Dự án mở rộng cao tốc TP Hồ Chí Minh - Long Thành đi qua địa bàn TP Hồ Chí Minh và tỉnh Đồng Nai. Tuy nhiên, đoạn qua TP Hồ Chí Minh vẫn còn khá nhiều nhà dân xung quanh chưa thực hiện giải phóng mặt bằng nên chủ đầu tư chưa thể thi công trên đất liền.
Dự án mở rộng cao tốc TP Hồ Chí Minh - Long Thành dài khoảng 22km, đi qua địa bàn TP Hồ Chí Minh và tỉnh Đồng Nai, tổng mức đầu tư hơn 15.000 tỷ đồng, gồm hai gói thầu XL1 và XL2, do Tổng công ty Đường cao tốc Việt Nam (VEC) làm chủ đầu tư.
Công trình được khởi công ngày 19/8/2025 và đặt mục tiêu cơ bản hoàn thành trong tháng 12/2026 nhằm đáp ứng nhu cầu giao thông ngày càng tăng, đặc biệt khi sân bay quốc tế Long Thành đi vào vận hành giai đoạn 1.
Công nhân đang tất bật thi công trên sông để kịp bàn giao đúng tiến độ và chờ mặt bằng trên mặt đất để thi công.
Tuy nhiên, ghi nhận của phóng viên, sau hơn 2 tháng triển khai thi công, cả hai gói thầu đều chậm tiến độ so với kế hoạch. Hiện gói thầu XL1 đạt khoảng 80%, còn gói XL2 mới đạt gần 40%. Trên công trường, hoạt động xây dựng chủ yếu tập trung tại khu vực cầu Long Thành, trong khi nhiều đoạn từ Km4+00 đến Km25+920 thi công rời rạc, cầm chừng do không có mặt bằng “sạch” để thi công đồng bộ.
Ghi nhận tại gói thầu XL1, nhà thầu đã huy động khoảng 650 nhân sự và 120 thiết bị máy móc. Tuy nhiên, phần lớn máy móc phải tập kết tại chỗ, không thể thi công do mặt bằng bàn giao mới hoàn thành ở giai đoạn 1, chỉ rộng từ 5 - 6m. Để đạt quy mô thiết kế 8 – 10 làn xe, hành lang thi công cần rộng từ 17 - 20m. Việc thiếu mặt bằng khiến tiến độ khoan cọc, thi công móng và cầu dẫn bị chậm đáng kể.
Nhiều vị trí từ mố M1 đến trụ T20 đến nay vẫn chưa có mặt bằng. Các trụ T130 đến T142 chưa có đường tiếp cận nên nhà thầu dù có mang thiết bị đến dự án gần 2 tháng nay nhưng vẫn không thể hoạt động. Đối với đoạn cầu cạn mở rộng thêm 7,25m, mỗi trụ chỉ thi công được 2/4 cọc do vướng mặt bằng chưa được giải tỏa. Còn đoạn mở rộng 11m (để đạt 10 làn xe), mới tiếp nhận khoảng 70% mặt bằng nên các trụ cầu chỉ có thể thi công 3/5 cọc.
Đoạn cao tốc qua TP Hồ Chí Minh vẫn còn nhà dân chưa thực hiện giải phóng mặt bằng.
Ở gói thầu XL2 trên địa phận tỉnh Đồng Nai, hơn 230 nhân sự và gần 100 thiết bị đã được huy động. Nhà thầu đang tổ chức dọn dẹp, phát quang mặt bằng, làm đường công vụ, khoan cọc thử và cọc nhồi. Tuy nhiên, công tác thi công vẫn gặp nhiều trở ngại do chưa có đầy đủ bản vẽ thi công các hạng mục di dời đường điện và kết cấu cầu. Nhà thầu vì thế chưa đủ cơ sở kỹ thuật để triển khai đồng loạt.
Dự án được triển khai theo hình thức công trình khẩn cấp, vừa thiết kế vừa thi công. Thiết kế được chia làm hai bước gồm thiết kế cơ sở và thiết kế bản vẽ thi công. Trong đó, thiết kế bản vẽ thi công do VEC chủ trì. Tuy nhiên, công tác thẩm định và phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công hiện đang chậm, không đáp ứng tiến độ cần thiết của nhà thầu ngoài hiện trường.
Đại diện nhà thầu thi công dự án mở rộng cao tốc TP Hồ Chí Minh - Long Thành cho biết, đơn vị đã tập trung nhiều nhân lực và thiết bị đến công trường nhưng chưa có mặt bằng và hồ sơ thiết kế đầy đủ để triển khai. Nếu tình trạng này kéo dài, tiến độ toàn dự án sẽ tiếp tục bị ảnh hưởng, chưa kể mỗi ngày đơn vị phải tốn rất nhiều tiền bảo dưỡng, bảo trì máy móc tại công trường, trả lương nhân công hàng tháng.
Trên công trường, hoạt động xây dựng chủ yếu tập trung tại khu vực cầu Long Thành, trong khi nhiều đoạn từ Km4+00 đến Km25+920 thi công rời rạc, cầm chừng do không có mặt bằng thi công đồng bộ.
Liên quan đến dự án trên, ông Nguyễn Kiên Giang, Phó Trưởng phòng Quản lý bảo trì và khai thác công trình giao thông, Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh cho biết, dự án mở rộng cao tốc TP Hồ Chí Minh – Long Thành có hai đoạn, một đoạn thuộc phạm vi TP Hồ Chí Minh quản lý và một đoạn thuộc tỉnh Đồng Nai.
Tại TP Hồ Chí Minh, đoạn dẫn đường Võ Chí Công sẽ được khởi công vào đầu tháng 11 tới. Khu vực này không vướng giải tỏa do công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng giai đoạn 1 đã hoàn tất, mặt bằng sạch đã sẵn sàng. Tuy nhiên, đoạn từ đường cao tốc từ đầu đường dẫn Võ Chí Công đến địa phận Đồng Nai do VEC làm chủ đầu tư, hiện máy móc và nhân lực đã tập trung đầy đủ và đang tích cực giải tỏa mặt bằng sớm để cho các nhà thầu triển khai thi công.
Cao tốc TP.HCM – Long Thành là tuyến giao thông huyết mạch kết nối trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước với vùng Đông Nam Bộ và sân bay Long Thành.
Theo các chuyên gia giao thông, dự án mở rộng cao tốc TP Hồ Chí Minh – Long Thành là tuyến giao thông huyết mạch kết nối trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước với vùng Đông Nam Bộ và sân bay Long Thành. Nếu chậm tiến độ, không chỉ ùn tắc tiếp tục gia tăng mà còn ảnh hưởng đến chiến lược phát triển hạ tầng vùng.
Để dự án về đúng quỹ đạo, các chuyên gia cho rằng cần đẩy nhanh công tác bồi thường giải phóng mặt bằng tại Đồng Nai; VEC khẩn trương hoàn thiện và bàn giao bản vẽ thi công; các nhà thầu tăng ca làm việc khi có đủ mặt bằng để bù tiến độ. Đặc biệt, giải pháp mang tính quyết định vẫn là mặt bằng sạch — điều kiện tiên quyết để dự án chuyển từ “đợi” sang “làm.
Tin, ảnh: Hoàng Tuyết/Báo Tin tức và Dân tộc