Cấp cứu trẻ đuối nước: Làm đúng cách để cứu sinh mạng

6 giờ trướcBài gốc

Dốc ngược, chạy quanh: Hành động sai lầm chết người

Tại Khoa Điều trị tích cực Nội khoa – Bệnh viện Nhi Trung ương, chỉ trong một thời gian ngắn, đã tiếp nhận 3 ca trẻ đuối nước nặng. Trong đó, chỉ duy nhất một trường hợp được sơ cứu đúng cách với tiên lượng khả quan. Hai trẻ còn lại rơi vào tình trạng nguy kịch, thậm chí đối mặt nguy cơ chết não, do bị sơ cứu sai cách – cụ thể là bị dốc ngược người, chạy vòng quanh thay vì được ép tim và thổi ngạt đúng quy trình.

Trường hợp bé trai 6 tuổi ngã xuống sông khi đang chơi cùng bạn, sau khi được đưa lên bờ, em không được ép tim hay thổi ngạt mà bị bế chạy vòng quanh để “cho ra nước”. Trẻ chỉ được cấp cứu đúng cách sau khi chuyển đến cơ sở y tế địa phương và rồi chuyển lên tuyến trung ương trong tình trạng nguy kịch.

Một trường hợp khác – trẻ nam 13 tuổi bị đuối nước khi lội ao nhặt cầu lông – cũng bị người dân vác ngược và chờ đợi quá lâu mới bắt đầu cấp cứu. Do thời gian ngừng tuần hoàn kéo dài trên 30 phút, trẻ nhập viện trong tình trạng hôn mê sâu, tiên lượng xấu.

Trong khi đó, bé trai 20 tháng tuổi tại Hà Nội may mắn hơn khi người thân phát hiện kịp thời và thực hiện hồi sức tim phổi (ép tim, thổi ngạt) ngay tại chỗ – không dốc ngược. Trẻ hồng hào trở lại chỉ sau vài phút cấp cứu tại hiện trường và hiện có tiên lượng hồi phục tốt sau khi được chuyển lên Bệnh viện Nhi Trung ương.

“Chúng tôi biết đến các bước sơ cứu trẻ đuối nước qua truyền hình và mạng xã hội. Khi thấy cháu tím tái, chúng tôi đã đặt nằm ngửa, ép tim và thổi ngạt, rồi nhanh chóng đưa tới bệnh viện” - phụ huynh bé trai chia sẻ.

Chăm sóc và điều trị bệnh nhi nguy kịch vì đuối nước. Ảnh: BV Nhi Trung ương CC

Cấp cứu đúng cách: Chìa khóa để giành lại mạng sống

Theo khuyến cáo của Bộ Y tế và Bệnh viện Nhi Trung ương, khi gặp một trẻ có dấu hiệu đuối nước, việc đầu tiên cần làm là gọi cấp cứu 115 càng sớm càng tốt để đảm bảo hỗ trợ y tế chuyên nghiệp kịp thời. Trong lúc chờ nhân viên y tế đến, người cứu cần nhanh chóng đưa trẻ ra khỏi mặt nước, đặt trẻ nằm ngửa trên mặt phẳng cứng, đảm bảo đầu và cổ được giữ thẳng.

Ngay sau đó, cần đánh giá nhanh tình trạng của trẻ, kiểm tra xem trẻ còn thở không, có phản ứng với kích thích hay không, và mạch còn bắt được không. Nếu trẻ không còn thở hoặc ngưng tim, cần khẩn trương thực hiện hồi sức tim phổi. Các bước hồi sức bao gồm ép tim 30 lần liên tiếp và thổi ngạt 2 lần, lặp lại chu kỳ này liên tục cho đến khi trẻ có dấu hiệu hồi phục hoặc được nhân viên y tế tiếp nhận xử trí tiếp theo.

Các chuyên gia đặc biệt nhấn mạnh không nên dốc ngược trẻ để “cho ra nước”, cũng không được bế chạy vòng quanh, xoa dầu, hay thực hiện các biện pháp dân gian không có cơ sở khoa học.

Theo ThS.BS Nguyễn Văn Thắng – Khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương: “Việc ép tim, thổi ngạt đúng cách là biện pháp quan trọng và hiệu quả nhất để cứu trẻ trong tình huống ngừng thở – ngừng tim. Ngược lại, dốc ngược trẻ chỉ làm mất thời gian vàng, gia tăng nguy cơ trào ngược dịch dạ dày vào đường hô hấp, gây tổn thương phổi và làm phức tạp điều trị sau này.”

Phòng ngừa đuối nước: Việc không của riêng ai

Theo các bác sĩ, đuối nước có thể xảy ra ở bất kỳ đâu – từ ao hồ, sông suối, giếng nước cho đến những vật dụng tưởng chừng vô hại như bể cá cảnh, xô chậu, bồn tắm trong nhà. Mùa hè là thời điểm đặc biệt nguy hiểm bởi trẻ nhỏ được nghỉ học, thường xuyên vui chơi ngoài trời và tiếp xúc nhiều hơn với môi trường có nước. Sự hiếu động, thiếu giám sát của người lớn và không gian sống tiềm ẩn rủi ro là những yếu tố khiến tai nạn dễ xảy ra chỉ trong vài phút bất cẩn.

Để phòng ngừa, điều quan trọng nhất là không bao giờ để trẻ chơi một mình gần khu vực có nước, kể cả ở nhà hay ngoài trời. Những nơi như ao hồ, mương, suối cần được rào chắn cẩn thận, có biển cảnh báo nguy hiểm và giới hạn rõ khu vực an toàn. Trong gia đình, các vật chứa nước như chum, vại, xô, chậu cần được đậy kín sau khi sử dụng. Nếu có bể bơi, người lớn cần giám sát trực tiếp và liên tục khi trẻ xuống nước, kể cả khi trẻ đã biết bơi.

Tại các điểm vui chơi công cộng, bể bơi hay khu nghỉ dưỡng, cần có nhân viên cứu hộ được đào tạo bài bản, có phương tiện cứu sinh và phân vùng độ sâu hợp lý. Việc phổ cập kiến thức phòng chống đuối nước, đặc biệt là dạy kỹ năng bơi an toàn, cách nhận biết và ứng xử khi gặp tình huống nguy hiểm dưới nước cho trẻ từ lứa tuổi tiểu học trở lên cũng cần được đẩy mạnh trong nhà trường và cộng đồng.

Bên cạnh đó, các lớp học sơ cứu cơ bản dành cho phụ huynh, giáo viên, nhân viên bảo vệ trường học hoặc các lực lượng tại địa phương là rất cần thiết. Nhiều sinh mạng trẻ nhỏ có thể được cứu nếu người lớn có mặt biết cách hồi sức tim phổi đúng kỹ thuật, thay vì áp dụng các phương pháp sai lệch như dốc ngược hay xoa dầu.

“Chúng tôi tha thiết mong cộng đồng, khi gặp bệnh nhân đuối nước có ngừng tim, đừng dốc ngược bệnh nhân. Hãy ép tim, thổi ngạt đúng cách ngay lập tức”, BS. Nguyễn Văn Thắng chia sẻ.

Dương Toàn

Nguồn Đại Đoàn Kết : https://daidoanket.vn/cap-cuu-tre-duoi-nuoc-lam-dung-cach-de-cuu-sinh-mang-10312186.html