Cảnh sát áp giải tù trưởng bộ lạc Sher Baz Satakzai, bị cáo buộc ra lệnh giết một cặp đôi bị cáo buộc ngoại tình tại một tòa án địa phương ở Quetta, Pakistan ngày 21/7. Ảnh: Reuters.
Cảnh sát Pakistan đã tiến hành hàng loạt vụ bắt giữ sau khi một cặp đôi bị sát hại dã man giữa ban ngày theo lệnh của một thủ lĩnh bộ tộc, vì bị cho là có mối quan hệ “bất chính”.
Đây là vụ giết người mới nhất trong chuỗi các vụ "giết vì danh dự" - một vấn nạn nhức nhối vẫn tồn tại ở quốc gia Nam Á này, theo CNN.
Vụ hành quyết dã man xảy ra hồi tháng trước tại tỉnh Balochistan, tây nam Pakistan. Theo cảnh sát địa phương, ít nhất 11 nghi phạm đã bị bắt giữ sau khi đoạn video ghi lại cảnh cặp đôi bị hành quyết lan truyền trên mạng xã hội. Cảnh sát tin rằng đoạn phim phản ánh chính xác vụ án đang được điều tra.
Trong đoạn video gây rúng động, khoảng chục người vây quanh hai chiếc xe giữa sa mạc. Một phụ nữ trùm khăn kín đầu bước về phía trước, theo sau là một người đàn ông. Đám đông lặng lẽ quan sát.
Bằng tiếng Brahvi, người phụ nữ nói: “Anh chỉ được bắn tôi, không được làm gì khác”. Người đàn ông sau đó nổ súng ở cự ly gần. Sau phát súng thứ ba, nạn nhân gục xuống. Video khác ghi lại cảnh hai thi thể nằm cạnh nhau, được cho là của các nạn nhân trong vụ việc.
Theo báo cáo cảnh sát, cặp đôi trên bị một trưởng tộc địa phương kết tội làm trái truyền thống của cộng đồng và đã ra phán quyết xử tử họ - một hình thức hành quyết phi pháp nhưng vẫn tồn tại ở nhiều vùng sâu, vùng xa tại Pakistan.
“Giết vì danh dự” là cụm từ dùng để chỉ những vụ giết người do người thân hoặc cộng đồng thực hiện nhằm “rửa nhục” cho gia đình, thường nhắm vào phụ nữ bị cho là đi ngược lại các giá trị truyền thống như tự ý kết hôn, ly hôn, hoặc thể hiện bản thân trái chuẩn mực giới.
Dù bị lên án mạnh mẽ, những vụ giết người nhân danh danh dự vẫn diễn ra phổ biến tại Pakistan. Theo Ủy ban Nhân quyền Pakistan (HRCP), trong năm 2023 có ít nhất 335 phụ nữ và 119 nam giới bị sát hại với lý do danh dự. Tuy nhiên, con số thực tế được cho là cao hơn nhiều do sự che giấu và im lặng trong cộng đồng.
Tư tưởng gia trưởng ăn sâu, cùng hệ thống pháp luật yếu kém và sự chấp nhận ngầm trong văn hóa, đã khiến nhiều kẻ thủ ác không bị trừng trị thích đáng. Dù luật pháp hiện đã quy định tù chung thân cho hành vi giết người vì danh dự, song việc thi hành vẫn còn hạn chế.
Năm 2016, vụ sát hại ngôi sao mạng xã hội Qandeel Baloch - người nổi tiếng với các video táo bạo và tuyên bố nữ quyền - đã khiến cả đất nước Pakistan dậy sóng. Baloch bị chính em trai giết hại vì cho rằng cô làm nhục gia đình. Vụ việc đã buộc Quốc hội nước này phải sửa luật để siết chặt xử lý các vụ án danh dự.
Thế nhưng, gần một thập kỷ sau, những vụ xử tử như ở Balochistan cho thấy sự tàn khốc vẫn còn nguyên vẹn và hàng trăm sinh mạng, đặc biệt là phụ nữ, vẫn tiếp tục bị đánh đổi để “bảo vệ danh dự”.
Lên án vụ việc, Thủ hiến tỉnh Balochistan - ông Safraz Bugti - tuyên bố đây là “hành vi không thể dung thứ” và “sự xúc phạm trắng trợn đến các giá trị đạo đức, xã hội và phẩm giá con người”.
Phương Linh