Cao Bằng tự hào góp phần xứng đáng cùng cả nước làm nên kỳ tích mùa xuân 1975 - Bài 5

3 ngày trướcBài gốc

Những năm 1945 - 1947, Tổng khởi nghĩa tháng Tám thành công, Nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á vừa ra đời đã đứng trước những khó khăn, thử thách nặng nề. Chủ nghĩa đế quốc và các thế lực phản cách mạng bao vây từ nhiều phía. Trong tỉnh, chính quyền cách mạng vừa mới thành lập, chưa kịp củng cố, lực lượng vũ trang còn non trẻ. Kinh tế nghèo nàn, kiệt quệ do hậu quả của chính sách áp bức hà khắc của thực dân Pháp và phát xít Nhật.

Tuy không xảy ra nạn đói kém như vùng đồng bằng Bắc Bộ, nhưng đời sống của đồng bào các dân tộc cũng rất vất vả, thiếu thốn. Tàn dư văn hóa lạc hậu do chế độ cũ để lại còn rất nặng nề, 90% dân số không biết chữ, các tệ nạn xã hội, nghiện hút thuốc phiện, mê tín dị đoan diễn ra trầm trọng, phổ biến trong nhân dân. Quân Tưởng và tổ chức Việt Cách đã vào thị xã Cao Bằng cùng với bọn tay sai, thổ phỉ gây rối, lăm le lật đổ chính quyền của ta. Thực dân Pháp vẫn chưa chịu từ bỏ ý đồ xâm lược, âm mưu thôn tính lại nước ta lần nữa. Tình hình đó, đặt ra nhiệm vụ cấp bách cho Đảng bộ và nhân dân các dân tộc Cao Bằng phải tập trung dồn sức cho công cuộc xây dựng và bảo vệ chính quyền cách mạng, khẩn trương chuẩn bị mọi mặt cho kháng chiến lâu dài, với phương châm vừa kháng chiến, vừa kiến quốc.

Xây dựng và bảo vệ chính quyền cách mạng là một trong những nhiệm vụ trong tâm hàng đầu; trước hết, Đảng bộ Cao Bằng xác định: Khẩn trương củng cố, phát triển các tổ chức cơ sở đảng. Sau cách mạng tháng Tám 1945, nhiều cán bộ, đảng viên ở Cao Bằng, nhất là cán bộ cốt cán còn thiếu rất nhiều, số lượng bị vơi đi do sự phân công nhiệm vụ của tổ chức đến các vùng, miền đất nước. Để đảm bảo sự lãnh đạo, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới, Đảng bộ Cao Bằng kịp thời bổ sung các đồng chí ủy viên ban chấp hành, bố trí sắp xếp đội hình trong hệ thống chính trị, đưa cán bộ cốt cán về các huyện, thị, củng cố, phát triển tổ chức cơ sở đảng. Tháng 2/1946, đồng chí Bùi Bảo Vân được Trung ương chỉ định làm Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng. Nhờ đó, Tỉnh ủy được kiện toàn thêm bước mới, số lượng đảng viên tăng lên gần 200 người, cơ bản đáp ứng yêu cầu cách mạng.

Để khắc phục tình trạng rối ren, nhũng nhiễu của quân Tưởng và bọn phục quốc ngay thị xã Cao Bằng, Tỉnh ủy nhanh chóng cho thành lập Tổng bộ Việt Minh để giao dịch. Đồng thời, chỉ đạo chính quyền cách mạng trên phạm vi toàn tỉnh, động viên nhân dân đi bầu cử đại biểu Quốc hội khóa I của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa vào ngày 6/1/1946. Nhân dân các dân tộc hào hứng phấn khởi, trên 90% cử tri lần đầu tiên làm chủ quyền công dân đi bỏ phiếu. Các đồng chí Vũ Anh, Dương Kim Đao, Nguyễn Khánh Kim, Dương Đại Lâm đã vinh dự trúng cử đại biểu Quốc hội. Theo đó, tháng 3/1946, nhân dân toàn tỉnh đã tiến hành bầu cử Hội đồng nhân dân các cấp, Ủy ban hành chính các cấp từ tỉnh đến cơ sở lần lượt ra đời. Đồng chí Đoàn Hồng Kỳ được bầu giữ chức Chủ tịch Ủy ban hành chính tỉnh Cao Bằng. Chính quyền mới thực sự là của dân, do dân và vì dân đã tập trung chỉ đạo, điều hành, ra sức củng cố mọi mặt, khôi phục, phát triển kinh tế, văn hóa xã hội, chuẩn bị cho kháng chiến.

Thực hiện chủ trương của Đảng về giải quyết nạn đói, Tỉnh ủy phát động phong trào tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm; giao nhiệm vụ cho chính quyền các cấp tạo điều kiện về giống, vốn, công cụ sản xuất và kỹ thuật mới cho nhân dân và các lực lượng vũ trang tận dụng đất canh tác, khai phá đất hoang để gieo trồng cây lương thực và hoa màu. Đồng thời, tiến hành tịch thu ruộng đất của bọn tay sai chia cho dân nghèo. Nhiều trại sản xuất được thành lập nhằm tận dụng hiệu quả sức lao động trong sản xuất nông nghiệp tạo ra sản phẩm lương thực, thực phẩm tại chỗ cho nhân dân. Về công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, mỏ thiếc Tĩnh Túc được khôi phục lại sản xuất, thành lập liên đoàn cơ khí và ô tô, khôi phục nhà máy điện, chuyển xưởng quân giới Lê Tổ về Thị xã. Phát triển các nghề tiểu thủ công nghiệp, tạo ra các mặt hàng phục vụ sản xuất và tiêu dùng như: lưỡi cày, dao, kéo, cuốc, xẻng, vải, đồ gốm, gạch, ngói…

