỉ ông Khanh, nhiều nông dân trong tỉnh cũng dần thay đổi thói quen sử dụng thuốc BVTV trong sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là đối với rau quả. Ông Nguyễn Dũng, ở thôn 6, xã An Phú cho biết, nhiều năm nay, tôi chủ yếu dùng các loại chế phẩm sinh học để bón cho rau ăn lá và chỉ sử dụng thuốc BVTV khi thật sự cần thiết.
Trước khi dùng, tôi tìm hiểu kỹ các loại thuốc được cơ quan chức năng cấp phép, có nhãn mác và thông tin nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. Khi sử dụng, tôi tuân thủ nguyên tắc "4 đúng", đó là: Đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng thời điểm và đúng phương pháp.
Cần quyết liệt vào cuộc
Tuy đã có những chuyển biến tích cực, nhưng theo đánh giá của Chi cục Trồng trọt, Bảo vệ thực vật và Quản lý chất lượng tỉnh, vẫn còn tình trạng lạm dụng thuốc BVTV trong sản xuất nông nghiệp, nhất là dùng thuốc trừ cỏ để giảm công lao động.
Không ít nông dân còn tồn tại suy nghĩ càng tăng nồng độ thì hiệu quả càng cao, nên sử dụng không theo hướng dẫn trên bao bì, hoặc sử dụng thuốc không có nguồn gốc xuất xứ, phun thuốc cả trên bờ, dưới ruộng. Vì vậy, trên các đồng lúa, ruộng rau vẫn dễ bắt gặp các loại chai lọ, bao bì đựng thuốc diệt cỏ được bỏ lại sau khi sử dụng, gây ảnh hưởng xấu đến môi trường và sức khỏe cộng đồng.
Nông sản sạch được đưa vào siêu thị góp phần nâng cao giá trị và tăng thu nhập cho nông dân.
Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Quang Trung, tồn dư của thuốc BVTV sẽ tích tụ trong môi trường đất và nước, gây ô nhiễm môi trường lâu dài và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Do đó, ngành nông nghiệp đang chỉ đạo các cơ quan, đơn vị chuyên môn đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn thực hiện các mô hình sản xuất an toàn trong nông nghiệp để người dân học tập, làm theo.
Tuy nhiên, ngoài nỗ lực của ngành nông nghiệp thì chính quyền địa phương cùng các tổ chức đoàn thể ở cơ sở cần tích cực tuyên truyền, giám sát việc sử dụng thuốc BVTV nói chung, thuốc diệt cỏ nói riêng. Về phía nông dân, cần thay đổi cách thức sản xuất theo hướng bền vững; hạn chế sử dụng hóa chất, thay thế bằng các biện pháp như luân canh, xen canh, sử dụng phân bón hữu cơ, chế phẩm sinh học để bảo vệ môi trường và sức khỏe.
Bên cạnh đó, cơ quan chức năng cần ngăn chặn và xử lý nghiêm những trường hợp sử dụng các loại thuốc BVTV ngoài danh mục, không có nguồn gốc, xuất xứ, tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho môi trường và sức khỏe cộng đồng.
Bài, ảnh: MỸ HOA