Mỏ thiếc Tĩnh Túc. Ảnh tư liệu

Đối với ngành thương nghiệp, tỉnh ta thành lập các tổ kinh doanh, khuyến khích thương nhân góp cổ phần, tích cực giao lưu mua bán hàng hóa trong và ngoài tỉnh, tăng cường các hoạt động thương mại giữa các vùng, thành lập các “Trạm mậu dịch biên giới” nhằm trao đổi hàng hóa giữa nhân dân hai nước Việt - Trung. Các hoạt động đó kịp thời đáp ứng nhu cầu cuộc sống thiết yếu hàng ngày của nhân dân như vải, dầu, muối, giấy, bút mực… Hưởng ứng cuộc vận động của Chính phủ gây “Quỹ độc lập” và tổ chức tuần lễ vàng, nhiều cá nhân và gia đình đã mang cả đồ trang sức: hoa tai, nhẫn, dây chuyền vàng góp vào công quỹ kháng chiến, biểu thị tấm lòng sắt son yêu nước của nhân dân ta.

Thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu”, vì thế “Những người biết chữ hãy dạy cho những người chưa biết chữ”, ngành giáo dục tổ chức các lớp bình dân học vụ trên phạm vi toàn tỉnh, động viên đông đảo già, trẻ, gái trai từ vùng thấp đến vùng cao nô nức đi học chữ quốc ngữ. Ban bình dân học vụ được ra đời, phong trào diệt “giặc dốt” ở Cao Bằng thu được kết quả đáng kể, chỉ trong thời gian ngắn đã có hàng chục nghìn người biết đọc, biết viết. Công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân được chính quyền đặc biệt quan tâm. Hình thành các trạm y tế khám chữa bệnh cho nhân dân, đội ngũ thầy thuốc được trọng dụng. Tuy còn thiếu thốn về thuốc men, y cụ, nhưng với tinh thần “Lương y phải như từ mẫu”, đã hết lòng phục vụ nhân dân. Về văn hóa, nhiều hình thức sinh hoạt mới, lành mạnh như: thông báo tin tức, liên hoan văn nghệ, múa hát tập thể tuyên truyền về chính sách Mặt trận Việt Minh, ủng hộ kháng chiến kiến quốc. Đội Tuyên truyền Sao vàng được thành lập, bằng lời ca tiếng hát đã khơi dậy truyền thống yêu nước, động viên nhân dân thực hiện tốt chủ trương, chính sách của Đảng, góp phần làm chuyển biến sâu sắc về chính trị, tư tưởng, văn hóa trong nhân dân.

Ngay sau khi Tổng khởi nghĩa tháng Tám thành công, lực lượng vũ trang luôn được tỉnh quan tâm củng cố phát triển không ngừng, nhằm đảm bảo đủ sức bảo vệ chính quyền cách mạng và chuẩn bị cho kháng chiến lâu dài. Chi đội giải phóng quân của tỉnh được tăng cường quân số, vũ khí trang bị, nâng cao chất lượng chiến đấu. Đồng chí Bằng Giang được chỉ định làm chi đội trưởng, đồng chí Dương Đại Lâm, Nông Công Dũng làm chi đội phó. Cấp huyện thành lập tiểu đoàn, cấp xã tổ chức thành đại đội vũ trang trấn áp bọn phản cách mạng, bảo vệ chính quyền công nông mới ra đời.

Khi thực dân Pháp quay lại gây hấn ở Nam Bộ, âm mưu xâm lược thôn tính nước ta lần nữa, chiến tranh ngày càng lan rộng khắp cả nước, ngày 19/12/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến. Hưởng ứng lời hiệu triệu của Người, Đảng bộ và nhân dân Cao Bằng khẩn trương đẩy mạnh thực hiện những nhiệm vụ trọng tâm: tăng cường bộ máy chính quyền các cấp, củng cố lực lượng vũ trang, xây dựng kế hoạch phòng thủ, ra sức xây dựng hậu phương vững mạnh nhằm huy động sức người, sức của cho kháng chiến. Trung đoàn 24 của tỉnh được kiện toàn bổ sung quân số và vũ khí trang bị, các đơn vị chủ lực hình thành và phát triển. Số lượng dân quân, du kích toàn tỉnh tính đến đầu năm 1947 đã có khoảng 8.000 người. Công tác huấn luyện bộ đội thường trực và dân quân tự vệ được tiến hành thường xuyên, liên tục. Như vậy, lực lượng vũ trang trên địa bàn tỉnh đã hình thành rõ nét ba thứ quân: bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân du kích và ngày càng lớn mạnh trưởng thành. Thực hành tiêu thổ kháng chiến, chỉ trong 10 ngày cuối tháng 9/1947, chúng ta đã phá đường, cầu cống, đồn bốt cũ của thực dân Pháp nhằm ngăn chặn, đẩy lùi bước tiến của quân Pháp. Đồng thời bố trí các đơn vị chủ lực án ngữ trên đường số 4 và số 3 để chặn đánh quân thù.

Với truyền thống yêu nước, sục sôi khí thế cách mạng, quân và dân Cao Bằng đã nỗ lực chuẩn bị mọi mặt cho kháng chiến, củng cố chính quyền cách mạng, hình thành thế trận chiến tranh nhân dân quyết đánh thắng thực dân Pháp xâm lược, bảo vệ quê hương.

Bài 6: Quân và dân Cao Bằng góp phần vào chiến thắng Việt Bắc thu - đông năm 1947

Lê Chí Thanh

Nguồn Cao Bằng : https://baocaobang.vn/cao-bang-tu-hao-gop-phan-xung-dang-cung-ca-nuoc-lam-nen-ky-tich-mua-xuan-1975-bai-5-3176116.html